Υψηλόβαθμοι υπουργοί για θέματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης προγραμματίζουν ταξίδι στην Ουκρανία στις 10 και 11 Δεκεμβρίου για μια ανεπίσημη συνάντηση στη Λβιβ, με στόχο να αναδειχθεί η πρόοδος των μεταρρυθμίσεων και να δοθεί σαφές πολιτικό μήνυμα. Η πρόσκληση στάλθηκε από κοινού στο πλαίσιο της προεδρίας της Δανίας και με συνυπογραφή Ουκρανίας, ενώ η σχετική ανακοίνωση αναφέρει το περιεχόμενο της πρόσκλησης, όπως φαίνεται στην πρόσκληση προς τις πρωτεύουσες.
Σύνοδος στη Λβιβ
Οι διοργανωτές περιγράφουν την πρωτοβουλία ως ευκαιρία για αποτίμηση των οικονομικών, δικαστικών και αντιδιαφθορικών μεταρρυθμίσεων που ξεκίνησε το Κίεβο μετά το 2022, όταν του αποδόθηκε καθεστώς υποψηφιότητας. Η συνάντηση φιλοδοξεί να προσφέρει χώρο για ανταλλαγή απόψεων και να επιβεβαιώσει πολιτική στήριξη παρά τις εκκρεμότητες των διαπραγματεύσεων, με την πρόσκληση να απευθύνεται σε υπουργούς ευρωπαϊκών υποθέσεων.
Στο κείμενο της πρόσκλησης οι διοργανωτές τονίζουν την πρόθεση να «κρατήσουν αρχείο» για τα αποτελέσματα και να συζητήσουν τα επόμενα βήματα, ενώ σημειώνεται ρητά η σημασία της ταχείας συνέχισης των μεταρρυθμίσεων. Η επιλογή της Λβιβ ως τόπου έχει προφανή συμβολισμό για την ενσωμάτωση της Ουκρανίας στην ΕΕ, όπως αναφέρεται και στις επικοινωνίες της διοργάνωσης, και η συνάντηση αναμένεται να προσελκύσει ευρωπαϊκούς αξιωματούχους.
Διπλωματικά και οικονομικά εμπόδια
Παρά τις πολιτικές δηλώσεις στήριξης, η εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων στηρίζεται σε διεθνείς συμφωνίες που παραμένουν σε εκκρεμότητα, όπως πρόταση για δάνειο ύψους 140 δισ. ευρώ που θα στηριζόταν σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, η οποία έχει προσωρινά μπλοκαριστεί από ενστάσεις ορισμένων κρατών.
Η καθυστέρηση αυτή επηρεάζει την ικανότητα της ΕΕ να παράσχει άμεσες κεφαλαιακές λύσεις για ανασυγκρότηση και αποκατάσταση.
Η Ουκρανία απέκτησε το 2022 το καθεστώς υποψηφιότητας και έκτοτε προχωρά σε ευρύ φάσμα μεταρρυθμίσεων, αλλά η επίσημη έναρξη των ενταξιακών κεφαλαίων απαιτεί ομοφωνία των κρατών-μελών. Σε αυτό το πλαίσιο, διαμορφώνονται εναλλακτικές προσεγγίσεις για να παρακαμφθούν οι πρακτικές καθυστερήσεις χωρίς να τροποποιηθούν οι κανόνες της Ένωσης.
Προτεινόμενο Η Meloni κερδίζει έγκριση για τη ριζική αναθεώρηση της δικαιοσύνης
Η τακτική του «frontloading»
Σύμφωνα με πληροφορίες του POLITICO, η τρέχουσα στρατηγική προβλέπει να επιτραπεί στην Ουκρανία και στη Μολδαβία να ξεκινήσουν τις επόμενες φάσεις μεταρρυθμίσεων χωρίς την επίσημη έναρξη κεφαλαίων διαπραγματεύσεων, μια μέθοδος που αποκαλείται frontloading.
Η προσέγγιση στοχεύει στο να δώσει τη δυνατότητα ταχείας εφαρμογής αλλαγών, ώστε οι χώρες να είναι έτοιμες μόλις αρθεί ένα ενδεχόμενο βέτο.
Η πρόθεση αυτή στηρίζεται σε δηλώσεις αξιωματούχων που επιδιώκουν να «κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερα χωρίς να περιμένουν», με σκοπό να μειωθεί το διαχειριστικό κόστος της καθυστέρησης και να διατηρηθεί ο ρυθμός των μεταρρυθμίσεων. Παράλληλα, τονίζεται η ανάγκη διαφάνειας και τεχνικής υποστήριξης για να διασφαλιστούν τα αποτελέσματα.
Πολιτική διάσταση στην Ουγγαρία
Η επίμονη άρνηση του πρωθυπουργού Βίκτωρ Όρμπαν να στηρίξει την πλήρη ενταξιακή διαδικασία έχει καταστήσει αναγκαίο το σχεδιασμό εναλλακτικών οδών, καθώς η ενσωμάτωση απαιτεί ομοφωνία. Η πολιτική συγκυρία στην Ουγγαρία, όπου οι βουλευτικές εκλογές πρέπει να διεξαχθούν ως τον Απρίλιο του 2026, επηρεάζει αποφάσεις που σχετίζονται με το βέτο και την ευρωπαϊκή συνοχή.
Την ίδια ώρα, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαιρέτισε τη θετική αναφορά για την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων από τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες και τόνισε ότι η πλήρης ένταξη θα γίνει «με δίκαιο τρόπο όταν η Ουκρανία θα στέκεται η ίδια και όταν ο πόλεμος θα έχει τελειώσει», εκφράζοντας την προσδοκία για συνέχιση της ευρωπαϊκής διαδικασίας μόλις αρθούν οι νομικές και πολιτικές εμπλοκές.
