- Η Κούβα εξετάζει νέα μέτρα για προσέλκυση ξένων επενδύσεων, όπως πληρωμές σε δολάρια και απευθείας προσλήψεις.
- Στόχος είναι η δημιουργία ενός απλούστερου και διαφανούς επιχειρηματικού κλίματος εν μέσω σοβαρής οικονομικής κρίσης.
- Τα μέτρα σηματοδοτούν απομάκρυνση από το σοβιετικού τύπου μοντέλο οικονομίας και αναγνώριση της σημασίας των επενδύσεων.
- Οι προκλήσεις περιλαμβάνουν τη γραφειοκρατία, τις διακοπές ρεύματος, την πτώση του πέσο και τις εντατικοποιημένες κυρώσεις των ΗΠΑ.
- Παρά τις δυσκολίες, 32 νέες επιχειρήσεις αξίας 2,1 δισ. δολαρίων εγκρίθηκαν φέτος.
Η Κούβα εξετάζει μια σειρά από νέα μέτρα για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, με στόχο τη δημιουργία ενός «απλούστερου, πιο ευέλικτου και διαφανούς» επιχειρηματικού κλίματος, όπως δήλωσε την Τρίτη 25 Νοεμβρίου ο Υπουργός Εξωτερικών Επενδύσεων, Oscar Pérez-Oliva Fraga. Οι προτεινόμενες αλλαγές περιλαμβάνουν τη δυνατότητα των επενδυτών να λειτουργούν και να πληρώνουν τους υπαλλήλους σε δολάρια, να τους προσλαμβάνουν απευθείας και να αγοράζουν ακίνητα, καθώς η νησιωτική χώρα αντιμετωπίζει μια σοβαρή οικονομική κρίση.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας παρατεταμένης περιόδου οικονομικής δυσπραγίας για την Κούβα, η οποία επιδεινώνεται από τις ενισχυμένες κυρώσεις των ΗΠΑ και τις εσωτερικές προκλήσεις. Η προσπάθεια για προσέλκυση ξένων κεφαλαίων σηματοδοτεί μια σημαντική στροφή από το παραδοσιακό, αυστηρά ελεγχόμενο επενδυτικό καθεστώς που ήταν εμπνευσμένο από την κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία της Σοβιετικής Ένωσης, αναγνωρίζοντας πλέον τον ρόλο των επενδύσεων ως αναπόσπαστο μέρος της ανάπτυξης.
Τα νέα μέτρα και η στροφή από το παρελθόν
Ο Υπουργός Εξωτερικών Επενδύσεων, Oscar Pérez-Oliva Fraga, ανακοίνωσε σε φόρουμ στην Αβάνα ότι η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να επιτρέψει στους επενδυτές να λειτουργούν και να πληρώνουν τους υπαλλήλους τους σε δολάρια, να τους προσλαμβάνουν απευθείας και να αγοράζουν ακίνητα. Επιπλέον, οι ξένες επιχειρήσεις θα έχουν τη δυνατότητα να εισάγουν τα δικά τους καύσιμα όταν είναι απαραίτητο, ενώ η γραφειοκρατία και οι χρόνοι αναμονής για τις κυβερνητικές εγκρίσεις θα μειωθούν δραστικά. Αυτά τα μέτρα, εφόσον θεσπιστούν και εφαρμοστούν, θα αποτελέσουν μια συνεχιζόμενη απομάκρυνση από το αυστηρά ελεγχόμενο επενδυτικό μοντέλο, το οποίο επί μακρόν απέτρεπε τους επενδυτές λόγω των απαιτήσεων λειτουργίας στο τοπικό πέσο, των περιορισμών στην επαναπατρισμό κερδών και της κυβερνητικής ανάθεσης εργαζομένων.
Η Κούβα έχει ήδη 376 ξένες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο νησί, προερχόμενες από 40 χώρες. Η προσπάθεια για απλούστευση των κανόνων είναι κρίσιμη για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την προσέλκυση νέων κεφαλαίων, όπως έχει επισημανθεί και σε άλλες περιπτώσεις διεθνώς.
Το βαρύ οικονομικό κλίμα και οι προκλήσεις
Το επενδυτικό κλίμα στην Κούβα έχει επιβαρυνθεί περαιτέρω από τις καθημερινές διακοπές ρεύματος, μια επιδημία ιών που μεταδίδονται από κουνούπια και την κατακόρυφη πτώση του πέσο, καθώς και από τη μαζική μετανάστευση κατοίκων σε ηλικία εργασίας από το νησί. Όπως μεταδίδει το Reuters, παρά τις δυσκολίες, η Κούβα ενέκρινε φέτος 32 νέες επιχειρήσεις αξίας 2,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αν και δεν είναι σαφές πόσο από αυτό το κεφάλαιο έχει πραγματικά επενδυθεί. Ο Pérez-Oliva Fraga υπογράμμισε την ανάγκη οι προτάσεις να ευθυγραμμίζονται με τους αναπτυξιακούς στόχους της χώρας.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι οι εντατικοποιημένες κυρώσεις της δεύτερης κυβέρνησης Τραμπ, η επιστροφή της Κούβας στη λίστα των ΗΠΑ για τους κρατικούς χορηγούς της τρομοκρατίας, η αυστηροποίηση των κανόνων για τα εμβάσματα και η διακοπή των προγραμμάτων μετανάστευσης της εποχής Μπάιντεν, δημιουργούν ένα λιγότερο αισιόδοξο περιβάλλον σε σύγκριση με το παρελθόν. Οι κυρώσεις των ΗΠΑ έχουν ήδη οδηγήσει σε ανθρωπιστική κρίση και σοβαρές ελλείψεις, όπως έχει επισημάνει ειδικός του ΟΗΕ.
Η ιστορική εξέλιξη της προσέγγισης
Η Κούβα είχε ανακοινώσει παρόμοια μέτρα το 2014 για να προσελκύσει ξένες επιχειρήσεις, όταν οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες βελτιώνονταν υπό τον τότε Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, οδηγώντας σε μια περίοδο αυξημένων επενδύσεων. Ωστόσο, η σημερινή προοπτική είναι λιγότερο ενθαρρυντική. Ενώ υπό τον Φιντέλ Κάστρο οι ξένες επενδύσεις θεωρούνταν μια ατυχής αναγκαιότητα, σήμερα αντιμετωπίζονται ως ένα αναπόσπαστο μέρος των αναπτυξιακών σχεδίων της χώρας, αντικατοπτρίζοντας μια βαθύτερη ιδεολογική μετατόπιση.
Η επόμενη μέρα για τις ξένες επενδύσεις στην Κούβα
Οι νέες προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις στην Κούβα, εάν εφαρμοστούν αποτελεσματικά, θα μπορούσαν να αλλάξουν σημαντικά το οικονομικό τοπίο της χώρας. Η μείωση της γραφειοκρατίας και η παροχή μεγαλύτερης ευελιξίας στους ξένους επενδυτές είναι κρίσιμης σημασίας για την προσέλκυση κεφαλαίων που χρειάζεται απεγνωσμένα η οικονομία. Παρά τις εξωτερικές πιέσεις και τις εσωτερικές προκλήσεις, η πολιτική βούληση για άνοιγμα προς τις ξένες επενδύσεις δείχνει μια προσπάθεια για αναζωογόνηση και εκσυγχρονισμό της κουβανικής οικονομίας.