Το Πεκίνο απέρριψε δημόσια τις ανησυχίες της Ταϊβάν σχετικά με την ασφάλεια των συμμετεχόντων στο APEC που θα φιλοξενηθεί στην Κίνα το 2026, τονίζοντας ότι η συμμετοχή του νησιού θα εξαρτηθεί από τη συμμόρφωση με τις κανόνες της οργάνωσης και την αρχή «one China». APEC στη Σενζέν αναδεικνύεται ως σημείο σύγκρουσης στη διπλωματία, ενώ το Πεκίνο υπογραμμίζει την πρόθεσή του να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του ως οικοδεσπότης.
Τι προκάλεσε τις ανησυχίες
Αξιωματούχοι στην Ταϊπέι έχουν εκφράσει ανησυχίες για την ασφάλεια των Ταϊβανέζων αντιπροσώπων, αναφέροντας ότι ζήτησαν εγγυήσεις για ίση μεταχείριση και προστασία των πολιτών. Jonathan Sun, αξιωματούχος του υπουργείου Εξωτερικών της Ταϊβάν, δήλωσε μετά τη λήξη της φετινής συνόδου ότι η Ταϊβάν είχε λάβει στην προηγούμενη χρονιά γραπτές διαβεβαιώσεις σχετικά με την ασφάλεια των συμμετεχόντων.
Στην ίδια παρέμβαση επισημάνθηκε ότι και άλλες ομόθυμες χώρες εξέφρασαν παρόμοιες ανησυχίες για την ισότιμη αντιμετώπιση των οικονομιών στο πλαίσιο της συνόδου. Παρά τις διαπιστώσεις αυτές, η επιμονή στο ζήτημα της ασφάλειας συνδέεται και με τη γενικότερη ένταση στις σχέσεις Κίνας–Ταϊβάν. ίση μεταχείριση ήταν επανειλημμένα αίτημα της Ταϊπέι.
Απάντηση του Πεκίνου
Σε γραπτή δήλωση προς Reuters, το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών τόνισε ότι δεν υπάρχουν ζητήματα ασφάλειας που θα εμποδίσουν την ομαλή διεξαγωγή της συνόδου και ότι η Κίνα θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της ως οικοδέσποινα. Το Πεκίνο διευκρίνισε ότι η συμμετοχή των πλευρών θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με την «έκθεση μνημονίου» της APEC και την αποδεκτή πρακτική της διοργάνωσης. υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας επανέλαβε αυτή τη θέση στη δήλωσή του.
Παράλληλα, το Πεκίνο επισήμανε ότι το κλειδί για την παρουσία της Ταϊβάν στις δραστηριότητες της APEC είναι η συμμόρφωση με την αρχή «one China», και όχι θέματα ασφαλείας. Η θέση αυτή καταγράφει με σαφήνεια τον όρο που θέτει η κινεζική διπλωματία εν όψει της διοργάνωσης. γραπτή δήλωση προς Reuters αποτέλεσε την επίσημη απάντηση της κινεζικής πλευράς.
Μορφή και όροι συμμετοχής της Ταϊβάν
Η Ταϊβάν συμμετέχει σε ορισμένα διεθνή fora υπό την ονομασία «Chinese Taipei» για να αποφευχθούν διπλωματικά εμπόδια, και παραδοσιακά ο πρόεδρος της δεν παραβρίσκεται στη σύνοδο κορυφής. Αυτή η πρακτική παραμένει σε ισχύ για την APEC, όπου η εκπροσώπηση είναι περιορισμένη για να μην τεθούν ζητήματα κυριαρχίας. Chinese Taipei χρησιμοποιείται σταθερά ως το όνομα εκπροσώπησης.
Πριν από τη φετινή σύνοδο, η Κίνα εξέφρασε δυσαρέσκεια για συναντήσεις Ταϊβανέζων αντιπροσώπων με ηγέτες τρίτων χωρών, ενώ κάποιοι Ταϊβανέζοι απάντησαν ότι αγνοούν τις κινεζικές αντιρρήσεις. Παράδειγμα αποτελεί η συνάντηση του πρώην υπουργού Οικονομίας Lin Hsin-i με την πρωθυπουργό της Ιαπωνίας Sanae Takaichi στη Σεούλ, που προκάλεσε αντίδραση από το Πεκίνο.
Ιστορικό και προηγούμενα περιστατικά
Η τελευταία φορά που η Κίνα φιλοξένησε τη σύνοδο APEC ήταν το 2014, περίοδο κατά την οποία οι σχέσεις με την Ταϊβάν ήταν βελτιωμένες υπό τη διοίκηση του τότε προέδρου Ma Ying-jeou, ο οποίος υπέγραψε σημαντικές συμφωνίες σε εμπόριο και τουρισμό. Ma Ying-jeou συνδέεται με τη φάση αυτή των διμερών σχέσεων.
Νωρίτερα, το 2001, η Ταϊβάν είχε μποϊκοτάρει τη σύνοδο στην Κίνα μετά από διαφωνία για το ποιον αντιπρόσωπο θα μπορούσε να στείλει, γεγονός που δείχνει ότι οι όροι συμμετοχής αποτελούν συχνά αφορμή πολιτικής έντασης. Το επεισόδιο εκείνο παραμένει σημείο αναφοράς για τη διαχείριση διπλωματικών διαφορών στο πλαίσιο της APEC. 2001 μποϊκοτάζ παραμένει καταγεγραμμένο και στην ιστορία της οργάνωσης.
Η αντιπαράθεση γύρω από τη διοργάνωση στην Κίνα το 2026 αναδεικνύει τις διασταυρούμενες απαιτήσεις για ασφάλεια, ίση μεταχείριση και πολιτική προϋπόθεση συμμετοχής, ενώ οι δηλώσεις των εμπλεκόμενων μερών παραμένουν καθοριστικές για την εξέλιξη των επαφών ενόψει της συνόδου. συμμόρφωση με κανόνες θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την παρουσία των οικονομιών στην APEC.
