Η στροφή της Λατινικής Αμερικής προς τα δεξιά και η στήριξη των ΗΠΑ αναδιαμορφώνουν την αγορά

Ο πολιτικός χάρτης της Λατινικής Αμερικής κλίνει προς τα δεξιά, την ώρα που η Ουάσιγκτον σηματοδοτεί βαθύτερη στήριξη σε ιδεολογικά ευθυγραμμισμένες κυβερνήσεις. Αυτή η σύγκλιση, σύμφωνα με επενδυτές, αρχίζει να αναδιαμορφώνει τον τρόπο αποτίμησης του κινδύνου στα περιουσιακά στοιχεία της περιοχής. Η εξέλιξη αυτή έχει ήδη φέρει σημαντικές αλλαγές, με συντηρητικούς ηγέτες να κυβερνούν σε χώρες όπως η Αργεντινή, ο Ισημερινός και το Ελ Σαλβαδόρ, ενώ η Βολιβία προστέθηκε στην ίδια κατεύθυνση αυτόν τον μήνα.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας ευρύτερης τάσης στην περιοχή, όπου οι ψηφοφόροι στρέφονται προς συντηρητικές πολιτικές, συχνά αναζητώντας σταθερότητα και οικονομική ανάπτυξη. Η ενεργή εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών, μέσω οικονομικών διευκολύνσεων και διπλωματικής στήριξης, ενισχύει την αντίληψη ότι η ιδεολογική ευθυγράμμιση μπορεί να φέρει σημαντικά οφέλη, επηρεάζοντας άμεσα τις χρηματοπιστωτικές αγορές και τις επενδυτικές αποφάσεις, όπως μεταδίδει το Reuters.

Η πολιτική μετατόπιση και η αμερικανική επιρροή

Ο πολιτικός χάρτης της Λατινικής Αμερικής καταγράφει μια σαφή στροφή προς τα δεξιά, με χώρες όπως η Αργεντινή, ο Ισημερινός και το Ελ Σαλβαδόρ να έχουν ήδη συντηρητικές κυβερνήσεις. Τον Νοέμβριο του 2025, η Βολιβία προστέθηκε επίσης στην ομάδα των φιλικών προς την αγορά κυβερνήσεων. Στη Χιλή, ένα δεξιό μπλοκ πλησίασε τις απλές πλειοψηφίες στο Κογκρέσο νωρίτερα αυτόν τον μήνα, με τον Χοσέ Αντόνιο Καστ να θεωρείται πιθανός πρώτος ακροδεξιός πρόεδρος της χώρας μετά τη δικτατορία του Πινοσέτ. Ο Χιλιανός υποψήφιος Χοσέ Αντόνιο Καστ προηγείται στις εκλογές της Χιλής, ενώ η δεξιά διεκδικεί την εξουσία καθώς το έγκλημα και η μετανάστευση κυριαρχούν στην ατζέντα.

Παράλληλα, συντηρητικοί υποψήφιοι αναμένεται να κερδίσουν τις προεδρικές εκλογές σε Περού και Κολομβία το επόμενο έτος. Η εξέλιξη αυτή προηγείται της επικείμενης αποχώρησης του αριστερού Γκουστάβο Πέτρο στην Κολομβία, ο οποίος δεν μπορεί να διεκδικήσει επανεκλογή και οι ανοιχτές επικρίσεις του προς τις πολιτικές των ΗΠΑ τον έχουν καταστήσει έναν από τους κύριους αντιπάλους του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στην περιοχή. Φόβοι για εγκληματικότητα και μεταναστευτικό κυριαρχούν στις εκλογές της Χιλής, ενισχύοντας τη στροφή προς συντηρητικές επιλογές.

