Το Κόσοβο οδηγείται σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές στις 28 Δεκεμβρίου, μετά την αποτυχία των πολιτικών κομμάτων να σχηματίσουν κυβέρνηση και τη διάλυση του κοινοβουλίου την Τετάρτη. Η απόφαση έρχεται έπειτα από εννέα μήνες πολιτικού αδιεξόδου και διαπραγματεύσεων, καθώς δεν επετεύχθη η απαιτούμενη πλειοψηφία των 61 εδρών.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται ως συνέχεια μιας παρατεταμένης περιόδου πολιτικής αστάθειας στο Κόσοβο, η οποία ξεκίνησε μετά τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές του Φεβρουαρίου 2025. Παρά τη νίκη του κυβερνώντος κόμματος Vetevendosje (VV) του πρωθυπουργού Albin Kurti, η αδυναμία εξασφάλισης αυτοδυναμίας οδήγησε σε εννέα μήνες άκαρπων διαπραγματεύσεων, παγώνοντας ουσιαστικά τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων για τη χώρα.
Το πολιτικό αδιέξοδο και η διάλυση του κοινοβουλίου
Η Πρόεδρος Vjosa Osmani ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι το Κόσοβο θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές στις 28 Δεκεμβρίου, σηματοδοτώντας την έβδομη φορά που οι πολίτες καλούνται στις κάλπες από την ανεξαρτησία της χώρας το 2008. Η απόφαση αυτή ελήφθη μετά την αποτυχία των πολιτικών κομμάτων να συμφωνήσουν σε κυβερνητική πλειοψηφία, με αποτέλεσμα τη διάλυση του κοινοβουλίου.
Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ, περισσότεροι από εννέα μήνες έχουν περάσει από τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, όπου το κόμμα Vetevendosje (VV) του πρωθυπουργού Albin Kurti κέρδισε τις περισσότερες ψήφους, αλλά δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τις 61 έδρες που απαιτούνται για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν να τηρήσουν τη συνταγματική προθεσμία της 19ης Νοεμβρίου για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Ο ίδιος ο Kurti είχε προσφερθεί να παραιτηθεί και να αφήσει τον συνάδελφό του από το VV, Glauk Konjufca, πρόεδρο της Συνέλευσης, να αναλάβει την εντολή του πρωθυπουργού, προτείνοντας να υπηρετήσει ως αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών.
Η Πρόεδρος Osmani είχε προτείνει τον Konjufca ως νέο πρωθυπουργό του Κοσόβου, σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν οι πρόωρες εκλογές, όπως είχε μεταδοθεί νωρίτερα (Η Osmani πρότεινε τον Konjufca ως νέο πρωθυπουργό του Κοσόβου). Ωστόσο, η πρόταση του Konjufca έλαβε μόλις 56 ψήφους στην 120μελή Συνέλευση, παραμένοντας κάτω από το όριο των 61.
Η αποτυχία αυτή επιβεβαιώθηκε και από το Reuters, οδηγώντας τη χώρα σε πρόωρες εκλογές (Το κυβερνών κόμμα του Κοσόβου απέτυχε να σχηματίσει κυβέρνηση).
Προτεινόμενο Κόσοβο: Ορίστηκαν οι πρόωρες εκλογές για 28 Δεκεμβρίου
Οι επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή πορεία του Κοσόβου
Η νέα αυτή πολιτική αστάθεια έρχεται σε μια κρίσιμη συγκυρία για την ευρωπαϊκή προοπτική του Κοσόβου. Η χώρα των Δυτικών Βαλκανίων υπέβαλε αίτηση για ένταξη στην ΕΕ το 2022, αλλά παραμένει μόνο δυνητικός υποψήφιος, καθώς πέντε κράτη μέλη εξακολουθούν να μην την αναγνωρίζουν.
Επιπλέον, ο άλυτος, υπό την αιγίδα της ΕΕ, διάλογος με τη Σερβία έχει ουσιαστικά παγώσει τις προοπτικές ένταξης της Πρίστινα. Η Πρόεδρος Osmani δήλωσε στο POLITICO ότι η αίτηση του Κοσόβου «δεν εξετάζεται καν, βρίσκεται κάπου στα συρτάρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά δεν προχωρά».
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι η παρατεταμένη πολιτική κρίση και η αδυναμία σχηματισμού σταθερής κυβέρνησης θα μπορούσαν να επιβραδύνουν περαιτέρω τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την ευρωπαϊκή του πορεία, καθώς και να υπονομεύσουν την αξιοπιστία της χώρας ως αξιόπιστου εταίρου.
Επιπλέον, η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει πολιτικές κυρώσεις στο Κόσοβο μετά από εντάσεις στο βόρειο τμήμα της χώρας, όπου κατοικεί η σερβική μειονότητα, μετά την εγκατάσταση Αλβανών δημάρχων από τον Kurti, κίνηση που θεωρήθηκε προκλητική.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Η ανακοίνωση των πρόωρων εκλογών προκάλεσε άμεσες αντιδράσεις. Η υφυπουργός Εξωτερικών Liza Gashi, μέλος του VV, δήλωσε στο POLITICO ότι «για άλλη μια φορά, η αντιπολίτευση επέλεξε την παρεμπόδιση έναντι της ευθύνης, μπλοκάροντας τη βούληση της πλειοψηφίας και εμποδίζοντας το Κόσοβο να προχωρήσει».
Από την πλευρά της, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξέφρασε τη λύπη της ΕΕ για την αποτυχία των πολιτικών κομμάτων «να ξεπεράσουν το παρατεταμένο πολιτικό αδιέξοδο μετά τις βουλευτικές εκλογές του Φεβρουαρίου 2025». Η ΕΕ, ωστόσο, δηλώνει έτοιμη να συνεργαστεί με τις αρχές του Κοσόβου και να συνεχίσει να υποστηρίζει τη χώρα στην πορεία της προς την Ένωση.
Με τις πρόωρες εκλογές να έχουν οριστεί για τις 28 Δεκεμβρίου, το Κόσοβο εισέρχεται σε μια νέα περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας, με την ελπίδα ότι η επόμενη εκλογική αναμέτρηση θα οδηγήσει σε έναν σταθερότερο κυβερνητικό σχηματισμό που θα μπορέσει να αντιμετωπίσει τις πιεστικές εσωτερικές και εξωτερικές προκλήσεις.
