Άνθρωποι από όλη τη Σερβία συγκεντρώθηκαν στο Νόβι Σαντ για να τιμήσουν την επέτειο της κατάρρευσης της στέγης στον σιδηροδρομικό σταθμό, η οποία στοίχισε τη ζωή σε 16 ανθρώπους. Στις 11:52 π.μ. πραγματοποιήθηκε σιωπηρή δεκαεξάλεπτη σιγή στη θέση της κατάρρευσης, ενώ η κυβέρνηση είχε κηρύξει την ημέρα ως εθνική ημέρα πένθους.
Την ίδια ημέρα ακολούθησε προγραμματισμένη μαζική διαδήλωση με έντονη παρουσία πολιτών στους δρόμους.
Μνημόσυνο και σιγή στον σταθμό
Το κύριο μνημόσυνο στο Νόβι Σαντ περιλάμβανε την τελετή στη θέση της τραγωδίας, όπου οι παριστάμενοι τήρησαν τη δεκαεξάλεπτη σιωπή στις 11:52 π.μ. για να τιμηθούν οι νεκροί. Παρά τον θρήνο, η ατμόσφαιρα ήταν συντεταγμένη, με ομάδες πολιτών να αφήνουν λουλούδια και κεριά στη μνήμη των θυμάτων.
Πριν και μετά τη σιωπή, εκπρόσωποι τοπικών κοινοτήτων μίλησαν για την ανάγκη ανάληψης ευθυνών, ενώ πολλοί πολίτες κρατούσαν πλακάτ με αιτήματα για διαφάνεια. Η κήρυξη της ημέρας ως εθνική ημέρα πένθους προκάλεσε ανάμεικτες αντιδράσεις ανάμεσα σε όσους ζήτησαν περισσότερες εξηγήσεις και σε όσους προτίμησαν ιδιωτικό πένθος.
Διαδηλώσεις και δημόσιες αντιδράσεις
Μετά το μνημόσυνο ξεκίνησε μαζική διαδήλωση στην πόλη, στην οποία συμμετείχαν χιλιάδες πολίτες από διάφορες περιοχές της χώρας, με στόχο να απαιτήσουν πολιτική λογοδοσία για την τραγωδία. Η συγκέντρωση σημειώθηκε σε κλίμα έντασης, αφού η υπόθεση είχε ήδη πυροδοτήσει διαδηλώσεις σε εθνικό επίπεδο τον προηγούμενο χρόνο.
Κατά τη διάρκεια της χρονιάς που ακολούθησε, διαμαρτυρίες κλιμακώθηκαν εξαιτίας αναφορών για αστυνομική βία σε επεισόδια που συνόδευσαν τις κινητοποιήσεις, γεγονός που ενίσχυσε τις απαιτήσεις για αλλαγές στις δημόσιες λειτουργίες. Τις πολιτικές αντιδράσεις ακολούθησαν παραιτήσεις: ο τότε πρωθυπουργός Μίλος Βούτσεβιτς και το υπουργικό συμβούλιο υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους, σύμφωνα με τις αναφορές.
Ο πρόεδρος της χώρας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, προειδοποίησε ότι θα γίνουν συλλήψεις αν οι διαδηλώσεις εξελιχθούν σε βία, χρησιμοποιώντας τη φράση «What is happening in Novi Sad? Is some soccer match being played?» όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους. Παράλληλα, η κυβέρνηση ανέφερε ως λόγο για την προσωρινή αναστολή των σιδηροδρομικών μεταφορών μια απειλή για βόμβα, ενώ μερίδα μέσων αναφέρουν ότι το μέτρο απέτρεψε την προσέλευση διαδηλωτών.
Διεθνείς προεκτάσεις και Ευρωπαϊκές σχέσεις
Η υπόθεση έχει επίσης διεθνή διάσταση, καθώς η Σερβία παραμένει σε πορεία προσέγγισης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχοντας αποκτήσει το καθεστώς υποψήφιας χώρας το 2012 και ανοίγοντας διαπραγματεύσεις προσχώρησης το 2013. Οι εντάσεις στο εσωτερικό αναφέρονται ως παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει τη δημόσια συζήτηση για την ευρωπαϊκή προοπτική.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, κάλεσε πρόσφατα τη σερβική ηγεσία να «get concrete» για τα βήματα ένταξης, μια παρατήρηση που αντικατοπτρίζει την πίεση για συγκεκριμένα μέτρα μεταρρύθμισης. Τα ζητήματα διαφάνειας και λογοδοσίας που έθεσε η εσωτερική αναταραχή θεωρούνται κρίσιμα στις σχέσεις με τις Βρυξέλλες.
Η μνήμη των θυμάτων και οι πολιτικές αντιδράσεις παραμένουν στο επίκεντρο των εξελίξεων, ενώ η χώρα καλείται να διαχειριστεί ταυτόχρονα το πένθος και τις πολιτικές συνέπειες που ακολούθησαν τη φονική κατάρρευση.
