Ο οίκος αξιολόγησης Fitch δηλώνει ότι είναι δύσκολο να υπολογιστεί το όφελος οποιουδήποτε πιθανού πακέτου οικονομικής στήριξης των ΗΠΑ για την πιστοληπτική ικανότητα της Ουγγαρίας, θεωρώντας το περιττό λόγω της απρόσκοπτης πρόσβασης της χώρας στις αγορές δανεισμού.
Παράλληλα, η αύξηση του προβλεπόμενου ελλείμματος της Βουδαπέστης ήταν μεγαλύτερη του αναμενόμενου, αν και δεν έχει προκαλέσει ανησυχία στις αγορές μέχρι στιγμής.
Το πλαίσιο της αμερικανικής στήριξης και οι επιφυλάξεις της Fitch
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των πρόσφατων συζητήσεων μεταξύ της Ουγγαρίας και των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου ο Πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν φέρεται να εξασφάλισε μια συμφωνία για πιθανή οικονομική κάλυψη. Η πολυπλοκότητα της ενσωμάτωσης αυτής της στήριξης στην αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας οφείλεται κυρίως στην έλλειψη διαφάνειας και προβλεψιμότητας σχετικά με τους όρους και τον χρόνο ανάπτυξής της.
Ο Έριχ Άρισπε, Επικεφαλής Κυρίαρχων Αξιολογήσεων Αναδυόμενης Ευρώπης της Fitch, επεσήμανε ότι, αν και μια τέτοια στήριξη θα μπορούσε να είναι θετική, απαιτούνται περισσότερες λεπτομέρειες. Συγκεκριμένα, τόνισε την ανάγκη για σαφήνεια σχετικά με το «πώς και πότε μπορεί να αναπτυχθεί» και αν οι ΗΠΑ θα επισυνάψουν «απαιτήσεις πολιτικής» σε αυτήν.
Ο κ. Άρισπε πρόσθεσε ότι, προς το παρόν, η στήριξη αυτή είναι απίθανο να είναι κάτι περισσότερο από ένα εφεδρικό δίχτυ ασφαλείας, δεδομένης της τρέχουσας κατάστασης και της πρόσβασης της Ουγγαρίας σε εξωτερική χρηματοδότηση. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, όπου, εκτός από την εξασφάλιση εξαίρεσης από κυρώσεις που σχετίζονται με το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, δήλωσε ότι συμφώνησε σε ένα σχέδιο που θα μπορούσε να παρέχει 10-20 δισεκατομμύρια δολάρια αμερικανικής στήριξης εάν χρειαστεί, αν και ο Λευκός Οίκος δεν έχει ακόμη σχολιάσει επίσημα την εξέλιξη.
Αυτή η συνάντηση αποτέλεσε συνέχεια προηγούμενων διπλωματικών επαφών, όπου ο Όρμπαν είχε δηλώσει πως εξασφάλισε από τις ΗΠΑ μια συμφωνία χρηματοοικονομικής προστασίας.
Αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος και πιστοληπτική ικανότητα
Την περασμένη εβδομάδα, η πρόβλεψη για το έλλειμμα της Βουδαπέστης αυξήθηκε στο 5% τόσο για το τρέχον όσο και για το επόμενο έτος, μια εξέλιξη που ο κ. Άρισπε χαρακτήρισε «κάπως πάνω από αυτό που αναμέναμε». Η Fitch προέβλεπε αρχικά ένα έλλειμμα της τάξης του 4,6% του ΑΕΠ για το τρέχον έτος.
Προτεινόμενο Ορμπάν: Έλαβε από τις ΗΠΑ συμφωνία χρηματοοικονομικής προστασίας
Η αύξηση αυτή αποδίδεται εν μέρει στην προεκλογική περίοδο, καθώς ο Πρωθυπουργός Όρμπαν έχει ήδη δρομολογήσει ένα πακέτο φορολογικών ελαφρύνσεων και αυξήσεων μισθών σε μια προσπάθεια να ενισχύσει την υποστήριξή του ενόψει των εκλογών του επόμενου έτους.
Παρόμοιες προεκλογικές παροχές, όπως η πρόταση για 14ο μήνα σύνταξης, έχουν προκαλέσει συζητήσεις για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα.
Η ευρύτερη εικόνα για την πιστοληπτική αξιολόγηση BBB της Ουγγαρίας, με «σταθερό» outlook, περιλαμβάνει έναν δείκτη χρέους προς ΑΕΠ 72%, ο οποίος είναι σημαντικά υψηλότερος από τον μέσο όρο 58% για χώρες με αξιολόγηση BBB. Ωστόσο, το πρωτογενές έλλειμμα –το έλλειμμα μείον τις πληρωμές τόκων για προηγούμενα χρέη– είναι μικρότερο του 1% του ΑΕΠ, γεγονός που μετριάζει κάπως την ανησυχία.
Αυτές οι δημοσιονομικές προκλήσεις δεν είναι μοναδικές στην Ευρώπη, καθώς και άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εξυγίανση του προϋπολογισμού τους.
Οι επιπτώσεις και η προοπτική για την Ουγγαρία
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές δεν είναι μόνο η επίτευξη ενός συγκεκριμένου επιπέδου χρέους προς ΑΕΠ, αλλά κυρίως η συσσώρευση κινδύνου στα δημόσια οικονομικά και η τροχιά του επιπέδου του χρέους. Η Fitch διατηρεί την άποψη ότι η ουγγρική οικονομία, παρά τις προκλήσεις, έχει επιδείξει ανθεκτικότητα και πρόσβαση σε κεφάλαια, γεγονός που καθιστά την άμεση ανάγκη για την αμερικανική στήριξη λιγότερο πιεστική.
Η διατήρηση της «σταθερής» προοπτικής υποδηλώνει ότι, αν και υπάρχουν πιέσεις, η Fitch δεν αναμένει μια άμεση επιδείνωση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.
Μελλοντικές προκλήσεις και η πορεία της δημοσιονομικής εξυγίανσης
Για το 2026, η Fitch αναμένει μια ταχύτερη δημοσιονομική εξυγίανση προς το 4% του ΑΕΠ, υποδηλώνοντας μια προσπάθεια της κυβέρνησης να συγκρατήσει το έλλειμμα μετά την προεκλογική περίοδο. Η ικανότητα της Ουγγαρίας να διαχειριστεί τις δημοσιονομικές της πιέσεις και να διατηρήσει την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές θα είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της τρέχουσας πιστοληπτικής της αξιολόγησης.
Η μακροπρόθεσμη σταθερότητα θα εξαρτηθεί από την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και την αποτελεσματική διαχείριση του δημόσιου χρέους.
