Το Διοικητικό Συμβούλιο της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA), αποτελούμενο από 35 έθνη, ενέκρινε σήμερα ένα ψήφισμα που απαιτεί από το Ιράν να παράσχει «χωρίς καθυστέρηση» πληροφορίες για τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου και τις βομβαρδισμένες πυρηνικές του εγκαταστάσεις.
Η απόφαση ελήφθη σε κλειστή συνεδρίαση στη Βιέννη, όπως ανέφεραν διπλωμάτες.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται ως συνέχεια μιας παρατεταμένης περιόδου έντασης και έλλειψης διαφάνειας στις σχέσεις μεταξύ της Τεχεράνης και της διεθνούς κοινότητας, ιδιαίτερα μετά τις απαιτήσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ3 για άμεση συνεργασία. Το ψήφισμα της IAEA σηματοδοτεί μια εντατικοποίηση της πίεσης προς το Ιράν, καθώς η υπηρεσία επιδιώκει να διασφαλίσει την ειρηνική φύση του πυρηνικού του προγράμματος, ειδικά μετά από πρόσφατες στρατιωτικές επιθέσεις σε ιρανικές εγκαταστάσεις.
Η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της IAEA
Όπως μεταδίδει το Reuters, το ψήφισμα που εγκρίθηκε την Πέμπτη, 20 Νοεμβρίου 2025, από το 35μελές Διοικητικό Συμβούλιο της IAEA, τονίζει την ανάγκη το Ιράν να ενημερώσει άμεσα την υπηρεσία για την κατάσταση των αποθεμάτων εμπλουτισμένου ουρανίου του και των βομβαρδισμένων πυρηνικών του εγκαταστάσεων.
Αυτή η απαίτηση έρχεται πέντε μήνες μετά τις στρατιωτικές επιθέσεις από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή κρίσιμων υποδομών. Το κύριο μέλημα του ψηφίσματος είναι η ανανέωση και προσαρμογή της εντολής της IAEA για την παρακολούθηση πτυχών του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.
Οι απαιτήσεις και το ιστορικό των επιθέσεων
Το ψήφισμα της IAEA δεν περιορίζεται μόνο στην ανανέωση της εντολής της, αλλά απαιτεί ρητά από το Ιράν να παράσχει γρήγορα τις απαντήσεις και την πρόσβαση που ζητά η υπηρεσία. Αυτό περιλαμβάνει την επαλήθευση των αποθεμάτων ουρανίου, μια διαδικασία που έχει καθυστερήσει σημαντικά.
Οι διπλωμάτες εκφράζουν την ανησυχία τους για την έλλειψη συνεργασίας της Τεχεράνης, η οποία έχει οδηγήσει σε περιορισμένη ορατότητα των επιθεωρητών, όπως έχει επανειλημμένα επισημάνει ο επικεφαλής της IAEA, Ραφαέλ Γκρόσι. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί ένα κλίμα αυξημένης αβεβαιότητας σχετικά με τις πυρηνικές δραστηριότητες της χώρας.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η συνεχιζόμενη άρνηση του Ιράν να επιτρέψει πλήρεις επιθεωρήσεις, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η μη συμμόρφωση με ένα τέτοιο ψήφισμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω κυρώσεις και διπλωματικές πιέσεις, καθώς η διαφάνεια είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή της διάδοσης των πυρηνικών όπλων.
Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί μια περαιτέρω επιδείνωση των σχέσεων, με τις τιμές του πετρελαίου να παραμένουν ευαίσθητες στις γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή.
Η επόμενη μέρα στις σχέσεις IAEA-Ιράν
Η έγκριση του ψηφίσματος αναμένεται να εντείνει τις διπλωματικές προσπάθειες για την επίτευξη μεγαλύτερης διαφάνειας από την πλευρά του Ιράν. Η Τεχεράνη, η οποία έχει δηλώσει ότι οι ΗΠΑ δεν είναι έτοιμες για ίσες πυρηνικές συνομιλίες, βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με μια ενιαία διεθνή απαίτηση για συμμόρφωση.
Η στάση του Ιράν τις επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμη για την πορεία των σχέσεων με την IAEA και τη διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας. Η διεθνής κοινότητα παραμένει σε επιφυλακή, καθώς η βελτίωση της συνεργασίας με την IAEA είναι απαραίτητη για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.
