Εντός ημερών από την προτροπή της Κίνας προς τους πολίτες της να μην ταξιδέψουν στην Ιαπωνία λόγω διπλωματικής διαμάχης, η τουριστική εταιρεία East Japan International Travel Service με έδρα το Τόκιο έχασε το 80% των κρατήσεών της για το υπόλοιπο του έτους.
Αυτή η κίνηση, που πυροδοτήθηκε από τις δηλώσεις της Ιαπωνικής πρωθυπουργού Σαναέ Τακάιτσι για την Ταϊβάν, απειλεί να επιφέρει σημαντικό πλήγμα στην τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
Οι διπλωματικές ρίζες της κρίσης
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας κλιμακούμενης διπλωματικής διαμάχης μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών της Ασίας, η οποία πυροδοτήθηκε από τις πρόσφατες δηλώσεις της Ιαπωνικής πρωθυπουργού Σαναέ Τακάιτσι σχετικά με την Ταϊβάν, μια δημοκρατικά κυβερνώμενη νήσο που διεκδικείται από την Κίνα.
Η Τακάιτσι δήλωσε σε Ιάπωνες νομοθέτες αυτόν τον μήνα ότι μια κινεζική επίθεση στην Ταϊβάν που θα απειλούσε την επιβίωση της Ιαπωνίας θα μπορούσε να πυροδοτήσει στρατιωτική απάντηση, προκαλώντας την έντονη αντίδραση του Πεκίνου.
Η Κίνα απαίτησε από την Τακάιτσι να ανακαλέσει τις δηλώσεις της, αν και το Τόκιο έχει δηλώσει ότι είναι σύμφωνες με την κυβερνητική θέση, υποδηλώνοντας ότι δεν αναμένεται άμεση επίλυση. Μια σειρά από εμπρηστικές απαντήσεις από Κινέζο διπλωμάτη στην Ιαπωνία και κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης εναντίον της Τακάιτσι οδήγησαν την Ιαπωνία να προειδοποιήσει τους πολίτες της στην Κίνα να εντείνουν τις προφυλάξεις ασφαλείας και να αποφεύγουν τους πολυσύχναστους χώρους, όπως αναφέρει το Reuters.
Οικονομικές επιπτώσεις και ακυρώσεις
Ο τουρισμός αντιπροσωπεύει περίπου το 7% του συνολικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Ιαπωνίας, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών & Τουρισμού, και αποτελεί σημαντικό μοχλό ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια. Οι επισκέπτες από την ηπειρωτική Κίνα και το Χονγκ Κονγκ αποτελούν περίπου το ένα πέμπτο όλων των αφίξεων, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Το μποϊκοτάζ θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια περίπου 2,2 τρισεκατομμυρίων γεν (14,23 δισεκατομμύρια δολάρια) ετησίως, εκτιμά το Nomura Research Institute.
Οι μετοχές που σχετίζονται με τον τουρισμό στην Ιαπωνία έχουν υποχωρήσει σημαντικά από την έκδοση της προειδοποίησης. Ήδη, περισσότερες από 10 κινεζικές αεροπορικές εταιρείες έχουν προσφέρει επιστροφές χρημάτων για πτήσεις προς Ιαπωνία έως τις 31 Δεκεμβρίου, με έναν αναλυτή αεροπορικών εταιρειών να εκτιμά ότι έχουν ήδη ακυρωθεί περίπου 500.000 εισιτήρια.
Η Ιαπωνία κάλεσε την Κίνα να λάβει «κατάλληλα μέτρα» για την άρση της ταξιδιωτικής προειδοποίησης.
Ανησυχία στον τουριστικό κλάδο και ευρύτερες αντιδράσεις
Η Yu Jinxin, αντιπρόεδρος της East Japan International Travel Service, περιέγραψε την κατάσταση ως «τεράστια απώλεια» για την εταιρεία της, η οποία ειδικεύεται σε ομαδικά ταξίδια κυρίως για Κινέζους πελάτες. Η εταιρεία έχει αντέξει στο παρελθόν σε αναζωπυρώσεις εντάσεων μεταξύ των δύο χωρών, όπως η εθνικοποίηση αμφισβητούμενων νησιών το 2012 που πυροδότησε μαζικές αντιαπωνικές διαδηλώσεις σε όλη την Κίνα.
Ωστόσο, μια παρατεταμένη κρίση αυτή τη φορά θα μπορούσε να είναι καταστροφική.
Πέρα από τον τουρισμό, η Κίνα έχει επίσης αναστείλει τις προβολές επερχόμενων ιαπωνικών ταινιών, και Ιάπωνες celebrities που είναι δημοφιλείς εκεί προσπάθησαν να προλάβουν τυχόν αντιδράσεις. Η Ιαπωνέζα τραγουδίστρια MARiA, για παράδειγμα, έγραψε στο Weibo ότι «η Κίνα είναι σαν η δεύτερη πατρίδα μου και όλοι οι φίλοι μου στην Κίνα είναι η αγαπημένη μου οικογένεια – θα υποστηρίζω πάντα την Ενιαία Κίνα».
Το μέλλον των διπλωματικών και οικονομικών σχέσεων
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι, σε αντίθεση με προηγούμενες διπλωματικές εντάσεις, η τρέχουσα κρίση φαίνεται πιο βαθιά και επίμονη, με τον κίνδυνο μιας παρατεταμένης διαμάχης να εγκυμονεί καταστροφικές συνέπειες για τις επιχειρήσεις που εξαρτώνται από τον τουρισμό.
Η Ιαπωνία έχει ήδη στείλει απεσταλμένο στην Κίνα για την εκτόνωση της έντασης, αλλά η έλλειψη προόδου στις απαιτήσεις του Πεκίνου για ανάκληση των δηλώσεων της Τακάιτσι υποδηλώνει ότι η κατάσταση παραμένει ιδιαίτερα ευαίσθητη.
Η δυναμική των σχέσεων μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας, δύο οικονομικών γιγάντων της Ασίας, θα καθορίσει όχι μόνο την πορεία του τουριστικού κλάδου αλλά και την ευρύτερη γεωπολιτική σταθερότητα στην περιοχή. Μια πιθανή συνέχιση της έντασης θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω οικονομικές και πολιτιστικές κυρώσεις, με απρόβλεπτες συνέπειες για τις δύο χώρες.
