Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι έτοιμη να προχωρήσει στην άνευ προηγουμένου δέσμευση 140 δισεκατομμυρίων ευρώ σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, προκειμένου να χορηγήσει ένα τεράστιο δάνειο στην Ουκρανία. Αυτή τη δήλωση έκανε την Παρασκευή η Βελγίδα επίτροπος, Χάτζα Λαμπίμπ, υπερασπιζόμενη την στάση του πρωθυπουργού της χώρας της, Μπαρτ Ντε Βέβερ, ο οποίος απέτρεψε ένα σχετικό σχέδιο που είχε ως στόχο την ενίσχυση του Κιέβου ενάντια στην εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η κυρία Λαμπίμπ, πρώην υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου, τόνισε μιλώντας στο POLITICO πως απαιτείται ακόμη εκτεταμένη εργασία για την ελαχιστοποίηση των νομικών κινδύνων και τον δίκαιο επιμερισμό των ευθυνών μεταξύ του Βελγίου, των υπόλοιπων 26 κρατών μελών της ΕΕ, αλλά και των χωρών της G7, πριν προχωρήσει οποιοδήποτε σχέδιο.
Η ίδια υπαινίχθηκε πως άλλες χώρες της Ένωσης, οι οποίες κατέχουν επίσης ρωσικά κεφάλαια, δεν έχουν συμβάλει επαρκώς στην αποδέσμευση πόρων για την Ουκρανία, σημειώνοντας ότι το Βέλγιο – το οποίο φιλοξενεί το μεγαλύτερο μέρος των εν λόγω κεφαλαίων στην χρηματοπιστωτική εταιρεία Euroclear – έχει ήδη διαθέσει τα προκύπτοντα τόκους για την πολεμική προσπάθεια του Κιέβου.
Αναβολή στα σχέδια δέσμευσης και νομικές προκλήσεις
Τα σχόλια της κυρίας Λαμπίμπ έρχονται μετά την κατάρρευση ενός αρχικού σχεδίου για τη δέσμευση των κυρίαρχων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν ακινητοποιηθεί στην ΕΕ από την έναρξη της πλήρους κλίμακας εισβολής του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία.
Η πρόταση προέβλεπε ότι τα χρήματα θα αποστέλλονταν στο Κίεβο ως «δάνειο αποζημιώσεων», με την αποπληρωμή να απαιτείται μόνο στην απίθανη περίπτωση που η Ρωσία θα κατέβαλε πολεμικές αποζημιώσεις στο μέλλον.
Ο Βέλγος πρωθυπουργός, Μπαρτ Ντε Βέβερ, μπλόκαρε το σχέδιο κατά τη διάρκεια συνόδου κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, εκφράζοντας φόβους για νομικά και οικονομικά αντίποινα από τη Μόσχα. Η κυρία Λαμπίμπ, η οποία είναι υπεύθυνη για το χαρτοφυλάκιο της ανθρωπιστικής βοήθειας και της διαχείρισης κρίσεων, δήλωσε ότι «δεν είμαστε έτοιμοι» όταν ερωτήθηκε για την καθυστέρηση της πρότασης.
Προτεινόμενο Αστοχία στις Βρυξέλλες: Η ΕΕ αποτυγχάνει να συμφωνήσει για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας
«Είναι κάτι πρωτοφανές. Είναι η πρώτη φορά που επιχειρούμε κάτι τέτοιο, οπότε βρισκόμαστε σε ένα πεδίο που πρέπει να εξερευνήσουμε πολύ προσεκτικά, ώστε να αντιμετωπίσουμε όλες τις πιθανές συνέπειες», εξήγησε η επίτροπος. Τόνισε επίσης ότι τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία ανήκουν στην κεντρική τράπεζα της Ρωσίας και προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο, το οποίο πρέπει να γίνει σεβαστό.
«Το Βέλγιο, αλλά και άλλα κράτη μέλη, γνωρίζουν ότι πρέπει να προχωρήσουμε με σύνεση», υπογράμμισε.
Επιμερισμός ευθυνών και μελλοντικές προοπτικές
Η κυρία Λαμπίμπ απέφυγε να «κατονομάσει και να στιγματίσει» τις άλλες χώρες της ΕΕ όπου έχουν κατατεθεί ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, αλλά αμφισβήτησε εάν διαδραματίζουν πλήρως τον ρόλο τους στην αξιοποίηση των τόκων από αυτά τα κεφάλαια για την οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία, με τον τρόπο που έχει πράξει το Βέλγιο.
Καταθέσεις διατηρούνται επίσης στη Γαλλία, το Λουξεμβούργο και τη Γερμανία, μεταξύ άλλων χωρών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό όργανο της Ένωσης, θα επεξεργαστεί τώρα λεπτομερείς προτάσεις για το πώς θα βοηθηθεί η Ουκρανία να καλύψει το χρηματοδοτικό της έλλειμμα. Εάν τελικά τα 140 δισεκατομμύρια ευρώ σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία αποσταλούν στο Κίεβο, θα καλύψουν τις ανάγκες της χώρας για τουλάχιστον τα επόμενα δύο χρόνια.
Οι ηγέτες της ΕΕ έχουν δεσμευτεί να επανεξετάσουν τις επιλογές που θα προτείνει η Επιτροπή, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων, στην επόμενη συνάντησή τους τον Δεκέμβριο. Ερωτηθείσα εάν το σχέδιο θα είναι έτοιμο να εγκριθεί μέχρι τότε, η κυρία Λαμπίμπ εμφανίστηκε συγκρατημένη.
«Αν έχουμε τους κατάλληλους νομικούς, το κατάλληλο σύστημα, την υποστήριξη της G7, των 27 κρατών μελών και όλα αυτά είναι έτοιμα να αναλάβουν την ευθύνη μαζί με το Βέλγιο, τότε μπορεί να προχωρήσει γρήγορα», δήλωσε. «Ρωτήστε τους άλλους. Είναι αυτοί έτοιμοι;
»
