Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιταχύνει συνομιλίες για ένα σχέδιο δανείου που θα προσφέρει περίπου €140 δισ. στην ουκρανική κυβέρνηση, ενώ ο πρωθυπουργός του Βελγίου Bart De Wever εκφράζει ενστάσεις σχετικά με νομικές και χρηματοοικονομικές επιπτώσεις. Euroclear διαχειρίζεται τα δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια που προτείνονται ως εξασφάλιση και, σύμφωνα με πληροφορίες του POLITICO, οι συζητήσεις εστιάζουν σε νομικές εγγυήσεις και χρονοδιάγραμμα ώστε η πρόταση να προχωρήσει χωρίς άμεσους κινδύνους.
Η Επιτροπή, ωστόσο, επιδιώκει να διασφαλίσει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορεί να παρουσιάσει σαφές νομικό πλαίσιο πριν υποβάλει νομοθεσία.
Αντιρρήσεις Βελγίου
Το Βέλγιο ζητά ειδικές εθνικές εγγυήσεις για την κάλυψη ενδεχόμενων απαιτήσεων, με αξιώσεις που φθάνουν πάνω από €170 δισ., επειδή ανησυχεί για ενδεχόμενες αγωγές από τη Ρωσία. Ο βελγικός κυβερνητικός συνασπισμός ταυτόχρονα διαπραγματεύεται εσωτερικά για τον προϋπολογισμό, γεγονός που περιορίζει τον πολιτικό χώρο του πρωθυπουργού.
Στο παρασκήνιο εξετάζονται τεχνικές λύσεις γύρω από τις εθνικές εγγυήσεις προκειμένου να δοθεί ασφάλεια στο Βέλγιο χωρίς να αναλάβει απροστάτευτο ρίσκο.
Η εσωτερική πολιτική κατάσταση επιβαρύνεται από το αίτημα για περικοπές περίπου 10 δισ. ευρώ στον βελγικό προϋπολογισμό, στοιχείο που αποσπά την προσοχή από τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις. Παράλληλα έχουν εντατικοποιηθεί οι διπλωματικές επαφές με στόχο να επιτευχθεί σύγκλιση για τις εγγυήσεις και τους μηχανισμούς διασφάλισης, καθώς διπλωματικές επαφές συνεχίζονται σε όλα τα επίπεδα.
Διαδικασία έγκρισης
Μόλις οι βελγικοί προβληματισμοί αντιμετωπιστούν, η Επιτροπή σκοπεύει να καταθέσει νομοθετική πρόταση για το μέτρο, όμως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να εμπλακεί στην τελική μορφή της ρύθμισης. Η συμμετοχή του Κοινοβουλίου μπορεί να παρατείνει τους χρόνους έγκρισης και να μεταθέσει την εφαρμογή πέρα από τον Απρίλιο, οπότε το Κίεβο αναμένεται να αντιμετωπίσει σοβαρά ταμειακά κενά, με αποτέλεσμα η Επιτροπή να θέτει προτεραιότητα στη σπειροειδή επιτάχυνση των διαδικασιών.
Η συνέχιση της χρηματοδότησης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την έγκριση του ευρωπαϊκού πακέτου, και για αυτό το χρονοδιάγραμμα κρίνεται κρίσιμο. Ο Valdis Dombrovskis έχει επισημάνει ότι οι καθυστερήσεις αυξάνουν την ανάγκη για ενδιάμεσες λύσεις, ενώ τα κράτη-μέλη εξετάζουν τόσο εθνικές όσο και κοινοτικές εγγυήσεις.
Νομικά και τεχνικά ζητήματα
Τα κεφάλαια που προτείνονται ως εγγύηση προέρχονται από δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που τηρούνται σε διεθνές κέντρο διακανονισμών, με τη Euroclear να έχει κεντρικό ρόλο στη διαχείριση και την εκταμίευση. Το κατά πόσο και πότε θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν τα εν λόγω κεφάλαια εξαρτάται από κανόνες κυρώσεων και από νομικές διαδικασίες που θα εμποδίσουν την αυτόματη επιστροφή κεφαλαίων σε περίπτωση άρσης μέτρων, γι’ αυτό η Επιτροπή εξετάζει εναλλακτικές λύσεις για τη μόνιμη δέσμευση.
Σύμφωνα με δηλώσεις αξιωματούχων, οι νομικές υπηρεσίες της Επιτροπής έχουν πραγματοποιήσει δομημένη αξιολόγηση και θεωρούν ότι οι νομικοί κίνδυνοι είναι διαχειρίσιμοι, ενώ το Βέλγιο ζητά πρόσθετες χρηματοοικονομικές εγγυήσεις ώστε να μην βρεθεί υπόχρεο σε ενδεχόμενες διεκδικήσεις.
Παρά την εκτίμηση αυτή, παραμένει ανοικτό το ζήτημα της ομοφωνίας για τις κυρώσεις, που απαιτεί διαρκή συντονισμό μεταξύ των κρατών-μελών.
Η τελική απόφαση θα καθορίσει αν η Ευρώπη θα προσφέρει την απαραίτητη αναπλήρωση ρευστότητας στο Κίεβο μέσω αυτού του μηχανισμού ή αν θα χρειαστούν προσωρινά εθνικά μέτρα, με ευρωπαϊκές εγγυήσεις και διπλωματικές πρωτοβουλίες να παίζουν καταλυτικό ρόλο στις επόμενες εβδομάδες.