Οι οικονομικές επιπτώσεις και οι αποδόσεις των αγορών

Εν μέσω της έκρηξης υποστήριξης προς την κυβέρνηση της Αργεντινής κατά τις ενδιάμεσες εκλογές του Οκτωβρίου, ο Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε ότι υπάρχει μια «ευκαιρία γενεών» για τη δημιουργία συμμάχων στη Λατινική Αμερική. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές της Λατινικής Αμερικής έχουν καταγράψει ένα ισχυρό 2025, με ορισμένες χώρες να απολαμβάνουν εξαιρετικά κέρδη. Τα νομίσματα της Βραζιλίας και της Κολομβίας ενισχύθηκαν κατά 15% και 16% αντίστοιχα έναντι του δολαρίου, ενώ το δολάριο υποχώρησε κατά 8% έναντι των νομισμάτων των ανεπτυγμένων αγορών.

Η υπεραπόδοση επεκτάθηκε σε όλη την περιοχή, με τα ομόλογα σε τοπικό νόμισμα να κερδίζουν 15% σε επίπεδο δείκτη και τα ομόλογα σε σκληρό νόμισμα να αυξάνονται κατά 16%, ξεπερνώντας και τα δύο τους παγκόσμιους ομολόγους τους. Οι μετοχές στην περιοχή ενισχύθηκαν κατά πάνω από 40% σε όρους δολαρίου φέτος, ενώ ο δείκτης τιμής προς κέρδη δείχνει ότι παραμένουν φθηνές σε σύγκριση τόσο με τις αναδυόμενες όσο και με τις ανεπτυγμένες αγορές. Η αναζωπύρωση στις διεθνείς αγορές μετά την αποκλιμάκωση ΗΠΑ-Κίνας επηρέασε και την περιοχή.

Η στρατηγική των ΗΠΑ και η περίπτωση της Αργεντινής

Η προσέγγιση των ΗΠΑ στην περιοχή θα μπορούσε να λειτουργήσει ως διαφοροποιητική μεταβλητή στο μέλλον, με την Αργεντινή να αποτελεί το χαρακτηριστικό παράδειγμα της νέας αμερικανικής στρατηγικής. Η Ουάσιγκτον έχει υποστηρίξει ανοιχτά τη λιμπερταριανή μεταρρύθμιση του Προέδρα της Αργεντινής Χαβιέρ Μιλέι, προσφέροντας έως και 20 δισεκατομμύρια δολάρια από τον ισολογισμό της χώρας για τη σταθεροποίηση της οικονομίας και τη στήριξη της κυβέρνησης. Η άνευ προηγουμένου παρέμβαση των ΗΠΑ με swap 20 δισ. δολάρια εξηγείται σε αυτό το ρεπορτάζ. Οι ενδιάμεσες εκλογές της Αργεντινής δοκίμασαν την οικονομική στρατηγική του Μιλέι και την αμερικανική παρέμβαση, ενώ ο Javier Milei κέρδισε ευρεία εντολή στις ενδιάμεσες εκλογές.

Αυτή η στάση έχει ενισχύσει την αντίληψη ότι η ιδεολογική ευθυγράμμιση μπορεί να φέρει οικονομικά οφέλη. Η χρηματοδοτική στήριξη των ΗΠΑ μπορεί να φτάσει τα 20 δισ. δολάρια και σε άλλες χώρες. Η Fitch δήλωσε ότι η εμπλοκή των ΗΠΑ έσωσε την Αργεντινή από μια ακόμη υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας, καθώς τα αποθέματά της μειώνονταν τις εβδομάδες πριν από την αμερικανική παρέμβαση. Ο Πρόεδρος Τραμπ, αν και έχει διαφωνήσει με την Κολομβία, τη Βραζιλία και κυρίως τη Βενεζουέλα, έχει επίσης προσεγγίσει κυβερνήσεις που επιδιώκουν την απορρύθμιση, την επιθετική καταπολέμηση του εγκλήματος ή τη μείωση του προϋπολογισμού, παρέχοντας σε τέτοιους συμμάχους οικονομικές διευκολύνσεις. Οι ενέργειες του Τραμπ κατά του Προέδρου της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο έχουν προκαλέσει τεράστιο ενδιαφέρον στην αγορά για στοιχήματα αλλαγής. Ο Τραμπ δεν αποκλείει στρατιωτική επέμβαση στη Βενεζουέλα, ενώ αξιωματούχοι του Τραμπ συζητούν στρατιωτικές επιλογές στη Βενεζουέλα και η Βενεζουέλα προετοιμάζεται να αντισταθεί σε επίθεση των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων. Επιπλέον, οι ΗΠΑ ζητούν υπογραφές μη αποκάλυψης για επιχειρήσεις στη Λατινική Αμερική.

Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η πιθανή αστάθεια που μπορεί να προκύψει από την υπερβολική εξάρτηση από την ιδεολογική ευθυγράμμιση, έναντι των θεμελιωδών μακροοικονομικών πολιτικών. Ο Γκραντ Γουέμπστερ, συνεπικεφαλής της ομάδας σταθερού εισοδήματος αναδυόμενων αγορών στην Ninety One, δήλωσε ότι «γενικά το βλέπουμε ως θετική εξέλιξη για τον κίνδυνο στις χώρες που έχουν σημασία για τις ΗΠΑ, και σίγουρα έχει υπάρξει αύξηση της εστίασης γύρω από τη Λατινική Αμερική ειδικότερα». Οι αναλυτές της Morgan Stanley σημείωσαν αυτή την εβδομάδα ότι «με τα δεξιά κόμματα να απέχουν μόλις μία ψήφο από την εξασφάλιση απλών πλειοψηφιών στις πρόσφατες εκλογές της Κάτω Βουλής και της Γερουσίας, αναμένουμε ισχυρή κοινοβουλευτική στήριξη για μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, ακόμα κι αν στην πράξη χρειαστούν χρόνο για να υλοποιηθούν».

Προκλήσεις και μελλοντικές προοπτικές

Η επικείμενη αναδιάταξη της Χιλής οδήγησε σε ένα από τα ισχυρότερα ράλι μετοχών της περιοχής φέτος, με τον δείκτη S&P IPSA να ενισχύεται κατά 48%, ξεπερνώντας ακόμη και τα τοπικά σημεία αναφοράς του Μεξικού και της Βραζιλίας, που αυξήθηκαν σχεδόν κατά 30%. Η εκλογική κυριαρχία των συντηρητικών υποψηφίων έχει υποστηρίξει τις προσδοκίες για απλούστευση των κανονισμών και σφιχτές δημοσιονομικές πολιτικές πέρα από τη Χιλή. Ο Βίκτορ Σάμπο, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Aberdeen Investments, δήλωσε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών «απλώς επιβεβαιώνει την τάση, η οποία θα έλεγα ότι είναι θετική για την αγορά».

Ωστόσο, οι συμμαχίες του Τραμπ, οι οποίες είναι μερικές φορές ασταθείς, θα μπορούσαν τελικά να υποχωρήσουν έναντι της δημοσιονομικής υγείας και της μακροοικονομικής σταθερότητας μακροπρόθεσμα, ευνοώντας χώρες όπως το Περού έναντι της Χιλής και ειδικά της Αργεντινής, η οποία στοιχειώνεται από μνήμες δημοσιονομικών κρίσεων. Ο Πράμολ Νταουάν, επικεφαλής της ομάδας διαχείρισης χαρτοφυλακίου αναδυόμενων αγορών της PIMCO, δήλωσε ότι «δεν βλέπουμε ακόμη την ευθυγράμμιση με την Ουάσιγκτον ως πρωταρχική μεταβλητή τιμολόγησης. Οι αγορές ευνοούν αξιόπιστες μακροοικονομικές πολιτικές ανεξάρτητα από τον πολιτικό προσανατολισμό. Το πραγματικό ερώτημα είναι η εκτέλεση της πολιτικής και η θεσμική ισχύς. Τιμολογούμε πρώτα τα ειδικά για κάθε χώρα θεμελιώδη μεγέθη, τη γεωπολιτική δεύτερη».