Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Νιγηρίας απέρριψε την απόφαση των ΗΠΑ να την επαναφέρουν στη λίστα «country of particular concern», υποστηρίζοντας ότι η κίνηση βασίζεται σε ανακριβή ή ελαττωματικά δεδομένα και δημιουργεί εντάσεις στις διμερείς σχέσεις. Σύμφωνα με το Reuters, η αμερικανική ενέργεια συνδέθηκε με δηλώσεις για πιθανή στρατιωτική δράση εάν δεν αντιμετωπιστούν δολοφονίες με θρησκευτικό υπόβαθρο.
Αίτια της αντίδρασης της Νιγηρίας
Ο υπουργός Ενημέρωσης Mohammed Idris τόνισε σε συνέντευξη Τύπου ότι η χώρα εργάζεται ενεργά για την ασφάλεια και ότι οι ισχυρισμοί περί ανοχής επιθέσεων είναι μεροληπτικοί και λανθασμένοι. Σε αυτή τη δήλωση ο Idris επέμεινε ότι οποιοδήποτε αφήγημα περί κρατικής αδράνειας βασίζεται σε εσφαλμένα στοιχεία και παρερμηνείες της ασφάλειας στη χώρα.
Η κίνηση να απορριφθεί η ονομασία εκφράστηκε ως μέρος ευρύτερης προσπάθειας να διαφυλαχθεί η εικόνα της κυβέρνησης του προέδρου Bola Tinubu, με τον Idris να αναφέρεται σε σημαντική πρόοδο κατά της τρομοκρατίας από την ανάληψη καθηκόντων του τον Μάιο του 2023.
Τα επιχειρήματα αυτά συνοδεύτηκαν από αναφορές για επιχειρήσεις και συλλήψεις που παρουσιάστηκαν ως αποδεικτικά στοιχεία.
Δηλώσεις ΗΠΑ και επιπτώσεις στις σχέσεις
Την προηγούμενη εβδομάδα ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επανέφερε τη Νιγηρία στη λίστα χωρών με παραβιάσεις θρησκευτικών ελευθεριών και, σύμφωνα με αναφορές, ζήτησε από το Υπουργείο Άμυνας να προετοιμαστεί για πιθανή «γρήγορη» στρατιωτική δράση σε περίπτωση μη αντιμετώπισης των επιθέσεων.
Η κίνηση αυτή έχει, σύμφωνα με πληροφορίες, επιβαρύνει τις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Η προειδοποίηση περί στρατιωτικής ανάμειξης σχολιάστηκε ως ακραίο μέτρο από νιγηριακές αρχές, οι οποίες ζήτησαν συνεργασία με σεβασμό στην εδαφική ακεραιότητα της Νιγηρίας. Το Προεδρικό Μέγαρο διατύπωσε την πρόθεση συνεργασίας με τις ΗΠΑ εφόσον γίνουν σεβαστοί τέτοιοι όροι.
Η εικόνα της ασφάλειας στη χώρα
Ανώτατοι αξιωματικοί της Νιγηρίας, μεταξύ αυτών ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων General Olufemi Oluyede, περιέγραψαν την κρίση ως πρόβλημα τρομοκρατίας και ασφάλειας και όχι ως συστηματική δίωξη με θρησκευτικό κίνητρο. Αυτή η διάκριση έγινε βασικό στοιχείο της αντίκρουσης στην αμερικανική ονομασία.
Ο υπουργός Ενημέρωσης παρουσίασε αριθμούς που, όπως είπε, αποδεικνύουν την ενεργή καταπολέμηση της βίας: πάνω από 13.500 μαχητές νεκροί, περίπου 17.000 ύποπτοι προσαχθέντες και περισσοτέρων των 11.200 απελευθερωμένων ομήρων, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών.
Οι συγκεκριμένες αναφορές απέσπασαν έντονο ενδιαφέρον στην τοπική δημόσια σφαίρα.
Κοινωνικό υπόβαθρο και προκλήσεις
Η Νιγηρία, με πάνω από 200 εθνικές ομάδες και ποικιλία θρησκευτικών πρακτικών, έχει μακρά ιστορία συνύπαρξης, αλλά και επεισόδια βίας που συχνά απορρέουν από εθνοτικές εντάσεις και σύγκρουση για πόρους. Οι αρχές επισημαίνουν πως τα θέματα αυτά αφορούν πολύπλοκους παράγοντες πέρα από το στενό πλαίσιο θρησκευτικής δίωξης.
Η κυβέρνηση δηλώνει ότι προτάσσει συνδυασμό στρατιωτικών επιχειρήσεων, περιφερειακής συνεργασίας και διαλόγου με διεθνείς εταίρους για την αντιμετώπιση της βίας, ενώ παράλληλα ζητεί επαλήθευση των στοιχείων που οδήγησαν στην αμερικανική απόφαση.
Η αντιπαράθεση για την ονομασία φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη για αξιόπιστη τεκμηρίωση και διάλογο μεταξύ ΗΠΑ και Νιγηρίας, καθώς οι δύο πλευρές διατηρούν κοινό στόχο την καταπολέμηση της τρομοκρατίας χωρίς να παραβλέπεται η εδαφική κυριαρχία και οι πολιτικοί περιορισμοί.
