Η Lukoil ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει στην πώληση των εξωτερικών της δραστηριοτήτων καθώς επιβάλλονται νέοι περιορισμοί από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μέτρο που αναμένεται να περιορίσει τις εξαγωγές προς την Ευρώπη και να αλλάξει το τοπίο της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας. Η κίνηση αφορά τόσο διυλιστήρια όσο και μεγάλο μέρος του δικτύου πρατηρίων του ομίλου.
Τι επιβάλλουν οι κυρώσεις
Η αμερικανική διοίκηση έχει συμπεριλάβει την εταιρεία σε πακέτο μέτρων που περιορίζει τις διεθνείς της συναλλαγές και ορίζει προθεσμία για την εξυγίανση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στο εξωτερικό. Η προθεσμία της OFAC που τέθηκε από την αμερικανική υπηρεσία ελέγχου περιουσιακών στοιχείων (OFAC) προβλέπει ότι οι ξένες θυγατρικές πρέπει να κλείσουν ή να μεταβιβαστούν έως τα τέλη Νοεμβρίου, αλλιώς επιβάλλονται αυστηρές ποινές.

Στο πλαίσιο αυτό, οι εταιρείες που εξακολουθούν να συνεργάζονται με τη Lukoil ενδέχεται να αντιμετωπίσουν νομικές συνέπειες, καθώς οι νέοι κανόνες ορίζουν περιορισμούς στις ροές πετρελαίου προς την Ευρώπη. Αυτή η εξέλιξη φέρνει στο επίκεντρο την ανάγκη συμμόρφωσης των ευρωπαϊκών οντοτήτων με τις κυρώσεις.
Οικονομικές επιπτώσεις για την εταιρεία
Σύμφωνα με όσα μεταφέρθηκαν στο POLITICO από πρώην στέλεχος της εταιρείας, η πώληση περιουσιακών στοιχείων αναμένεται να μειώσει τα έσοδα της Lukoil σημαντικά, με εκτιμήσεις για πτώση της τάξης του «περίπου 30%». Αυτό το μέγεθος οφείλεται σε πιθανή μεταβίβαση τριών διυλιστηρίων και περίπου του μισού δικτύου των περίπου 5.000 πρατηρίων λιανικής.
Η διοίκηση της εταιρείας δήλωσε ότι θα συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις και ότι θα ζητήσει παράταση όπου κριθεί απαραίτητο για να διευκολυνθεί η διαδικασία της πώλησης. Η στρατηγική πώληση των θυγατρικών θα πρέπει να ολοκληρωθεί υπό χρονική πίεση και σε συνθήκες αυξημένης αγοραστικής αβεβαιότητας.
Ευρωπαϊκές αντιδράσεις και διπλωματικές κινήσεις
Η κίνηση των ΗΠΑ έχει τύχει γενικής υποδοχής από αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αλλά κάποιες κυβερνήσεις ψάχνουν εξαιρέσεις ή επιμηκύνσεις στην εφαρμογή των περιορισμών. Χώρες με στενές ενεργειακές σχέσεις με τη Ρωσία έχουν ζητήσει ευελιξία προκειμένου να αποφύγουν διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν προγραμματίζει επίσκεψη στις ΗΠΑ με αίτημα ειδικής μεταχείρισης για την πληρωμή ρωσικού πετρελαίου, σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες. Η διπλωματική πίεση αντικατοπτρίζει τις διαφορετικές προσεγγίσεις των ευρωπαϊκών κρατών απέναντι στην ενεργειακή τους εξάρτηση.
Ευρύτερες συνέπειες στον ενεργειακό χάρτη
Οι επιπτώσεις δεν περιορίζονται στη Lukoil: η ίδια δέσμη μέτρων περιέλαβε και τη Rosneft, με αποτέλεσμα να ανατραπεί σημαντικό μέρος των ροών αργού που πριν κατευθύνονταν στην Ευρώπη. Οι ακαθάριστες ροές υπολογίζονται σε εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, με τους δύο ομίλους να καλύπτουν μεγάλο μέρος των ρωσικών εξαγωγών.
Η αναδιαμόρφωση των προμηθειών μπορεί να οδηγήσει σε ανακατανομή συμβολαίων, ανάγκη νέων προμηθευτών και πιθανά υψηλότερες τιμές σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Η πετρελαϊκή βιομηχανία θα χρειαστεί να προσαρμοστεί σε αυτή τη νέα πραγματικότητα ακόμη και αν προκύψουν μεταβατικές εξαιρέσεις.
Καθώς οι ημερομηνίες για την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων πλησιάζουν, η διαδικασία πώλησης και η διαπραγματευτική θέση των ενδιαφερόμενων αγοραστών θα καθορίσουν το εύρος των αλλαγών στην αγορά ενέργειας. Η παρακολούθηση των επόμενων κινήσεων από την πλευρά των αρχών, των εταιρειών και των διεθνών αγορών θα είναι κρίσιμη για την εκτίμηση της σταθερότητας στην εφοδιαστική αλυσίδα.