Η μάχη του Τραμπ με το BBC απειλεί την παγκόσμια εμβέλειά του

Η βρετανική δημόσια ραδιοτηλεόραση BBC βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πρωτοφανή κρίση, καθώς ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, απειλεί με αγωγή ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η διαμάχη προκλήθηκε από την παραδοχή ότι ένα ντοκιμαντέρ του «Panorama» μοντάρισε παραπλανητικά μια ομιλία του Τραμπ, γεγονός που έχει οδηγήσει σε παραιτήσεις ανώτερων στελεχών και έχει θέσει σε κίνδυνο την παγκόσμια αξιοπιστία του οργανισμού, ο οποίος εκπέμπει σε 43 γλώσσες και φτάνει σε 418 εκατομμύρια ανθρώπους εβδομαδιαίως, όπως μεταδίδει το Reuters.

Η τρέχουσα κρίση του BBC, που πυροδοτήθηκε από το μοντάζ μιας ομιλίας του Ντόναλντ Τραμπ, δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό, αλλά εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αυξανόμενων πιέσεων στη δημοσιογραφία παγκοσμίως. Η υπόθεση αναδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι παραδοσιακοί ειδησεογραφικοί οργανισμοί στην εποχή της παραπληροφόρησης και των πολιτικών πολώσεων, όπου η αξιοπιστία και η αμεροληψία τίθενται διαρκώς υπό αμφισβήτηση.

Η κρίση του BBC και η απειλή του Ντόναλντ Τραμπ

Πέντε μήνες μετά την επέκτασή του στις ΗΠΑ τον Ιούνιο, με την υπόσχεση για «εμπιστοσύνη σε μια εποχή δραματικής παγκόσμιας αβεβαιότητας», το BBC βρίσκεται στο επίκεντρο μιας σοβαρής διαμάχης. Ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, απειλεί με μήνυση ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μετά την παραδοχή του βρετανικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα ότι το ντοκιμαντέρ «Panorama» μοντάρισε παραπλανητικά τμήματα ομιλίας του πριν από τις προεδρικές εκλογές του περασμένου έτους.

Το επίμαχο μοντάζ έκανε να φαίνεται ότι ο Τραμπ είχε υποστηρίξει τη βία κατά την ημέρα που οι υποστηρικτές του εισέβαλαν στο Καπιτώλιο τον Ιανουάριο του 2021. Ο Ντόναλντ Τραμπ Μηνύει το BBC για Έως και 5 Δισεκατομμύρια Δολάρια Λόγω Μονταρισμένης Ομιλίας και Ο Τραμπ Ετοιμάζεται να Μηνύσει το BBC για Έως και 5 Δισεκατομμύρια Δολάρια.

Παρά τη δημόσια συγγνώμη του BBC και την παραίτηση του γενικού διευθυντή Τιμ Ντέιβι και της επικεφαλής ειδήσεων Ντέμπορα Τέρνες, η υπόθεση προσφέρει «πυρομαχικά» στον Τραμπ και τους υποστηρικτές του, οι οποίοι κατηγορούν τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης για προκατάληψη. Υψηλόβαθμα στελέχη του BBC παραιτήθηκαν μετά από κατηγορίες μεροληψίας, ενώ Ο γενικός διευθυντής του BBC παραιτήθηκε έπειτα από κατηγορίες για μεροληψία.

Πρόσφατα, παραιτήθηκε και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της BBC, Σουμίτ Μπανέρτζι, λίγες εβδομάδες πριν τη λήξη της θητείας του.

Παγκόσμιος αντίκτυπος και κατηγορίες για προπαγάνδα

Η κρίση έχει ήδη προκαλέσει ρωγμές στην εμπιστοσύνη και έχει επηρεάσει την εικόνα του BBC διεθνώς. Η κρίση στο BBC αποκαλύπτει ρωγμές στην εμπιστοσύνης του κοινού. Ο Λευκός Οίκος έχει χαρακτηρίσει το BBC «100% fake news» και «μηχανή προπαγάνδας», όρους που συνήθως χρησιμοποιούν χώρες όπως η Ρωσία. Η Ρωσία κατηγορεί το BBC ότι λειτουργεί ως εργαλείο προπαγάνδας.

