Ο Βρετανός υπουργός Άμυνας, Τζον Χίλι, δήλωσε την Τετάρτη, 19 Νοεμβρίου 2025, ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έχει έτοιμες στρατιωτικές επιλογές, εάν το ρωσικό κατασκοπευτικό πλοίο Yantar καταστεί απειλή. Η δήλωση αυτή έρχεται μετά την επικίνδυνη ενέργεια του Yantar να στρέψει λέιζερ κατά Βρετανών πιλότων της RAF που παρακολουθούσαν το πλοίο στα όρια των βρετανικών υδάτων, βόρεια της Σκωτίας.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας αυξανόμενης έντασης μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ρωσίας, με τις αποστολές παρακολούθησης ρωσικών σκαφών και υποβρυχίων να έχουν ενταθεί σημαντικά από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022. Το περιστατικό με το Yantar αναδεικνύει την ευαίσθητη φύση των επιχειρήσεων πληροφοριών και την ανάγκη για άμεση αντίδραση σε πιθανές απειλές κατά της εθνικής ασφάλειας.
Η επικίνδυνη ενέργεια του Yantar
Όπως μεταδίδει το Reuters, ο Βρετανός υπουργός Άμυνας, Τζον Χίλι, χαρακτήρισε την ενέργεια του ρωσικού κατασκοπευτικού πλοίου Yantar να στρέψει λέιζερ κατά πιλότων της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας (RAF) ως «βαθιά επικίνδυνη». Το περιστατικό συνέβη ενώ οι Βρετανοί πιλότοι παρακολουθούσαν το πλοίο, το οποίο βρίσκεται αυτή τη στιγμή στα όρια των βρετανικών υδάτων, βόρεια της Σκωτίας.
Πρόκειται για την πρώτη φορά που το Yantar προβαίνει σε τέτοια ενέργεια εναντίον της βρετανικής RAF, γεγονός που λαμβάνεται εξαιρετικά σοβαρά από το Λονδίνο.
Το Yantar είναι ένα ρωσικό πλοίο ειδικά σχεδιασμένο για συλλογή πληροφοριών και χαρτογράφηση υποθαλάσσιων καλωδίων, δραστηριότητες που το καθιστούν κρίσιμο εργαλείο για τη ρωσική στρατηγική. Η παρουσία του κοντά στα βρετανικά ύδατα και η πρόσφατη ενέργεια με τα λέιζερ εγείρουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τις προθέσεις του και την ασφάλεια των υποθαλάσσιων υποδομών.
Οι βρετανικές αντιδράσεις και τα νέα μέτρα
Αντιδρώντας στην πρόκληση, ο Τζον Χίλι τόνισε ότι η Βρετανία είναι έτοιμη να αντιδράσει ανάλογα με την επόμενη κίνηση του Yantar. «Έχουμε στρατιωτικές επιλογές έτοιμες σε περίπτωση που το Yantar αλλάξει πορεία», δήλωσε χαρακτηριστικά. Προς επίρρωση αυτής της αποφασιστικότητας, ο υπουργός ανακοίνωσε ότι άλλαξε τους κανόνες εμπλοκής του Πολεμικού Ναυτικού, επιτρέποντας την πιο στενή παρακολούθηση των δραστηριοτήτων του Yantar όταν αυτό βρίσκεται στα ευρύτερα βρετανικά ύδατα.
Αυτό υπογραμμίζει την αυξημένη εγρήγορση και την προσαρμογή των αμυντικών πρωτοκόλλων του Ηνωμένου Βασιλείου.
Προτεινόμενο Ρωσικό κατασκοπευτικό πλοίο έστρεψε λέιζερ κατά βρετανικών δυνάμεων, λέει ο υπουργός Άμυνας
Η Βασιλική Ναυτική Δύναμη και η Βασιλική Αεροπορία της Βρετανίας παρακολουθούν συστηματικά πιθανές απειλές για την εθνική ασφάλεια. Αυτές οι αποστολές παρακολούθησης ρωσικών πλοίων και υποβρυχίων έχουν γίνει πιο συχνές από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, αντανακλώντας την ευρύτερη γεωπολιτική αστάθεια.
Η ενέργεια με τα λέιζερ προσθέτει ένα νέο επίπεδο κινδύνου σε αυτές τις ήδη τεταμένες επιχειρήσεις, αναγκάζοντας το Ηνωμένο Βασίλειο να θωρακίσει περαιτέρω τις άμυνές του, όπως φαίνεται και από τις προσπάθειες για θωράκιση του εναέριου χώρου από μη επανδρωμένα αεροσκάφη και τις στρατιωτικές ασκήσεις στον Αρκτικό Κύκλο.
Νομικοί κύκλοι και αναλυτές διεθνούς δικαίου επισημαίνουν ότι η χρήση λέιζερ κατά στρατιωτικών αεροσκαφών, ακόμη και σε διεθνή ύδατα, μπορεί να ερμηνευθεί ως εχθρική πράξη, εάν προκαλέσει βλάβη ή θέσει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η κλιμάκωση της έντασης και η δυσκολία αποκλιμάκωσης τέτοιων περιστατικών, καθώς μπορούν να οδηγήσουν σε απρόβλεπτες συνέπειες και να δοκιμάσουν τα όρια της διπλωματικής αντοχής.
Η ρωσική απάντηση και το παρασκήνιο
Από την πλευρά της, η ρωσική πρεσβεία στο Λονδίνο απάντησε στις «ατελείωτες κατηγορίες» της Βρετανίας, δηλώνοντας ότι οι ενέργειες της Ρωσίας «δεν επηρεάζουν τα συμφέροντα του Ηνωμένου Βασιλείου και δεν αποσκοπούν στην υπονόμευση της ασφάλειάς του». Η πρεσβεία υπογράμμισε ότι η Ρωσία «δεν ενδιαφέρεται για τις βρετανικές υποθαλάσσιες επικοινωνίες», καλώντας την βρετανική πλευρά «να απόσχει από καταστροφικά βήματα που επιδεινώνουν τα φαινόμενα κρίσης στην ευρωπαϊκή ήπειρο».
Αυτή η δήλωση αντικατοπτρίζει την πάγια θέση της Ρωσίας περί μη παρέμβασης, παρά τις αντίθετες βρετανικές εκτιμήσεις.
Τι αναμένεται στη συνέχεια
Η κατάσταση παραμένει τεταμένη, με το Ηνωμένο Βασίλειο να έχει δείξει αποφασιστικότητα να προστατεύσει την εθνική του ασφάλεια και τους πιλότους του. Η αλλαγή στους κανόνες εμπλοκής του Ναυτικού σηματοδοτεί μια πιο επιθετική στάση στην παρακολούθηση ρωσικών σκαφών.
Η επόμενη κίνηση του Yantar θα καθορίσει την περαιτέρω αντίδραση της Βρετανίας, ενώ η διπλωματική αντιπαράθεση μεταξύ των δύο χωρών αναμένεται να συνεχιστεί, με πιθανές επιπτώσεις στην ευρύτερη γεωπολιτική σταθερότητα της Ευρώπης.
