Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την πρόθεση να μειώσει την εξάρτηση της ΕΕ από την Κίνα όσον αφορά τις προμήθειες και την επεξεργασία κρίσιμων πρώτων υλών. Σε ομιλία της στο Berlin Global Dialogue, η πρόεδρος της Επιτροπής τόνισε την ανάγκη για μια ολοκληρωμένη στρατηγική που θα προστατεύει τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες από κινδύνους που προκύπτουν όταν εμπορικές αλυσίδες γίνονται εργαλείο γεωπολιτικής πίεσης.
Τι οδήγησε την πρωτοβουλία
Τους τελευταίους μήνες η Κίνα έχει εντείνει τους ελέγχους εξαγωγών σε στοιχεία όπως τα σπάνια γαίες και άλλα ζωτικά μέταλλα, γεγονός που έχει προκαλέσει ανησυχία στις Βρυξέλλες. γεωπολιτική ένταση και εμπορικοί περιορισμοί έχουν αναδείξει την ευπάθεια της ΕΕ σε συγκεκριμένα προϊόντα της αλυσίδας εφοδιασμού.
Σημαντικό στοιχείο για την αξιολόγηση της κατάστασης είναι ότι η Κίνα παράγει περίπου 70% των σπάνιων γαιών παγκοσμίως και ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος των εγκαταστάσεων επεξεργασίας. Αυτή η συγκέντρωση παραγωγής και επεξεργασίας δημιουργεί πρακτικά μονοπώλια σε κρίσιμα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Στοιχεία του νέου σχεδίου RESourceEU
Η Επιτροπή σκοπεύει να προτείνει ένα πλαίσιο, με την ονομασία RESourceEU σχέδιο, που θα προσανατολίσει την Ένωση στον διαχωρισμό από μονομερείς προμηθευτές. Η προσέγγιση θα βασιστεί σε πρωτοβουλίες ανάλογες με το REPowerEU σχέδιο, το οποίο είχε ως στόχο τη διαφοροποίηση των ενεργειακών προμηθειών μετά το 2022.
Μέρος της πρότασης θα είναι η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας ώστε να ανακτηθούν κράματα και υλικά από προϊόντα που κυκλοφορούν ήδη στην ευρωπαϊκή αγορά. Επιπλέον, προβλέπεται επιτάχυνση επενδύσεων στην εξόρυξη, στην ανακύκλωση και στην επεξεργασία εντός ΕΕ, μαζί με συμφωνίες αμοιβαίας συνεργασίας με τρίτες χώρες.
Διεθνείς συνεργασίες και επιλογές πολιτικής
Στο πλαίσιο της προσπάθειας, οι Βρυξέλλες σχεδιάζουν ενισχυμένη συνεργασία με κράτη όπως η Ουκρανία, η Αυστραλία, ο Καναδάς, το Καζακστάν, το Ουζμπεκιστάν, η Χιλή και η Γροιλανδία. Η στοχοθεσία είναι να εξασφαλιστεί εναλλακτική προσφορά πρώτων υλών σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Προτεινόμενο Σκιές κατασκοπείας στις Βρυξέλλες: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντιμέτωπη με οργή για την ουγγρική υπόθεση
Η Επιτροπή τόνισε ότι οι επαφές με το Πεκίνο για τα μέτρα ελέγχου εξαγωγών θα συνεχιστούν — προβλέπονται συζητήσεις την επόμενη εβδομάδα — αλλά ταυτόχρονα διατηρεί και το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα για να απαντήσει σε μονομερείς πιέσεις. διπλωματικές και οικονομικές επιλογές εξετάζονται παράλληλα.
Εργαλεία άμυνας και πολιτικές επιπτώσεις
Μεταξύ των μέσων που μπορεί να χρησιμοποιήσει η ΕΕ περιλαμβάνεται και το ισχυρότερο εμπορικό όπλο που διαθέτει: το λεγόμενο Anti-Coercion Instrument. Η ενεργοποίηση αυτού του μηχανισμού συζητήθηκε σε υψηλό επίπεδο, μετά και τη δημόσια παρότρυνση του γάλλου προέδρου, αλλά προς το παρόν δεν υπάρχει ευρεία υποστήριξη από όλα τα κράτη-μέλη. εμπορική απάντηση παραμένει στο τραπέζι ως επιλογή.
Η χρήση τέτοιων μέτρων θα είχε πολιτικές και οικονομικές συνέπειες, καθώς θα απαιτούσε προσεκτική αξιολόγηση των αντίστοιχων κινδύνων και της νομικής βάσης για αντίποινα. Οι αποφάσεις θα πρέπει να συνδυάζουν νόμιμη ρητορική και πρακτικούς τρόπους διασφάλισης εφοδιασμού.
Τι σημαίνει για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες
Για τις επιχειρήσεις που εξαρτώνται από ειδικά μέταλλα, η προτεραιότητα είναι η εξασφάλιση πρόσβασης σε πρώτες ύλες και η ανάπτυξη εσωτερικής διαχείρισης αποθεμάτων. Η Επιτροπή επιδιώκει να υποστηρίξει τη βιομηχανία με μέτρα που θα μειώνουν τη στενή εξάρτηση από έναν μόνο προμηθευτή.
Στο πλαίσιο αυτό, θα ενθαρρυνθούν επενδύσεις σε επεξεργαστικές εγκαταστάσεις εντός ΕΕ και σε αλυσίδες ανακύκλωσης, ώστε να μειωθεί η ανάγκη για εισαγωγές σε κρίσιμα στάδια παραγωγής. Η αλλαγή αυτή απαιτεί χρόνο, κεφάλαια και συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Η πρόταση RESourceEU αναμένεται να κατατεθεί επισήμως από την Επιτροπή μέσα στους επόμενους μήνες και θα συνοδεύεται από νομικές και οικονομικές πρωτοβουλίες. στρατηγική ανεξαρτησία και ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας αποτελούν τον πυρήνα της νέας προσέγγισης, ενώ οι επόμενες κινήσεις θα κριθούν και από τις διεθνείς διαπραγματεύσεις.
