Η κορυφαία διπλωμάτης της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την Ευρώπη την Τετάρτη, χαρακτηρίζοντας τις υβριδικές επιθέσεις ως «ακραίο κίνδυνο» για τις κρίσιμες υποδομές. Οι δηλώσεις της έγιναν μετά την κατηγορία της Βαρσοβίας ότι ρωσικής υποστήριξης πράκτορες πραγματοποίησαν έκρηξη σε πολωνικό σιδηρόδρομο, με την ΕΕ να καλείται να στείλει μήνυμα ενότητας στη Ρωσία.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας σειράς περιστατικών που έχουν πλήξει ευρωπαϊκές χώρες τις τελευταίες εβδομάδες, αναδεικνύοντας την αυξανόμενη ρωσική απειλή μέσω των λεγόμενων «υβριδικών επιθέσεων». Η ικανότητα της Ρωσίας να χρησιμοποιεί πολλαπλά μέσα, από κυβερνοεπιθέσεις έως πράξεις δολιοφθοράς, για να δοκιμάσει την αντοχή και την ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί ένα πολυσύνθετο πρόβλημα που απαιτεί συντονισμένη και προσεκτική απάντηση.
Οι υβριδικές απειλές και η ρωσική στρατηγική
Η Κάγια Κάλλας, κορυφαία διπλωμάτης της ΕΕ, δήλωσε την Τετάρτη στις Βρυξέλλες ότι είναι «σαφές ότι αυτού του είδους οι επιθέσεις αποτελούν ακραίο κίνδυνο και για τις κρίσιμες υποδομές μας». Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του POLITICO, οι δηλώσεις της έγιναν λίγες ώρες αφότου η Πολωνία ανακοίνωσε το κλείσιμο του τελευταίου ρωσικού προξενείου στη χώρα, μετά από κατηγορίες για σαμποτάζ σε σιδηροδρομική γραμμή.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, απέδωσε την έκρηξη σε Ουκρανούς που εργάζονταν για τη Ρωσία, τονίζοντας την ανάγκη για ενίσχυση της ασφάλειας.
Η Κάλλας υπογράμμισε ότι η Ρωσία επιδιώκει δύο πράγματα: αφενός να «μας δοκιμάσει, να δει πόσο μακριά μπορεί να φτάσει» και αφετέρου να «σπείρει τον φόβο μέσα στην κοινωνία μας». Αυτές οι επιθέσεις δεν περιορίζονται μόνο σε δολιοφθορές, αλλά περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα ενεργειών, όπως παραβιάσεις του εναέριου χώρου από ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη, διακοπή λειτουργίας αεροδρομίων μέσω drones, κυβερνοεπιθέσεις και πράξεις βανδαλισμού.
Η ρωσική στρατηγική των γκρίζων επιθέσεων έχει ήδη προκαλέσει σημαντικές οικονομικές ζημιές σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις και επιχειρήσεις.
Προτεινόμενο Η Πολωνία αντιμετωπίζει διπλή επίθεση σαμποτάζ σε σιδηροδρομικές γραμμές
Η αντίδραση της ΕΕ και το δίλημμα της ισορροπίας
Οι χώρες της ΕΕ βρίσκονται σε διαβούλευση για το πώς θα απαντήσουν σε αυτές τις επιθέσεις. Κάποιοι ηγέτες ζητούν μια πιο δυναμική απάντηση με σαφή απόδοση των επιθέσεων στη Ρωσία, ενώ άλλοι προειδοποιούν να μην υπάρξει υπερβολική αντίδραση που θα μπορούσε να «τρομάξει το κοινό».
Η Κάλλας τόνισε ότι η απάντηση της ΕΕ εξαρτάται από αυτούς τους δύο παράγοντες: «Θέλουν να σπείρουν φόβο μέσα στις κοινωνίες μας… αν η απάντησή μας είναι πολύ ισχυρή τότε ο φόβος αυξάνεται, κάτι που είναι αυτό που θέλει η Ρωσία. Πρέπει λοιπόν να έχουμε μια ισορροπημένη προσέγγιση».
Νομικοί και πολιτικοί κύκλοι επισημαίνουν την πολυπλοκότητα της κατάστασης, καθώς μια υπερβολικά επιθετική στάση θα μπορούσε να κλιμακώσει την ένταση, ενώ μια αδύναμη απάντηση θα ενθάρρυνε τη Ρωσία να συνεχίσει τις επιθέσεις της. Η Ευρώπη ενισχύει την άμυνά της και δεσμεύεται για μακροχρόνια στήριξη στην Ουκρανία, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για ενισχυμένη ασφάλεια έναντι των υβριδικών απειλών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως αναφέρει το POLITICO, επενδύει 17,7 δισ. ευρώ για την ταχεία στρατιωτική κινητικότητα στην Ευρώπη, με στόχο την αποτελεσματική αποτροπή πιθανών απειλών από τη Ρωσία.
Το μήνυμα ενότητας και η επόμενη μέρα
Η Κάλλας πρόσθεσε ότι η Ευρώπη πρέπει να «στείλει ένα μήνυμα ενότητας στη Ρωσία ότι δεν μπορούν να ξεφύγουν με αυτές τις επιθέσεις, αλλά ταυτόχρονα να δώσει διαβεβαιώσεις στην κοινωνία μας ότι δεν υπάρχει τίποτα να φοβηθούμε». Το μήνυμά της απηχούσε τις δηλώσεις του Φινλανδού Προέδρου, Αλεξάντερ Στουμπ, ο οποίος νωρίτερα αυτή την εβδομάδα συνέστησε «να μείνουμε ήρεμοι.
Να έχουμε λίγο περισσότερο sisu [ψυχικό σθένος]. Μην πανικοβάλλεστε υπερβολικά». Η ενότητα και η ψυχραιμία θεωρούνται κρίσιμες για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων προκλήσεων που θέτει η Ρωσία στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.
