Η γαλλική Δικαιοσύνη ξεκίνησε ποινική διερεύνηση κατά του TikTok για ενδεχόμενες παραλείψεις στην προστασία της ψυχικής υγείας των παιδιών, σε μια κίνηση που χαρακτηρίζεται πρωτοφανής για την Ευρώπη. Σε αυτή την εξέλιξη, η έρευνα συνδέεται με την ευρύτερη συζήτηση για την ασφάλεια ανηλίκων στο διαδίκτυο και την ευθύνη μεγάλων πλατφορμών, ενώ το ζήτημα αποκτά νέα ένταση μετά από πρόσφατες κοινοβουλευτικές διαδικασίες.
Η απόφαση έχει ενεργοποιήσει την προσοχή των ρυθμιστικών αρχών και των νομικών φορέων στην Ευρώπη, καθώς πρόκειται για την πρώτη φορά που η προστασία των παιδιών στα κοινωνικά δίκτυα οδηγεί σε ποινική έρευνα σε ευρωπαϊκή χώρα και σε δημόσια νομική διαδικασία.
Πώς άνοιξε η έρευνα
Την έναρξη της ποινικής διαδικασίας γνωστοποίησε βουλευτής που είχε προΐσταται κοινοβουλευτικής έρευνας, επισημαίνοντας ότι η υπόθεση προέκυψε μετά από συστηματική εξέταση στοιχείων. Η έρευνα, όπως αναφέρθηκε σε επίσημη ανακοίνωση, κινήθηκε από τις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές της Γαλλίας μετά την κοινοβουλευτική εργασία, αντικατοπτρίζοντας μια μετάβαση από την πολιτική επεξεργασία στην ποινική διερεύνηση, με εισαγγελικές αρχές να εμπλέκονται στη φάση αυτή.
Σύμφωνα με την πληροφόρηση της ανακοίνωσης, η υπόθεση ανατέθηκε στη μονάδα κυβερνοεγκλήματος της αστυνομίας του Παρισιού, η οποία άνοιξε το φάκελο στα τέλη Οκτωβρίου. Η συγκεκριμένη κίνηση σηματοδοτεί την ενεργή ανάμειξη διωκτικών αρχών σε θέματα που αφορούν ψηφιακές πλατφόρμες και ανηλίκους, με στόχο την αξιολόγηση πιθανών νομικών ευθυνών.
Ευρήματα της κοινοβουλευτικής επιτροπής
Η κοινοβουλευτική επιτροπή, υπό την προεδρία του Σοσιαλιστή βουλευτή, κατέληξε σε συμπεράσματα που περιέγραψαν μηχανισμούς της πλατφόρμας οι οποίοι αυξάνουν την έκθεση σε επιβλαβές περιεχόμενο. Στην παρουσίαση των ευρημάτων, η επιτροπή τόνισε θέματα γύρω από την λειτουργία των αλγορίθμων και την επίδρασή τους στη συμπεριφορά χρηστών, με σαφή αναφορά σε αλγοριθμική παγίδα που επιδεινώνει την έκθεση σε περιεχόμενο άγχους και κατάθλιψης.
Προτεινόμενο Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνώρισε ότι παρείχε χρηματοδότηση σε εταιρείες κατασκοπευτικού λογισμικού
Ο βουλευτής που οδήγησε την έρευνα δημοσίευσε δελτίο Τύπου υπογραμμίζοντας τα συμπεράσματα της ομάδας του, και εξέφρασε ικανοποίηση όταν έγινε γνωστό ότι είχε ήδη κινηθεί ποινική διαδικασία. Στις δηλώσεις του υπήρξε ειδική αναφορά στην ανάγκη διερεύνησης του τρόπου με τον οποίο οι λειτουργίες της πλατφόρμας επηρεάζουν χρήστες ανηλίκους και στην ευθύνη που φέρουν οι εταιρείες τεχνολογίας.
Κανονιστικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Το TikTok φέρεται να υπάγεται στους κανόνες της ΕΕ ως μεγάλη ψηφιακή πλατφόρμα, γεγονός που θέτει το θέμα υπό το πρίσμα του πρόσφατου ευρωπαϊκού ρυθμιστικού πλαισίου. Η πλατφόρμα έχει χαρακτηριστεί ως Very Large Online Platform από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η χρήση αυτής της κατηγορίας εμπλέκει ειδικές υποχρεώσεις για την προστασία των χρηστών, ειδικά των ανηλίκων.
Παράλληλα, η Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχε ήδη ξεκινήσει σχετικές έρευνες για πιθανές παραλείψεις στην προστασία παιδιών, στο πλαίσιο της εφαρμογής του Digital Services Act. Αυτό το νομικό πλαίσιο προβλέπει ενισχυμένες υποχρεώσεις για τις πολύ μεγάλες πλατφόρμες όσον αφορά τη διαφάνεια και την ασφάλεια των χρηστών.
Δηλώσεις και διεθνής αντίδραση
Το TikTok και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν ανταποκρίθηκαν άμεσα σε αίτημα σχολιασμού από μέσα ενημέρωσης, σύμφωνα με αναφορές που κυκλοφόρησαν μετά την ανακοίνωση της έρευνας. Συγκεκριμένα, σε μέσα επικοινωνίας επισημάνθηκε ότι δεν υπήρξε στιγμιαία απάντηση σε αίτημα του POLITICO για σχολιασμό.
Η κίνηση της γαλλικής Δικαιοσύνης έχει ήδη προκαλέσει προσοχή σε άλλες χώρες και οργανισμούς που παρακολουθούν τη ρύθμιση των ψηφιακών πλατφορμών, ενώ νομικοί και ειδικοί σε θέματα ψηφιακής ασφάλειας παρακολουθούν την εξέλιξη των διαδικασιών για πιθανές συνέπειες.
Στις δημόσιες τοποθετήσεις της κοινοβουλευτικής ομάδας αναδείχθηκε η ανάγκη για σαφή κανόνια σχετικά με την προστασία της ψυχικής υγείας των ανηλίκων στο διαδίκτυο.
