Η Ιαπωνία προχωρά σε διπλωματική κίνηση για να εκτονώσει την κλιμακούμενη ένταση με την Κίνα, στέλνοντας ανώτερο διπλωμάτη στο Πεκίνο. Η κίνηση αυτή έρχεται μετά από εμπρηστικές δηλώσεις της πρωθυπουργού Σαναέ Τακάιτσι σχετικά με την Ταϊβάν, οι οποίες προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του Πεκίνου και την απειλή για «συντριπτική» στρατιωτική ήττα.
Η Διπλωματική Αποστολή και το Υπόβαθρο της Κρίσης
Ένας ανώτερος Ιάπωνας διπλωμάτης αναμένεται να μεταβεί στην Κίνα τη Δευτέρα, σε μια προσπάθεια του Τόκιο να εκτονώσει την κλιμακούμενη διπλωματική αντιπαράθεση σχετικά με την Ταϊβάν. Αυτή η κρίσιμη αποστολή έρχεται ως άμεση συνέπεια των δηλώσεων της πρωθυπουργού Σαναέ Τακάιτσι, η οποία ανέφερε σε Ιάπωνες νομοθέτες ότι μια κινεζική επίθεση στην Ταϊβάν θα μπορούσε να απειλήσει την επιβίωση της Ιαπωνίας και ενδεχομένως να πυροδοτήσει μια στρατιωτική απάντηση.
Αυτές οι δηλώσεις, που παραδοσιακά αποφεύγονταν δημοσίως, προκάλεσαν την οργή του Πεκίνου, το οποίο θεωρεί την αυτοδιοικούμενη νήσο δικό του έδαφος.
Ο Μασάακι Κανάι, γενικός διευθυντής του γραφείου Ασίας και Ωκεανίας του ιαπωνικού υπουργείου Εξωτερικών, θα συναντηθεί με τον Κινέζο ομόλογό του, Λιου Τζίνσονγκ. Η αποστολή του κ. Κανάι είναι να εξηγήσει ότι τα σχόλια της κ. Τακάιτσι δεν σηματοδοτούν αλλαγή στην ιαπωνική πολιτική ασφαλείας και να παροτρύνει την Κίνα να απέχει από ενέργειες που θα έβλαπταν τις σχέσεις.
Η ιαπωνική κυβέρνηση, όπως αναφέρεται σε προηγούμενα δημοσιεύματα, προσπαθεί να διαχειριστεί μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της ενίσχυσης της άμυνάς της και της αποφυγής περαιτέρω πρόκλησης του Πεκίνου.
Οι Αντιδράσεις και οι Οικονομικές Επιπτώσεις
Η αντίδραση του Πεκίνου ήταν άμεση και σφοδρή. Την Παρασκευή, η Κίνα προειδοποίησε την Ιαπωνία ότι θα αντιμετωπίσει μια «συντριπτική» στρατιωτική ήττα εάν χρησιμοποιήσει βία για να παρέμβει στην Ταϊβάν και κάλεσε τον Ιάπωνα πρέσβη για να επιδώσει μια «ισχυρή διαμαρτυρία».
Επιπλέον, το Πεκίνο συμβούλεψε τους Κινέζους πολίτες να αποφύγουν τα ταξίδια στην Ιαπωνία, μια κίνηση που εγείρει σοβαρές ανησυχίες για τις τουριστικές εταιρείες της χώρας.
Τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης συνέχισαν να στοχοποιούν την Ιάπωνα πρωθυπουργό. Η «People’s Daily», η επίσημη εφημερίδα του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας, σε κύριο άρθρο της χαρακτήρισε τις δηλώσεις της Τακάιτσι «επικίνδυνες», «στρατηγική απερισκεψία» και «σκόπιμη πρόκληση».
