Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ζήτησε την εκδίωξη της Χαμάς από την περιοχή, μία ημέρα μετά την έγκριση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ του ειρηνευτικού σχεδίου του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο ωστόσο προσφέρει αμνηστία στην παλαιστινιακή μαχητική οργάνωση.
Αυτή η δήλωση υποδηλώνει σημαντικές διαφορές στην πορεία προς την ειρήνη, παρά την αρχική στήριξη του Νετανιάχου στο σχέδιο.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της πρόσφατης ψηφοφορίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο ενέκρινε το σχέδιο Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, ένα σχέδιο που ο Νετανιάχου είχε δημόσια υποστηρίξει κατά την επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Η τρέχουσα δήλωση του Ισραηλινού πρωθυπουργού, ωστόσο, υπογραμμίζει τις εσωτερικές και εξωτερικές πιέσεις που αντιμετωπίζει η κυβέρνησή του, καθώς και τις περίπλοκες πτυχές της εφαρμογής ενός τέτοιου σχεδίου.
Οι διαφωνίες γύρω από το σχέδιο Τραμπ και η θέση του Νετανιάχου
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δημοσίευσε μια σειρά αναρτήσεων στην πλατφόρμα X, εκφράζοντας την εκτίμησή του προς τον Πρόεδρο Τραμπ και δηλώνοντας ότι η ισραηλινή κυβέρνηση πιστεύει πως το σχέδιο θα οδηγήσει σε ειρήνη και ευημερία. Αυτό οφείλεται, όπως τόνισε, στην πρόβλεψη για την “πλήρη αποστρατιωτικοποίηση, αφοπλισμό και απορριζοσπαστικοποίηση της Γάζας“.
Παράλληλα, κάλεσε τις γειτονικές χώρες να “ενωθούν μαζί μας στην εκδίωξη της Χαμάς και των υποστηρικτών της από την περιοχή”. Εκπρόσωπος του πρωθυπουργού διευκρίνισε ότι η “εκδίωξη” σημαίνει την εξασφάλιση απουσίας της Χαμάς από τη Γάζα και την αδυναμία της να κυβερνά τον παλαιστινιακό λαό.
Το 20-σημείο σχέδιο του Τραμπ περιλαμβάνει μια ρήτρα που αναφέρει ότι μέλη της Χαμάς “που δεσμεύονται σε ειρηνική συνύπαρξη και να παραδώσουν τα όπλα τους θα λάβουν αμνηστία”, ενώ όσοι επιθυμούν να φύγουν θα έχουν ασφαλή διέλευση σε τρίτες χώρες. Επιπλέον, η Χαμάς θα συμφωνήσει να μην έχει κανένα ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας.
Ωστόσο, δεν υπάρχει ρητή ρήτρα που να ζητά τη διάλυση της ισλαμιστικής μαχητικής οργάνωσης ή την αποχώρησή της από τη Γάζα, γεγονός που δημιουργεί σημαντικά σημεία τριβής. Ο Νετανιάχου, επίσης, παραμένει αντίθετος στην παλαιστινιακή κρατική υπόσταση και σε οποιαδήποτε εμπλοκή της Παλαιστινιακής Αρχής στη Γάζα, όπως είχε δηλώσει την Κυριακή, μετά από διαμαρτυρίες ακροδεξιών εταίρων του συνασπισμού του.
Η διεθνής δύναμη και οι αντιδράσεις της Χαμάς
Προτεινόμενο Η Κυβέρνηση Νετανιάχου Υπό Πίεση: Αντιδράσεις για το Παλαιστινιακό Κράτος
Το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας εξουσιοδότησε μια πολυεθνική δύναμη, η οποία, σύμφωνα με το σχέδιο Τραμπ, θα αναπτυχθεί προσωρινά στη Γάζα για τη σταθεροποίηση της περιοχής. Το κείμενο του ψηφίσματος προβλέπει επίσης ότι τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε ένα “Συμβούλιο Ειρήνης” που θα επιβλέπει την ανοικοδόμηση και την οικονομική ανάκαμψη στη Γάζα. Η Παλαιστίνια Υπουργός Εξωτερικών χαιρέτισε το ψήφισμα ως ένα πρώτο βήμα, ενώ η Ινδονησία καλωσόρισε το σχέδιο και ετοιμάζεται να στείλει στρατιώτες.
Η Χαμάς έχει επικρίνει το ψήφισμα, υποστηρίζοντας ότι “δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις και τα πολιτικά και ανθρωπιστικά δικαιώματα” του παλαιστινιακού λαού, ο οποίος, όπως δήλωσε, απορρίπτει έναν διεθνή μηχανισμό κηδεμονίας της Γάζας. Η οργάνωση προειδοποίησε ότι οποιαδήποτε διεθνής δύναμη πρέπει να αναπτυχθεί μόνο κατά μήκος των συνόρων της Γάζας για την παρακολούθηση της εκεχειρίας και υπό την επίβλεψη του ΟΗΕ, χάνοντας την ουδετερότητά της αν προσπαθήσει να αφοπλίσει τη μαχητική ομάδα.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η έλλειψη συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων ή μηχανισμών επιβολής στο σχέδιο, παρά την ισχυρή διεθνή υποστήριξη. Η Ρεχάμ Όουντα, Παλαιστίνια πολιτική αναλύτρια από τη Γάζα, δήλωσε ότι η ανακοίνωση της Χαμάς θα πρέπει να εκληφθεί ως ένσταση και όχι ως πλήρης απόρριψη, σε μια προσπάθεια να διαπραγματευτεί τους μηχανισμούς για τη διεθνή δύναμη και τον ρόλο του συμβουλίου ειρήνης.
Αυτό υποδηλώνει μια πιθανή ευκαιρία για διάλογο, παρά τις αρχικές σκληρές θέσεις.
Το μέλλον της Γάζας και οι προκλήσεις της ειρήνης
Μια εκεχειρία μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς τέθηκε σε ισχύ στις 10 Οκτωβρίου, ως μέρος του πολυφασικού σχεδίου του Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου. Το Ισραήλ έχει μερικώς αποσύρει τις δυνάσεις του, αλλά εξακολουθεί να ελέγχει το 53% της Γάζας, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις.
Ο Αμπού Αμπντάλα, ένας εκτοπισμένος επιχειρηματίας στην κεντρική Γάζα, δήλωσε ότι οι Παλαιστίνιοι θα υποστήριζαν την ανάπτυξη διεθνών δυνάμεων αν αυτό σήμαινε την πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων. Η δήλωσή του, “Η Χαμάς δεν μπορεί να αποφασίσει μόνη της τη μοίρα μας, αλλά επίσης δεν θέλουμε να απαλλαγούμε από μία κατοχή, το Ισραήλ, και να αποκτήσουμε μια άλλη διεθνή κατοχή”, υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα των προσδοκιών του τοπικού πληθυσμού και την ανάγκη για μια λύση που θα διασφαλίζει την αυτοδιάθεση και την κυριαρχία.
