Το ενδεχόμενο μιας διπλωματικής συνάντησης ανάμεσα στον κινεζό πρόεδρο Xi Jinping και την νέα ιαπωνή πρωθυπουργό Sanae Takaichi εμφανίστηκε ως πιθανότητα την Τρίτη, μετά από τηλεφωνική επικοινωνία του Κινέζου υπουργού Εξωτερικών με τον ιαπωνό ομόλογό του. Το Πεκίνο εξέφρασε ενδιαφέρον για διαύλους επικοινωνίας σε επίπεδο κορυφής, αφήνοντας παράλληλα ανοικτό το παράθυρο μιας συνάντησης στο περιθώριο της επικείμενης συνόδου.
Το μήνυμα από το Πεκίνο
Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών τόνισε τη σημασία των «συναντήσεων υψηλού επιπέδου» στην επικοινωνία με τον ιαπωνό ομόλογό του, χωρίς ωστόσο να προσδιορίσει συγκεκριμένα βήματα. Η επίκληση αυτή υπογραμμίζει την επιθυμία για διατήρηση διαύλων μεταξύ των δύο πρωτοπόρων της περιοχής.
Στην ίδια συνομιλία υπήρξε μια επιφύλαξη που αντικατοπτρίζει την προσήλωση του Πεκίνου στην προσεκτική διαχείριση των διμερών επαφών. Η γλώσσα που χρησιμοποίησε ο υπουργός εμμέσως παραπέμπει στην ανάγκη σταθερότητας μεταξύ των δύο χωρών.
Το πλαίσιο της συνόδου APEC
Και οι δύο ηγέτες έχουν προγραμματίσει να παραβρεθούν στη σύνοδο APEC στη Νότια Κορέα, γεγονός που προσφέρει μια ουδέτερη ατμόσφαιρα για πιθανές διμερείς επαφές. Η σύνοδος APEC λειτουργεί συχνά ως ευκαιρία για σύντομες αλλά σημαντικές διαβουλεύσεις στο περιθώριο των επίσημων εργασιών.
Από το Πεκίνο ανακοινώθηκε επίσης ότι ο Xi θα έχει συναντήσεις με ορισμένους αρχηγούς κρατών, με όνομα που αναφέρθηκε να είναι ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας Lee Jae Myung. Αντίστοιχες επαφές στο παρελθόν έχουν γίνει σε ανάλογες συνόδους, όπως η προηγούμενη συνάντηση του Xi με τον τότε ιαπωνό πρωθυπουργό Shigeru Ishiba στο APEC του Λίμα το 2024.
Ανησυχίες για τη στρατιωτική και οικονομική διάσταση
Η αλλαγή στην ιαπωνική ηγεσία συνοδεύτηκε από δηλώσεις που υπογραμμίζουν την επιτάχυνση της εξοπλιστικής ενίσχυσης και την ενίσχυση συνεργασιών με ξένους εταίρους. Τέτοιες πρωτοβουλίες προκαλούν προβληματισμό στο Πεκίνο για τις επιπτώσεις στην περιφερειακή ισορροπία.
Παράλληλα αναφέρθηκε ότι έγιναν συμφωνίες σε τομείς εμπορίου και σπάνιων γαιών, σε συνάντηση της Takaichi με τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Οι δεσμοί ΗΠΑ-Ιαπωνίας παραμένουν κρίσιμος παράγοντας για τις στρατηγικές ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή του Ειρηνικού.
Το προφίλ της Sanae Takaichi
Η Sanae Takaichi, η οποία πρόσφατα εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο ως η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, είναι γνωστή για συντηρητικές και αυστηρές θέσεις σε θέματα ασφάλειας. Η πολιτική της στάση έχει ήδη αναλυθεί ως πιο σκληρή σε σχέση με προηγούμενες ηγεσίες.
Ένα στοιχείο που συχνά αναφέρεται στο πλαίσιο των σχέσεών της με την Κίνα είναι η τακτική της επίσκεψη στο ναός Yasukuni, γεγονός που επιφέρει διαιδεατικές ευαισθησίες στην περιοχή. Η συμβολική αυτή επιλογή επηρεάζει την αντίληψη για την πολιτική κατεύθυνση της Ιαπωνίας στον ιστορικό και διπλωματικό χώρο.
Η πιθανότητα συνάντησης μεταξύ των δύο ηγετών, όπως αφήνεται να εννοηθεί από τις κινεζικές δηλώσεις, παραμένει ένα σημαντικό διπλωματικό παράθυρο που μπορεί να λειτουργήσει ως μηχανισμός αποκλιμάκωσης ή απλώς ως μέσο ανταλλαγής απόψεων. Οι σχέσεις Κίνας Ιαπωνίας θα παραμείνουν στο επίκεντρο των αναλύσεων, καθώς η περιοχή αναζητά τρόπους να διατηρήσει την ισορροπία δυνάμεων χωρίς κλιμάκωση.
