Σε μια κίνηση που υπογραμμίζει τις αυξανόμενες εντάσεις στην περιοχή, το Υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών απέρριψε πρόσφατη απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης (ΔΔΔ). Η Ουάσιγκτον χαρακτήρισε την ετυμηγορία ως «διεφθαρμένη», υπερασπιζόμενη παράλληλα τις ενέργειες του Ισραήλ και της κυβέρνησης Τραμπ στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Η συγκεκριμένη απόφαση του ΔΔΔ καλούσε το Ισραήλ να διευκολύνει την απρόσκοπτη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Λωρίδα της Γάζας.
Η αμερικανική αντίδραση έρχεται σε συνέχεια της δημοσιοποίησης της ετυμηγορίας του ΔΔΔ, η οποία διαπίστωσε ότι η ισραηλινή κυβέρνηση έχει νομική υποχρέωση να επιτρέψει την είσοδο και διανομή βασικής βοήθειας στους κατοίκους της Γάζας. Η απόφαση αυτή βασίστηκε στο διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τόνιζε την ανάγκη συνεργασίας με τους οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών.
Η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου και η σφοδρή κριτική των ΗΠΑ
Το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης, με την απόφασή του που εκδόθηκε πρόσφατα, υπογράμμισε την υποχρέωση του Ισραήλ να διασφαλίσει την πρόσβαση της απαραίτητης βοήθειας στον πολιορκημένο παλαιστινιακό θύλακα, σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Η ετυμηγορία αυτή ερμηνεύτηκε ευρέως ως μια νομική επιταγή για την εντατικοποίηση των προσπαθειών παροχής βοήθειας σε μια περιοχή που μαστίζεται από οξεία ανθρωπιστική κρίση.
Ωστόσο, η απάντηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν άμεση και δριμεία. Σε επίσημη δήλωσή του, η Ουάσιγκτον δεν δίστασε να χαρακτηρίσει την απόφαση του δικαστηρίου ως «διεφθαρμένη», υποστηρίζοντας σταθερά τις ενέργειες του Ισραήλ. Η δήλωση προχώρησε επίσης στην υπεράσπιση της πολιτικής της κυβέρνησης Τραμπ στην περιοχή, επαναλαμβάνοντας παράλληλα παλαιότερους ισχυρισμούς που συνδέουν την Υπηρεσία Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες (UNRWA) με την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς.
Αμερικανικές αιτιάσεις: Πολιτικοποίηση και σύνδεση UNRWA-Χαμάς
Στην ανακοίνωσή του, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ενώ ο Πρόεδρος Τραμπ και ο Υπουργός Ρούμπιο εργάζονται ακούραστα για την επίτευξη ειρήνης στην περιοχή, αυτό το λεγόμενο ‘δικαστήριο’ εκδίδει μια καθαρά πολιτικοποιημένη, μη δεσμευτική ‘συμβουλευτική γνώμη’ που αδικαιολόγητα πλήττει το Ισραήλ και δίνει στην UNRWA λευκή κάρτα για τη βαθιά εμπλοκή της και την υλική υποστήριξή της στην τρομοκρατία της Χαμάς».
Προτεινόμενο Σύνοδος για την Γάζα στην Σαρμ ελ-Σέιχ με προεδρία Τραμπ και ελ Σίσι
Η δήλωση αυτή καταδεικνύει την πεποίθηση της αμερικανικής πλευράς ότι η απόφαση δεν είναι αντικειμενική αλλά επηρεασμένη από πολιτικές σκοπιμότητες.
Η κριτική της Ουάσιγκτον εστιάζει σε δύο βασικούς άξονες: αφενός στον χαρακτηρισμό της απόφασης ως «πολιτικοποιημένης» και «μη δεσμευτικής συμβουλευτικής γνώμης», υποβαθμίζοντας έτσι την νομική της βαρύτητα, και αφετέρου στην επανάληψη των ανησυχιών σχετικά με τη σχέση της UNRWA με τη Χαμάς.
Αυτοί οι ισχυρισμοί έχουν ιστορικό βάθος, με τις ΗΠΑ να έχουν εκφράσει επανειλημμένα επιφυλάξεις για τις δραστηριότητες της εν λόγω υπηρεσίας του ΟΗΕ.
Το ευρύτερο πλαίσιο της διαμάχης για την ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα
Η διαμάχη αυτή αναδεικνύει το περίπλοκο και συχνά φορτισμένο διπλωματικό τοπίο γύρω από την κρίση στη Γάζα. Η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας έχει καταστεί κεντρικό σημείο τριβής μεταξύ των διεθνών οργανισμών, των κρατών και των εμπλεκόμενων μερών στη σύγκρουση.
Ενώ το ΔΔΔ εστιάζει στην τήρηση του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι Ηνωμένες Πολιτείες τονίζουν την ανάγκη για ασφάλεια και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, υπερασπίζοντας το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα και στην διαφύλαξη των συμφερόντων του.
Η διαφωνία μεταξύ της Ουάσιγκτον και του ΔΔΔ για το θέμα της βοήθειας στη Γάζα αποτελεί ένδειξη των διαφορετικών προσεγγίσεων στη διαχείριση της συνεχιζόμενης κρίσης. Η θέση των ΗΠΑ, όπως εκφράστηκε από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, δείχνει την προσήλωση της χώρας στην υπεράσπιση του Ισραήλ, ακόμη και απέναντι σε διεθνείς δικαστικές αποφάσεις που κρίνουν διαφορετικά τις υποχρεώσεις των μερών.
Το μέλλον της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα παραμένει ένα από τα πλέον κρίσιμα και αμφιλεγόμενα ζητήματα στην παγκόσμια διπλωματική ατζέντα.
