Η SpaceX επιμένει ότι ο στόχος της προσγείωσης ανθρώπων στη Σελήνη θα εκπληρωθεί με το Starship ακόμη και αν η συνεργασία με τη NASA μεταβληθεί. Starship κεντρικός στόχος της εταιρείας παραμένει η ταχεία επιστροφή στην επιφάνεια του φεγγαριού, ενώ ταυτόχρονα προωθείται η κατασκευή υποδομών που θα υποστηρίξουν μελλοντικές αποστολές.
Η προέλευση της διαφωνίας με τη NASA
Το 2021 η NASA επέλεξε τη SpaceX για το πρόγραμμα προσγείωσης ανθρώπων HLS ενόψει της Artemis III, με κριτήριο το τεχνικό σχέδιο και το χαμηλότερο κόστος σε σύγκριση με ανταγωνιστές. Επιλογή HLS 2021 αποτέλεσε σημείο αναφοράς, αλλά έκτοτε έχει προκύψει έντονη αναθεώρηση του προγράμματος.
Πρόσφατες δηλώσεις από τον αναπληρωτή διαχειριστή της NASA, Sean Duffy, χαρακτήρισαν το πρόγραμμα «επιβραδυνόμενο» και οδήγησαν στη επανεκκίνηση διαγωνισμού για το σύστημα προσγείωσης, ώστε να δοθεί δυνατότητα σε άλλες εταιρείες να υποβάλουν προσφορές.
Η απόφαση της NASA αντικατοπτρίζει επίσης την πολιτική πίεση για ολοκλήρωση αποστολών πριν από το 2028, με σκοπό την επίσπευση έναντι των σχεδιασμών άλλων χωρών για σεληνιακή παρουσία. Προθεσμία πριν 2028 αποτελεί σημαντικό παράγοντα στη διαχείριση του χρονοδιαγράμματος.
Η προσέγγιση της SpaceX στην ανάπτυξη της Starship
Η εταιρεία αναπτύσσει το Starship σε δύο παράλλητους άξονες: τον βασικό πύραυλο και την ειδική διαμόρφωση HLS που απαιτείται για την αποστολή με αστροναύτες. Παράλληλη ανάπτυξη συστημάτων επιτρέπει στη SpaceX να διατηρεί τον δικό της ρυθμό εργασιών ανεξάρτητα από τα κυβερνητικά χρονοδιαγράμματα.
Η χρηματοδότηση του κύριου προγράμματος έχει καλυφθεί κατά μεγάλο ποσοστό από ίδια κεφάλαια της εταιρείας, ενώ το HLS υλοποιείται μέσω συμβολαίου με σταθερό κόστος που προβλέπει πληρωμές μόνο κατά την επίτευξη συγκεκριμένων οροσήμων. Χρηματοδότηση με ίδια μέσα είναι κεντρικό στοιχείο της επιχειρησιακής στρατηγικής.
Η SpaceX αναφέρει ότι έχει ολοκληρώσει 49 ορόσημα για το HLS, μεταξύ των οποίων δοκιμές υποσυστημάτων και επικοινωνιακές πιστοποιήσεις. Ορόσημα HLS 49 περιλαμβάνουν μια σειρά δοκιμών που αφορούν κρίσιμες λειτουργίες προσγείωσης και σύνδεσης.
- Δοκιμές ζωής και θερμικού ελέγχου σε πλήρους κλίμακας μονάδα
- Πιστοποίηση προσαρμογέα πρόσδεσης για σύνδεση με την Orion
- Δοκιμές ποδιών προσγείωσης πάνω σε προσομοιωμένο ρεγόλιθο
- Έλεγχοι προστασίας απέναντι σε μικρομετεωρίτες και διαστημικά συντρίμμια
- Επικύρωση λογισμικού πλοήγησης για ακριβείς καταβάσεις
Η δυσκολία του ανεφοδιασμού σε τροχιά
Για να πραγματοποιήσει πλήρη σεληνιακή αποστολή το Starship χρειάζεται ανεφοδιασμό σε χαμηλή τροχιά της Γης, μια διαδικασία που δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί σε μεγάλη κλίμακα. Ανεφοδιασμός σε τροχιά θεωρείται τεχνική προϋπόθεση για το σχέδιο της εταιρείας.
Σύμφωνα με τα πλάνα, οι κρίσιμες δοκιμές για τον ανεφοδιασμό προβλέπεται να γίνουν το 2026 και θα περιλαμβάνουν πτήση μεγάλης διάρκειας για τη μελέτη της θερμικής συμπεριφοράς και τη μεταφορά προωθητικού μεταξύ δύο Starship. Δοκιμές 2026 στοχεύουν στη μεταφορά μεθανίου και οξυγόνου υπό διαφορική πίεση.
Η αρχιτεκτονική Starship V3 έχει σχεδιαστεί για αυτές τις αποστολές, ωστόσο μέχρι σήμερα αυτή η έκδοση δεν έχει ακόμη πραγματοποιήσει πτήση, γεγονός που προσδίδει στοιχείο αβεβαιότητας στα αμέσως επόμενα στάδια δοκιμών. Starship V3 μη δοκιμασμένο παραμένει ένα σημαντικό τεχνικό βήμα.
Υποδομές και εμπορικές δυνατότητες
Παράλληλα με την ανάπτυξη του οχήματος, η SpaceX δημιουργεί μεγάλο δίκτυο εγκαταστάσεων: πέντε ράμπες εκτόξευσης στο Τέξας και τη Φλόριντα και εκατοντάδες χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα για παραγωγή και ενσωμάτωση. Εγκαταστάσεις πέντε ράμπες στηρίζουν την κλίμακα παραγωγής που απαιτείται.
Η εταιρεία έχει επίσης κατασκευάσει δεκάδες Starship και εκατοντάδες κινητήρες Raptor, με χιλιάδες ώρες δοκιμών σε πάγκο που στοχεύουν στην αξιοπιστία των συστημάτων. Raptor εκατοντάδες κινητήρες και χρόνος δοκιμών ενισχύουν την προετοιμασία.
Ο Έλον Μασκ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι η SpaceX διαθέτει πόρους και πελάτες ικανούς να χρηματοδοτήσουν ιδιωτικές σεληνιακές αποστολές, κάτι που καθιστά ρεαλιστική την προοπτική εμπορικών δραστηριοτήτων στη Σελήνη στο μέλλον. Δήλωση Έλον Μασκ αναφέρεται συχνά από την εταιρεία ως στοιχείο επιχειρηματικού σχεδιασμού.
Οι προσπάθειες για την επιστροφή στη Σελήνη συνδυάζουν τεχνικές δοκιμές, συμβατικές απαιτήσεις και μεγάλη βιομηχανική επένδυση. Μεταβατική φάση εξερεύνησης περιγράφει την τρέχουσα κατάσταση, καθώς κράτος και ιδιωτικός τομέας κινούνται ταυτόχρονα σε διαφορετικούς ρυθμούς.
