Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, εξέφρασε την ανησυχία της σχετικά με τις πραγματικές επιπτώσεις των επιβληθέντων δασμών στην παγκόσμια οικονομία. Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις της, παρά την πάροδο χρόνου από την εφαρμογή τους, ο πλήρης αντίκτυπος και ο «πόνος» που προκαλούν οι δασμοί, όπως αυτοί που εισήγαγε ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, δεν έχουν γίνει ακόμη αισθητοί.
Η Λαγκάρντ υπογράμμισε ότι πρόκειται για ζήτημα χρόνου μέχρι οι επιχειρήσεις να πάψουν να απορροφούν το κόστος, μεταφέροντας το τελικά στους τελικούς καταναλωτές.
Οι δηλώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ, οι οποίες έγιναν κατά τη διάρκεια εμφάνισής της στην εκπομπή «Face the Nation» του CBS την Κυριακή, φώτισαν μια κρίσιμη πτυχή των εμπορικών πολιτικών: την καθυστερημένη αντανάκλαση των επιπτώσεων. Ενώ αρχικά οι επιχειρήσεις προσπαθούν να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους, η συνεχής πίεση στα περιθώρια κέρδους είναι μη βιώσιμη μακροπρόθεσμα.
Αυτή η αναπόφευκτη μετατόπιση του κόστους προμηνύει νέες προκλήσεις για τις αγορές και την αγοραστική δύναμη των πολιτών.
Η σιωπηλή επιβάρυνση των επιχειρήσεων
Η πρόεδρος της ΕΚΤ τόνισε ότι, στην παρούσα φάση, οι επιπτώσεις των δασμών γίνονται κυρίως αισθητές από τις ίδιες τις εταιρείες. Ειδικότερα, οι εξαγωγείς και οι εισαγωγείς επωμίζονται το μεγαλύτερο μέρος του οικονομικού βάρους, καθώς αναγκάζονται να συμπιέζουν τα περιθώρια κέρδους τους προκειμένου να διατηρήσουν τις τιμές σταθερές και να μην απολέσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα.
Αυτή η διαδικασία αποτελεί ένα αρχικό φίλτρο προστασίας για τους καταναλωτές, αποτρέποντας την άμεση αύξηση των τιμών.
Το φαινόμενο αυτό, γνωστό και ως απορρόφηση κόστους, δεν μπορεί να διαρκέσει επ’ αόριστον. Οι επιχειρήσεις έχουν συγκεκριμένα όρια στην ικανότητά τους να μειώνουν τα κέρδη τους χωρίς να επηρεάζονται η βιωσιμότητά τους και οι επενδύσεις τους. Η Λαγκάρντ έθεσε το κρίσιμο ερώτημα: «Για πόσο καιρό θα ανέχονται μια τέτοια συμπίεση των περιθωρίων;
» Αυτή η ερώτηση υποδηλώνει ότι η τρέχουσα κατάσταση αποτελεί μια προσωρινή αναβολή των πραγματικών επιπτώσεων, όχι μια μόνιμη λύση.
Η συσσώρευση αυτών των πιέσεων δημιουργεί ένα αόρατο οικονομικό φορτίο που ενδέχεται να εκδηλωθεί ξαφνικά και δυναμικά. Όταν τα περιθώρια κέρδους γίνουν υπερβολικά στενά, η μόνη οδός διαφυγής για τις εταιρείες είναι η μετακύλιση του επιπλέον κόστους στην τιμή των προϊόντων και των υπηρεσιών.
Η μετακύλιση του κόστους στον τελικό καταναλωτή
Προτεινόμενο Ινστιτούτο Tony Blair: Η Βρετανία να αναθεωρήσει τον στόχο καθαρής ενέργειας για το 2030
Η κεντρική τραπεζίτης προειδοποίησε ότι μόλις οι εταιρείες φτάσουν στο σημείο που δεν θα μπορούν πλέον να απορροφούν το κόστος των δασμών, η αύξηση των τιμών θα γίνει αναπόφευκτη. Αυτή η εξέλιξη σημαίνει ότι το βάρος θα μεταφερθεί τελικά στους τελικούς καταναλωτές, οι οποίοι θα κληθούν να πληρώσουν υψηλότερες τιμές για τα αγαθά και τις υπηρεσίες που εισάγονται ή παράγονται με εισαγόμενα υλικά.
Η Κριστίν Λαγκάρντ αναφέρθηκε σε αυτή τη διαδικασία ως «ζήτημα χρόνου», υπογραμμίζοντας την αναπόφευκτη φύση της. Η αύξηση των τιμών θα μπορούσε να οδηγήσει σε πληθωριστικές πιέσεις, επηρεάζοντας το βιοτικό επίπεδο των νοικοκυριών και τη συνολική οικονομική σταθερότητα.
Οι δασμοί, που αρχικά σχεδιάστηκαν για την προστασία των εγχώριων αγορών, ενδέχεται τελικά να έχουν ανεπιθύμητες παρενέργειες για τους ίδιους τους πολίτες.
Οι διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού είναι περίπλοκες και διασυνδεδεμένες, καθιστώντας δύσκολη την απομόνωση των επιπτώσεων σε μια μόνο γεωγραφική περιοχή ή κλάδο. Μια αύξηση του κόστους σε ένα σημείο της αλυσίδας μπορεί να έχει ντόμινο επιπτώσεις, επηρεάζοντας πολλαπλά προϊόντα και υπηρεσίες παγκοσμίως.
Αυτή η αλυσιδωτή αντίδραση αποτελεί έναν από τους κύριους λόγους για τους οποίους η Λαγκάρντ τονίζει την παγκόσμια διάσταση του προβλήματος.
Ο παγκόσμιος οικονομικός χάρτης και οι προκλήσεις
Οι δηλώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ έρχονται σε μια περίοδο όπου η διεθνής οικονομία αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις, από γεωπολιτικές εντάσεις έως ενεργειακές κρίσεις και πιέσεις στις διεθνείς αγορές. Η προσθήκη του βάρους των δασμών σε ένα ήδη φορτισμένο περιβάλλον μπορεί να δημιουργήσει πρόσθετη αστάθεια.
Η κεντρική τραπεζίτης υπαινίχθηκε την ανάγκη για προσεκτική παρακολούθηση των εξελίξεων και πιθανώς αναπροσαρμογή των πολιτικών για την αντιμετώπιση αυτών των επερχόμενων οικονομικών πιέσεων.
Η συζήτηση για τους δασμούς δεν περιορίζεται μόνο στην άμεση οικονομική επίπτωση, αλλά επεκτείνεται και στις μακροπρόθεσμες συνέπειες για το διεθνές εμπόριο και τις διμερείς σχέσεις. Η αβεβαιότητα που προκαλούν οι εμπορικοί πόλεμοι μπορεί να αποθαρρύνει τις επενδύσεις και την καινοτομία, επιβραδύνοντας την παγκόσμια ανάπτυξη.
Επομένως, η προειδοποίηση της Λαγκάρντ λειτουργεί ως μια υπενθύμιση ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται σε πολιτικό επίπεδο έχουν απτές και βαθιές επιπτώσεις στην καθημερινότητα των πολιτών και στο μέλλον της παγκόσμιας οικονομίας.