Μια μείωση στον αριθμό των Κινέζων επισκεπτών, παρόμοια με την πτώση 25% που βίωσε η Ιαπωνία κατά τη διάρκεια μιας προηγούμενης διπλωματικής διένεξης το 2012, θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική οικονομική απώλεια. Ο Τακαχίντε Κιούτσι, εκτελεστικός οικονομολόγος στο Nomura Research Institute, εκτιμά ότι μια τέτοια πτώση θα είχε «αποθαρρυντικό αποτέλεσμα που θα υπερέβαινε το ήμισυ της ετήσιας ανάπτυξης της Ιαπωνίας».
Προτεινόμενο Ο πρόεδρος Trump στην Τόκιο για συζητήσεις εμπορίου, ασφάλειας με Σάναε Τάκαιτσι
Η ταξιδιωτική προειδοποίηση της Κίνας προσθέτει ένα ακόμη επίπεδο πολυπλοκότητας στις ήδη τεταμένες σχέσεις.
Οικονομικές και Γεωπολιτικές Προοπτικές
Η τρέχουσα διπλωματική ένταση μεταξύ Ιαπωνίας και Κίνας δεν είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό. Ιστορικά, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν χαρακτηριστεί από περιόδους έντασης και ύφεσης, συχνά επηρεασμένες από ζητήματα εδαφικών διεκδικήσεων, ιστορικών αναθεωρήσεων και, πιο πρόσφατα, από την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στην περιοχή.
Η Ταϊβάν αποτελεί ένα κεντρικό σημείο τριβής, με την Κίνα να τη θεωρεί αναπόσπαστο μέρος της επικράτειάς της και την Ιαπωνία, όπως και οι ΗΠΑ, να εκφράζει ανησυχίες για την περιφερειακή σταθερότητα. Αυτή η δυναμική απαιτεί προσεκτικούς διπλωματικούς χειρισμούς για την αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης.
Από την εμπειρία μας, τέτοιες διπλωματικές διαμάχες, ειδικά όταν αφορούν μεγάλες οικονομίες όπως η Κίνα και η Ιαπωνία, έχουν άμεσες και απτές επιπτώσεις πέρα από τις πολιτικές δηλώσεις. Η απειλή για τον τουριστικό τομέα της Ιαπωνίας είναι ένα χειροπιαστό παράδειγμα του πώς οι γεωπολιτικές εντάσεις μεταφράζονται σε πραγματικές οικονομικές απώλειες.
Παρατηρούμε ότι οι αγορές αντιδρούν με νευρικότητα σε τέτοια σενάρια, καθώς η αβεβαιότητα μπορεί να επηρεάσει τις επενδύσεις και το εμπόριο. Η ικανότητα των διπλωματών να γεφυρώσουν τις διαφορές είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή ευρύτερων αρνητικών συνεπειών.
Το Μέλλον των Σχέσεων Ιαπωνίας-Κίνας
Η αποστολή του Μασάακι Κανάι στην Κίνα αποτελεί μια κρίσιμη στιγμή για τις σχέσεις μεταξύ των δύο ασιατικών δυνάμεων. Η έκβαση των συνομιλιών θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό εάν η τρέχουσα διπλωματική κρίση θα εκτονωθεί ή θα κλιμακωθεί περαιτέρω. Η εκτίμησή μας είναι ότι και οι δύο πλευρές έχουν ισχυρό κίνητρο να αποφύγουν μια πλήρη ρήξη, δεδομένων των βαθιών οικονομικών δεσμών και της ανάγκης για περιφερειακή σταθερότητα.
Ωστόσο, η ρητορική ένταση και οι αμοιβαίες προειδοποιήσεις υπογραμμίζουν την ευθραυστότητα της κατάστασης και την ανάγκη για συνεχή, προσεκτική διπλωματία. Η ικανότητα της Ιαπωνίας να διαβεβαιώσει το Πεκίνο για τις προθέσεις της, χωρίς να υπονομεύσει την εθνική της ασφάλεια, θα είναι καθοριστική για την πορεία των σχέσεων.
