Ο νέος ισραηλινός πρέσβης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Avi Nir-Feldklein, δήλωσε ότι η πρόσφατη εκεχειρία στη Γάζα δημιουργεί την ευκαιρία για επανεκκίνηση των σχέσεων με τις Βρυξέλλες, ζητώντας την άμεση άρση των μέτρων που ματαίωσαν χρηματοδοτήσεις και συνεργασίες. Ο ίδιος χαρακτήρισε την περίοδο που προηγήθηκε «σκληρή» για τις διμερείς σχέσεις, ενώ υποστήριξε πως η αποκλιμάκωση προσφέρει περιθώριο για διάλογο.
Θέση της ισραηλινής αντιπροσωπείας και το αίτημα για άρση κυρώσεων
Στην πρώτη του συνέντευξη μετά την ανάληψη καθηκόντων, ο πρέσβης υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση του Ισραήλ αναμένει την επαναφορά των παγώμενων πόρων και την άρση άλλων περιοριστικών μέτρων. Αιτήματα για επανέναρξη έργων και χρηματοδοτήσεων τέθηκαν ως προτεραιότητα για την επιστροφή σε «φυσιολογικές» σχέσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπό την προεδρία της Ursula von der Leyen, είχε ανακοινώσει περιορισμούς στο εμπόριο και ανέστειλε χρηματοδοτήσεις προς ισραηλινά ιδρύματα, μεταξύ των οποίων και κονδύλια περίπου 14 εκατομμυρίων ευρώ που είχαν προγραμματιστεί για κοινούς σκοπούς.
Ο πρέσβης τόνισε ότι δύο σημεία πρέπει να επιλυθούν για να ανοίξει ο δρόμος προς επανασύνδεση: η επανέναρξη των συνεργασιών που τέθηκαν σε αναστολή και η άρση της πρόθεσης για περιορισμούς στο πρόγραμμα «Horizon Europe» και τις προτιμησιακές εμπορικές ρυθμίσεις. Η αποκατάσταση συνεργασιών θεωρείται από τη πλευρά του κλειδί για την εμπιστοσύνη.
Η ευρωπαϊκή αντίδραση και το ζήτημα του «συμβουλίου ειρήνης»
Ευρωπαίοι και βρετανικοί αξιωματούχοι εξέφρασαν την επιθυμία να έχουν εκπροσώπηση στο λεγόμενο «board of peace», το όργανο που προβλέπεται για την εποπτεία της μεταβατικής διακυβέρνησης στη Γάζα. Η συμμετοχή της ΕΕ ως θεσμικού εταίρου αντιμετωπίζεται ως σημαντικό στοιχείο για τη διεθνή στήριξη της διαδικασίας.
Ο Avi Nir-Feldklein επισήμανε ότι το τελικό περιεχόμενο και η σύνθεση του οργάνου θα αποτελέσουν αντικείμενο διπλωματικών διαπραγματεύσεων, και αναμένεται να συζητηθούν μεταξύ του Ισραήλ και της Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ, Kaja Kallas. Η διαπραγμάτευση αυτών των λεπτομερειών, σύμφωνα με τον ίδιο, σχετίζεται άμεσα με την επίλυση των ανοιχτών θεμάτων που βαραίνουν τη σχέση των δύο πλευρών.
Παράλληλα, ο πρέσβης εξέφρασε αισιοδοξία ότι το σχέδιο ειρήνευσης που υποστηρίζεται από τον Donald Trump μπορεί να προσφέρει ένα πλαίσιο για την αποδέσμευση των σχέσεων, αν και σημείωσε πως προαπαιτούμενα ζητήματα πρέπει να διευθετηθούν. Η πρωτοβουλία του Trump αναφέρθηκε ως ένας παράγοντας που ανοίγει δρόμους για επαφές.
Θέσεις για τη λύση των δύο κρατών και η παλαιστινιακή στάση
Στο θέμα της μακροπρόθεσμης λύσης, ο νέος πρέσβης επανέλαβε πως το Ισραήλ εκλαμβάνει ως βασικό στοιχείο την αναγνώριση του κράτους του ως εβραϊκού. Αυτή η προϋπόθεση αποτέλεσε κεντρικό σημείο στα σχόλια του σχετικά με το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η πολιτική λύση στο μέλλον.
Ο ίδιος σημείωσε ότι ενώ η διεθνής κοινότητα και η ΕΕ θεωρούν τη λύση των δύο κρατών ως τον μόνο βιώσιμο οδικό χάρτη για ειρήνη, η υλοποίησή της εξαρτάται από αλλαγές στις πολιτικές και τη στάση των παλαιστινιακών ηγεσιών. Η επιστροφή στη συζήτηση για δύο κράτη, κατά τον πρέσβη, προϋποθέτει σαφή και ειλικρινή βήματα από την άλλη πλευρά.
Η παλαιστινιακή αποστολή στις Βρυξέλλες ερωτήθηκε για τις τελευταίες εξελίξεις, αλλά εκπρόσωπος δεν ανταποκρίθηκε άμεσα στο αίτημα για σχόλιο. Η απουσία απάντησης υποδηλώνει ότι πολλοί παράγοντες παραμένουν σε στάση αναμονής καθώς προχωρούν οι διπλωματικές επαφές.
Καθώς οι συνομιλίες μεταξύ Ισραήλ και ευρωπαϊκών θεσμών προετοιμάζονται, το ερώτημα της επαναφοράς της συνεργασίας παραμένει στο επίκεντρο. Η αξιολόγηση των επόμενων κινήσεων θα καθορίσει αν το παράθυρο που άνοιξε με την εκεχειρία θα οδηγήσει σε σταθερή αποκατάσταση δεσμών ή αν οι εκκρεμότητες θα συνεχίσουν να επηρεάζουν τη σχέση.