Μάχιμοι της οργάνωσης Jama’at Nusrat al-Islam wal-Muslimin (JNIM), που συνδέεται με την Αλ Κάιντα, σκότωσαν τουλάχιστον 10 στρατιώτες σε επίθεση που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη στο δυτικό Νίγηρα. Το περιστατικό έλαβε χώρα κοντά στο χωριό Garbougna στην περιοχή Tillaberi, κοντά στα σύνορα με το Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο, σύμφωνα με πηγές ασφαλείας που επικαλείται το Reuters.
Η πρόσφατη επίθεση έρχεται να προστεθεί σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ανασφάλειας που αντιμετωπίζει ο Νίγηρας και άλλες χώρες της Δυτικής Αφρικής, οι οποίες μαστίζονται από ισλαμιστικές εξεγέρσεις που ξεκίνησαν από το Μάλι τα τελευταία 12 χρόνια. Η τριεθνής περιοχή, κοντά στα σύνορα με το Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο, είναι ευρέως γνωστή ως κόμβος τζιχάντιστικής δραστηριότητας, συνδεόμενη τόσο με το Ισλαμικό Κράτος όσο και με την Αλ Κάιντα.
Η επίθεση και οι δράστες
Σύμφωνα με πηγές ασφαλείας, η επίθεση εναντίον των στρατιωτών του Νίγηρα πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2025, κοντά στο χωριό Garbougna στην περιοχή Tillaberi. Οι δράστες ήταν μέλη της οργάνωσης Jama’at Nusrat al-Islam wal-Muslimin (JNIM), η οποία έχει διασυνδέσεις με την Αλ Κάιντα.
Η ίδια η Αλ Κάιντα ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση στην Tillaberi, καθώς και για άλλες επιθέσεις στο Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο, μέσω μιας σειράς ανακοινώσεων και φωτογραφιών που δημοσιεύτηκαν στον ιστότοπο της πτέρυγας μέσων ενημέρωσης Al-Zallaqa στο Σαχέλ.
Την ανάληψη ευθύνης ανέφερε αρχικά η SITE Intelligence Group, μια μη κυβερνητική οργάνωση με έδρα τις ΗΠΑ που παρακολουθεί τις διαδικτυακές αναφορές ισλαμιστών μαχητών.
Η περιοχή Tillaberi, όπου συνέβη το περιστατικό, αποτελεί στρατηγικό σημείο για τις τζιχάντιστικές ομάδες λόγω της εγγύτητάς της στα σύνορα τριών χωρών, επιτρέποντας την ευκολότερη διαφυγή και τον συντονισμό επιθέσεων. Οι συνεχείς επιθέσεις στην περιοχή έχουν οδηγήσει σε χιλιάδες θανάτους και εκατομμύρια εκτοπισμένους, δημιουργώντας μια βαθιά ανθρωπιστική κρίση.
Ο απολογισμός των θυμάτων και οι αντιδράσεις
Αν και οι πηγές ασφαλείας συμφωνούν στην επίθεση, ο ακριβής αριθμός των νεκρών στρατιωτών παραμένει αμφιλεγόμενος. Μια πηγή ανέφερε ότι ο αριθμός των νεκρών ανέρχεται σε 20 στρατιώτες, ενώ μια δεύτερη έκανε λόγο για περισσότερους από δώδεκα και μια τρίτη επιβεβαίωσε τον θάνατο τουλάχιστον 10 στρατιωτών.
Μέχρι στιγμής, εκπρόσωπος της κυβέρνησης του Νίγηρα δεν ανταποκρίθηκε σε αίτημα για σχολιασμό, ενώ εκπρόσωποι των στρατιωτικών δυνάμεων του Μάλι και της Μπουρκίνα Φάσο δεν ήταν διαθέσιμοι για δηλώσεις.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές ασφαλείας στην περιοχή είναι η αυξανόμενη συχνότητα και η ένταση των επιθέσεων από ομάδες όπως η JNIM, παρά τις προσπάθειες των τοπικών κυβερνήσεων και τη διεθνή υποστήριξη. Η συνεχιζόμενη αστάθεια υπογραμμίζει την ανάγκη για ενισχυμένη περιφερειακή συνεργασία και πιο αποτελεσματικές στρατηγικές αντιμετώπισης της εξάπλωσης του τζιχάντισμού.
Η ευρύτερη απειλή στην περιοχή
Η Δυτική Αφρική, και ειδικότερα η περιοχή του Σαχέλ, αποτελεί εδώ και χρόνια πεδίο δράσης για ισλαμιστικές ομάδες που εκμεταλλεύονται την αδυναμία των κρατικών δομών και την φτώχεια για να επεκτείνουν την επιρροή τους. Το Μάλι, από όπου ξεκίνησαν οι εξεγέρσεις πριν από 12 χρόνια, αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις ασφαλείας, με επιθέσεις και απαγωγές να είναι συχνό φαινόμενο, όπως φάνηκε και στην πρόσφατη περίπτωση της απελευθέρωσης ομήρων από τα ΗΑΕ (Ομήροι από τα ΗΑΕ στο Μάλι απελευθερώθηκαν μετά από συμφωνία).
Ο αποκλεισμός καυσίμων και οι επιθέσεις έχουν επηρεάσει την καθημερινότητα, οδηγώντας ακόμη και σε αποχώρηση μη κρίσιμου προσωπικού από διπλωματικές αποστολές (Οι ΗΠΑ διατάσσουν αποχώρηση μη κρίσιμου προσωπικού από το Μάλι λόγω κινδύνου).
Οι αναφορές για δολοφονίες αμάχων από στρατιωτικές δυνάμεις και πολιτοφυλακές, όπως η έκθεση της Human Rights Watch για το Μάλι (Μάλι: Ο στρατός σκότωσε 31 χωρικούς σε επιθέσεις σε περιοχή ανταρτών, αναφέρει η HRW), περιπλέκουν περαιτέρω την κατάσταση, δημιουργώντας ένα κλίμα αμοιβαίας δυσπιστίας και κλιμάκωσης της βίας.
Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της Αφρικανικής Ένωσης, έχει απευθύνει εκκλήσεις για άμεση δράση και στήριξη (Η Αφρικανική Ένωση απευθύνει έκκληση για άμεση δράση στο Μάλι) για την αντιμετώπιση της επιδεινούμενης κατάστασης ασφαλείας.
Η επόμενη μέρα για τον Νίγηρα
Η επίθεση στην Tillaberi αναδεικνύει την συνεχιζόμενη ευπάθεια του Νίγηρα έναντι των ισλαμιστικών οργανώσεων. Παρά τις προσπάθειες ενίσχυσης της ασφάλειας, οι ομάδες αυτές συνεχίζουν να αποτελούν θανάσιμη απειλή για τον στρατό και τον άμαχο πληθυσμό. Η σταθεροποίηση της περιοχής απαιτεί μια συντονισμένη προσέγγιση που θα περιλαμβάνει όχι μόνο στρατιωτικές επιχειρήσεις, αλλά και την αντιμετώπιση των ριζικών αιτιών της εξάπλωσης του εξτρεμισμού, όπως η φτώχεια, η ανεργία και η έλλειψη πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες.
Η διεθνής στήριξη παραμένει κρίσιμη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτής της σύνθετης κρίσης.