Catherine Connolly προέκυψε νικήτρια με ευρεία διαφορά στις προεδρικές εκλογές της Ιρλανδίας, σε μία ψηφοφορία που σημαδεύτηκε τόσο από τη συγκέντρωση της αριστερής στήριξης όσο και από έναν ασυνήθιστα μεγάλο αριθμό άκυρων ψηφοδελτίων.
Αποτέλεσμα και αριθμητική εικόνα
Η Connolly συγκέντρωσε το 63,4% των έγκυρων ψήφων, αφήνοντας τη Heather Humphreys στη δεύτερη θέση με περίπου 29,5% των ψήφων, ενώ ο Jim Gavin περιορίστηκε σε μονοψήφιο ποσοστό κοντά στο 7%.
Στις 11 Νοεμβρίου η Connolly θα αναλάβει τα καθήκοντα της προέδρου, διαδεχόμενη τον Michael D. Higgins, ο οποίος δεν μπορούσε να θέσει υποψηφιότητα για τρίτη επταετία σύμφωνα με το Σύνταγμα. Η έκβαση της ψηφοφορίας περιγράφεται ως ιστορική εντολή ενάντια στις παραδοσιακές ισορροπίες των κομμάτων εξουσίας.
Πώς σχηματίστηκε η υποστήριξη
Η νίκη της Connolly στηρίχθηκε σε μια ασυνήθιστη συμφωνία στο αριστερό φάσμα: πέντε αριστερές παρατάξεις, μεταξύ των οποίων και η Sinn Féin, απέσυραν υποψηφιότητες για να της δώσουν ελεύθερο πεδίο και να διαμορφώσουν ένα κοινό αντικυβερνητικό μέτωπο.
Η πρωτοβουλία αυτή έδωσε στην υποψήφια ένα ευρύ εκλογικό σώμα, το οποίο αξιοποίησε την απογοήτευση απέναντι στις κύριες κυβερνητικές δυνάμεις, Fianna Fáil και Fine Gael, που έχουν μετακινηθεί σε πιο κοινωνικά προοδευτικές θέσεις τα τελευταία χρόνια.
Η πρωτοφανής έκταση των άκυρων ψηφοδελτίων
Περισσότερα από 200.000 ψηφοδέλτια κρίθηκαν άκυρα, περίπου ένα στα οκτώ, με πολλούς ψηφοφόρους να γράφουν ονόματα εκτός του επίσημου καταλόγου, να χαράσσουν τον φάκελο ή να αφήνουν επιθετικά μηνύματα. Αυτό το κύμα αποχής με μορφή άκυρου ψηφοδελτίου αποτελεί πολιτική διαμαρτυρία που έχει σαφείς κοινωνικές διαστάσεις.
Ο Kevin Cunningham, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας δημοσκοπήσεων Ireland Thinks, περιέγραψε τον αριθμό των εκφρασμένων διαμαρτυριών ως εξαιρετικά μεγάλο και κατέγραψε ότι πάνω από τα δύο τρίτα των διαμαρτυριών παρέπεμπαν σε υποστήριξη της Maria Steen, της συντηρητικής υποψήφιας που δεν κατάφερε να εισέλθει στο τελικό ψηφοδέλτιο.
Σχέση με τις εντάσεις γύρω από τη μετανάστευση
Η αύξηση των άκυρων ψηφοδελτίων συνέπεσε με επεισόδια βίας και συγκρούσεις σε περιοχές όπου έχουν εγκατασταθεί μεγάλα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων, γεγονός που τροφοδότησε αντιμεταναστευτικά συναισθήματα σε τμήματα της κοινωνίας.
Κύρια εστία των εντάσεων ήταν η περιοχή γύρω από τις εγκαταστάσεις Citywest, όπου σημειώθηκαν συγκρούσεις με τις δυνάμεις της τάξης και οι οποίες καταγράφηκαν ως από τις περιοχές με τα υψηλότερα ποσοστά άκυρων. Σε αυτό το πλαίσιο προέκυψαν και περιστατικά απειλών σε βάρος πολιτικών, με αποτέλεσμα προσαγωγές και ανακρίσεις.
Αντιδράσεις υποψηφίων και πολιτικό κλίμα
Η Heather Humphreys παραδέχθηκε την ήττα και σχολίασε τις επιθέσεις που δέχθηκε ηλεκτρονικά και με ρητορική μίσους, σημειώνοντας ότι οι εμπειρίες αυτές έφεραν στην επιφάνεια διχαστικά στοιχεία της κοινωνίας, ιδίως όσον αφορά την ταυτότητα και τις θρησκευτικές καταβολές.
Ο Jim Gavin εγκατέλειψε ουσιαστικά την εκστρατεία μετά την αποκάλυψη περιστατικού με υπεξαίρεση ενοικίου ύψους €3.300, αλλά το όνομά του παρέμεινε στο ψηφοδέλτιο. Παράλληλα, γνωστοί δημόσιοι παίκτες, όπως ο Conor McGregor, δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν την απαιτούμενη υποστήριξη για να γίνουν σοβαροί διεκδικητές.
Συνέπειες για το πολιτικό μέλλον
Η έκβαση της εκλογής δημιουργεί ένα πολιτικό ρήγμα που θα δοκιμάσει την ικανότητα των παραδοσιακών κομμάτων να επανασυνδεθούν με τμήματα της κοινωνίας που αισθάνονται αποξενωμένα. Η ευρεία στήριξη στην Connolly δείχνει ότι η αριστερά κατάφερε να εκμεταλλευτεί αυτήν την κρίση εμπιστοσύνης.
Τα επόμενα βήματα για την κυβέρνηση θα επικεντρωθούν σε πολιτικές που σχετίζονται με τη δημόσια τάξη και την ένταξη μεταναστών, πεδία όπου αναμένεται να δοκιμαστεί η ικανότητα συνεννόησης και διαπραγμάτευσης. Παράλληλα, η εκλογή επιβεβαιώνει την ανάγκη για αναθεώρηση ορισμένων πτυχών του εκλογικού συστήματος και της επικοινωνίας των κομμάτων με τους πολίτες.
Τι αφήνει πίσω της η κάλπη
Η ψηφοφορία ανέδειξε τόσο μια ισχυρή λαϊκή επιλογή όσο και διαρροές δυσαρέσκειας με ιδεολογικές προεκτάσεις. Η συνύπαρξη ευρείας αριστερής στήριξης και σημαντικού όγκου άκυρων ψηφοδελτίων καταγράφει ένα πολιτικό δίπτυχο που θα καθορίσει τη δημόσια συζήτηση στην Ιρλανδία τους προσεχείς μήνες.
Καθώς η νέα πρόεδρος ετοιμάζεται να αναλάβει, οι επόμενες κινήσεις της θα παρακολουθούνται στενά, τόσο για την τήρηση του ρόλου της ως ενωτική φυσιογνωμία όσο και για την παρέμβασή της σε θέματα κοινωνικής συνοχής και μεταναστευτικής πολιτικής.
