Νομική προσφυγή από την Exxon Mobil κατέθεσε αίτηση σε ομοσπονδιακό δικαστήριο της Καλιφόρνιας, αμφισβητώντας δύο μέτρα που επιβάλλουν σε μεγάλες εταιρείες να δημοσιοποιούν στοιχεία για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τους οικονομικούς κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα. Σύμφωνα με το Reuters, η εταιρεία ζητά από το δικαστήριο να αναστείλει την εφαρμογή των νόμων, επικαλούμενη παραβιάσεις συνταγματικών και άλλων νομικών αρχών.
Το πλαίσιο των νόμων που αμφισβητούνται
Το πρώτο από τα δύο μέτρα που αμφισβητεί η Exxon αφορά την υποχρέωση λεπτομερούς καταγραφής των εκπομπών από εταιρείες με υψηλά έσοδα. Η πολιτεία ζητά την δημοσιοποίηση τόσο των άμεσων όσο και των έμμεσων εκπομπών από προμηθευτές και πελάτες, με στόχο την διαφάνεια περιβάλλοντος.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι εταιρείες με μεγάλη παρουσία στην Καλιφόρνια θα πρέπει να αποκαλύπτουν πλήρη εικόνα των εκπομπών τους.
Το δεύτερο νόμος επιβάλλει αναφορές για τους οικονομικούς κινδύνους που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή και τα σχέδια αντιμετώπισής τους. Στο εσωτερικό του επιχειρήματος της Exxon περιλαμβάνεται ότι το συγκεκριμένο πλαίσιο υποχρεώνει εταιρείες σε επιλογή συγκεκριμένων προτύπων αναφοράς, τα οποία η εταιρεία χαρακτηρίζει αμφισβητήσιμα.
Το θέμα αυτό αφορά ευρύτερα την κλιματικοί κίνδυνοι και τις λογιστικές πρακτικές που θα υιοθετηθούν από τον ιδιωτικό τομέα.
Οι δύο διατάξεις ψηφίστηκαν το 2023, ενώ η Καλιφόρνια έχει ιστορικά θεσπίσει αυστηρά περιβαλλοντικά μέτρα από την εισαγωγή του πρώτου μεγάλου νόμου για το κλίμα το 2006. Η πολιτεία θεωρείται πρόδρομος σε κανόνες όπως πρότυπα κατανάλωσης καυσίμων και πολεοδομική πολιτική, γεγονός που δίνει στο ζήτημα ευρύτερη πολιτική βαρύτητα.
Τι υποστηρίζει η Exxon στην αγωγή της
Στην κατατεθειμένη αγωγή η εταιρεία επικαλείται ότι η επιβολή των κανόνων θίγει την ελευθερία του λόγου, καθώς την αναγκάζει να υιοθετεί και να προβάλλει συγκεκριμένα πρότυπα αναφοράς με τα οποία δεν συμφωνεί. Με αυτή την επιχειρηματολογία, η Exxon ζητά από το δικαστήριο να μπλοκάρει την εφαρμογή των νόμων μέχρι να αποφανθεί τελεσιδίκως, χαρακτηρίζοντας την επιβολή ως αναγκαστική ομιλία.
Η Exxon επίσης αναφέρει ότι ήδη παρέχει πληροφορίες για τις εκπομπές και τους κινδύνους του κλίματος με δικές της αναφορές, και θεωρεί πως η νέα ρύθμιση επιβάλλει επιπλέον βήματα που ενδέχεται να συγκρούονται με τα ομοσπονδιακά πρότυπα για την δημοσιοποίηση οικονομικών πληροφοριών.
Στο σημείο αυτό εγείρεται ζήτημα σύγκρουσης μεταξύ κρατικών απαιτήσεων και SB 253 ή άλλων παρόμοιων ρυθμίσεων σε εθνικό επίπεδο.
Προτεινόμενο Ευρωκοινοβούλιο: «Όχι» στην αρχική προσπάθεια απλούστευσης κανόνων για τις επιχειρήσεις
Στην ίδια γραμμή, η Exxon χαρακτηρίζει τα υποδείγματα αναφοράς που προωθούνται ως δυνητικά παραπλανητικά ή αναποτελεσματικά για την εκτίμηση του ρίσκου, υποστηρίζοντας ότι ενδέχεται να δημιουργήσουν εμπορικές παραμορφώσεις. Η θέση αυτή συνοδεύεται από νομική αμφισβήτηση των μεθόδων υπολογισμού και της έκτασης των απαιτούμενων αποκαλύψεων.
Αντιδράσεις από επιχειρήσεις και φορείς
Η νέα νομοθεσία είχε υποστηρικτές και επικριτές στη στενή ομάδα των επιχειρήσεων: μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας και λιανεμπορίου είχαν ταχθεί υπέρ της διαφάνειας, ενώ οργανώσεις του πρωτογενούς τομέα και εμπορικά επιμελητήρια την χαρακτήρισαν φορτική.
Στην αντιπαράθεση εμφανίζονται εταιρείες όπως η Apple, η Ikea και η Microsoft στο πλευρό της μεταρρύθμισης, ενώ οργανισμοί όπως η American Farm Bureau Federation και το Chamber of Commerce την απορρίπτουν ως υπερβολικά επιβαρυντική.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες της πολιτείας, μεταξύ των οποίων το υπουργείο Δικαιοσύνης της Καλιφόρνιας και ο φορέας για την ατμοσφαιρική ρύπανση, δεν είχαν άμεση δημόσια τοποθέτηση όταν ζητήθηκε σχόλιο. Η μη απάντηση αυτή αφήνει αναπάντητα ερωτήματα για το πώς θα υπερασπιστεί η πολιτεία τα επιχειρηματικά και διοικητικά στοιχεία της προσέγγισης της.
Η εξέλιξη αυτή αποκτά δημοσιονομική σημασία για τα εμπλεκόμενα μέρη.
Παράλληλα, νομικοί και αναλυτές επισημαίνουν ότι η υπόθεση μπορεί να θέσει δεδικασμένο για το πού αρχίζει και πού τελειώνει η εξουσία των κρατών να απαιτούν πληροφορίες από πολυεθνικές. Η τελική ετυμηγορία θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στην ευρύτερη πρακτική των εταιρικών αποκαλύψεων σε εθνικό επίπεδο.
Τι τίθεται σε δοκιμασία
Η διαμάχη φέρνει στο προσκήνιο βασικά ερωτήματα: την ισορροπία ανάμεσα στην προστασία του δημόσιου συμφέροντος και τα δικαιώματα επιχειρήσεων, καθώς και τον ρόλο των κρατικών έναντι των ομοσπονδιακών ρυθμίσεων. Αν το δικαστήριο κρίνει υπέρ της Exxon, μπορεί να ανασταλούν παρόμοιες υποχρεώσεις, ενώ σε αντίθετη περίπτωση η απαίτηση για πλήρη αναφορά εκπομπών μπορεί να γίνει ευρύτερα αποδεκτή ως προαπαιτούμενο διαφάνειας.
Η υπόθεση θα παρακολουθηθεί στενά από επιχειρήσεις, νομοθέτες και επενδυτές, καθώς το αποτέλεσμα θα καθορίσει πρακτικές δημοσιοποίησης πληροφοριών που σχετίζονται με το κλίμα. Η δικαστική απόφαση αναμένεται να ρίξει φως στη δυνατότητα των πολιτειών να επιβάλουν πρότυπα αναφοράς πέρα από τα ομοσπονδιακά πλαίσια, με σημαντικές νομοθετικές συνέπειες για το επιχειρείν.