Στην Ινδία, όπου το BBC έχει συγκρουστεί με την κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι, αξιωματούχος δήλωσε στο Reuters ότι θα επικαλεστούν το μοντάζ του Panorama την επόμενη φορά που θα έχουν πρόβλημα. Ένας διπλωμάτης από χώρα των G20, συνήθως εχθρική προς τη Δύση, ανέφερε ότι θα υιοθετήσει σκληρότερη στάση απέναντι στο BBC, τονίζοντας ότι αν ένας σύμμαχος της Βρετανίας, όπως ο Τραμπ, μπορεί να μηνύσει, τότε μπορούν κι αυτοί.

Η Επιτροπή Ομοσπονδιακών Επικοινωνιών των ΗΠΑ (FCC) απέστειλε επιστολή στο BBC για την «παραπλανητική του συμπεριφορά».

Οικονομικές πιέσεις και η μάχη για την αξιοπιστία

Το BBC, το οποίο χρηματοδοτείται κυρίως από το τέλος άδειας τηλεόρασης που καταβάλλουν όλα τα νοικοκυριά στη Βρετανία, αντιμετωπίζει έντονο έλεγχο και από εσωτερικούς κριτικούς για το μοντέλο χρηματοδότησής του και την αντιληπτή φιλελεύθερη στάση του.

Το εισόδημά του έχει μειωθεί κατά 1 δισεκατομμύριο λίρες ετησίως σε πραγματικούς όρους σε σχέση με το 2010. Το Εθνικό Ελεγκτικό Γραφείο της Βρετανίας ανέφερε αυτόν τον μήνα ότι αυτό ανάγκασε το BBC World Service να περικόψει προσωπικό, τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, συμβάλλοντας σε πτώση 14% στους αριθμούς ακροατών από το 2022/23.

Σε απάντηση, το BBC προσπάθησε να επεκταθεί εμπορικά, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, όπου σχεδόν 60 εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν το BBC.com και όπου ξεκίνησε υπηρεσία επί πληρωμή νωρίτερα φέτος.

Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι η υπόθεση αυτή, αν και αφορά ένα μεμονωμένο λάθος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός πίεσης από κυβερνήσεις και πολιτικούς που επιδιώκουν να υπονομεύσουν την ανεξάρτητη δημοσιογραφία. Όπως επισημαίνει ο Ρότζερ Μπόλτον, πρώην συντάκτης του BBC, «αν το BBC φανεί να υποχωρεί, τότε άλλοι εκφοβιστές θα μιμηθούν τον Ντόναλντ Τραμπ».

Η Έμιλι Μπελ από τη Σχολή Δημοσιογραφίας του Κολούμπια, τονίζει ότι υπάρχει τεράστια ζήτηση στις ΗΠΑ για αμερόληπτες ειδήσεις, αλλά το BBC θα μπορούσε να δυσκολευτεί αν ο Τραμπ επιμείνει στην αγωγή του, με την κυβέρνησή του να μπορεί να περιορίσει την πρόσβαση σε ενημερώσεις τύπου ή να αυξήσει τον ρυθμιστικό έλεγχο.

Η επόμενη μέρα για το BBC

Ο πρόεδρος του BBC, Σάμιρ Σαχ, έχει δηλώσει ότι ο οργανισμός θα παλέψει οποιαδήποτε αγωγή, σε αντίθεση με άλλα αμερικανικά δίκτυα που συμβιβάστηκαν με τον Τραμπ. Η BBC αποφασισμένη να αντιμετωπίσει τη μήνυση δισεκατομμυρίων του Τραμπ. Παρά τις πιέσεις, το BBC συνεχίζει να θεωρείται ζωτικός πόρος σε περιοχές όπου η δημοκρατία και η ελευθερία του λόγου απειλούνται.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση του YouGov το 2025, το BBC ήταν το δεύτερο πιο αξιόπιστο ειδησεογραφικό μέσο στις ΗΠΑ, πίσω από το Weather Channel. Η Μαίρη Χόκαντεϊ, πρώην ελέγκτρια του BBC World Service English, υπογραμμίζει ότι «ένα λάθος δεν είναι αυτό στο οποίο βασίζεται όλη η φήμη του BBC».

Η κυβέρνηση της Βρετανίας καλείται να υπερασπιστεί τον οργανισμό, καθώς έρευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση περιεχομένου του BBC στο εξωτερικό δημιουργεί θετικότερη στάση απέναντι στη Βρετανία. Η μάχη αυτή δεν αφορά μόνο το BBC, αλλά το μέλλον της ανεξάρτητης δημοσιογραφίας σε έναν όλο και πιο πολωμένο κόσμο.