Η έκταση όπου καλλιεργείται η παπαρούνα για οπίιο στο Αφγανιστάν μειώθηκε κατά 20% το 2025, με τον υπολογιζόμενο χώρο να πέφτει στα 10.200 εκτάρια και τη συνολική παραγωγή να υπολογίζεται σε περίπου 296 τόνους. Σημαντικά, η σοδειά εκτιμάται ότι συρρικνώθηκε 32% σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, ενώ η τιμή του ξηρού όπιου υποχώρησε 27% στα 570 δολάρια ανά κιλό, και όλα αυτά δημοσιοποιήθηκαν σε διεθνή έκθεση.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, οι μεταβολές συνδέονται με προηγούμενες απαγορεύσεις και μετακινήσεις στην παραγωγή.
Αριθμοί και ιστορική αναφορά
Το 2025 η έκταση υπολογίστηκε στα 10.200 εκτάρια, μειωμένη σε σχέση με τα 12.800 εκτάρια του 2024, και πολύ μακριά από τα επίπεδα πριν την απαγόρευση του 2022 όταν καταγράφηκαν περίπου 232.000 εκτάρια. Τα στοιχεία δείχνουν ότι μετά την απότομη πτώση του 2023 υπήρξε μια ελαφρά ανάκαμψη το 2024, αλλά η τάση το 2025 είναι εκ νέου πτωτική.
Στο σχετικό πλαίσιο, η καλλιέργεια οπίου στο Αφγανιστάν παραμένει πολύ κάτω από τα ιστορικά μεγέθη.
Οι μεταβολές σε έκταση και παραγωγή καταγράφονται σε ετήσια βάση από διεθνείς φορείς και, όπως αναφέρει το UNODC, οι αριθμοί του 2025 αποτυπώνουν την επίδραση της απαγόρευσης αλλά και των επιμέρους τοπικών συνθηκών. Παράλληλα, η πτώση των επιπέδων μετά το 2022 δείχνει πόσο γρήγορα μεταβάλλεται το φαινόμενο, ενώ η χρονική σύγκριση αναδεικνύει διακυμάνσεις που πρέπει να ερμηνευτούν προσεκτικά.
Στη σχετική συζήτηση εμφανίζεται και η αναφορά σε UNODC έκθεση 2025 ως βασική πηγή δεδομένων.
Αγορά, τιμές και εμπορική δυναμική
Παρά τη μείωση της συγκομιδής, η τιμή του ξηρού όπιου υποχώρησε σημαντικά, γεγονός που φανερώνει αλλαγές στην προσφορά και τη ζήτηση. Στην έκθεση αναφέρεται πτώση 27% στην τυποποιημένη τιμή, ενώ το UNODC επισημαίνει ότι αυτές οι κινήσεις των τιμών μπορεί να επηρεάσουν τις αποφάσεις των εγκληματικών δικτύων για παραγωγή και διακίνηση.
Η έκθεση τονίζει επίσης ότι οι δείκτες τιμών, κατασχέσεων και επιφάνειας καλλιέργειας παρέχουν από κοινού εικόνα για τη δυναμική της αγοράς.
Οι αναλυτές στην ανακοίνωση παρατήρησαν ότι οι νέες τιμές και τα αποθέματα μπορούν να οδηγήσουν σε μετακινήσεις στα δίκτυα διακίνησης, ενώ η διεθνής αγορά παρακολουθείται στενά για πιθανές αλλαγές. Σε αυτό το πλαίσιο, οι δείκτες τιμών λειτουργούν ως πρώιμο σήμα για τις ροές εμπορίου, και οι μετρήσεις παρουσιάζονται αναλυτικά στην έκθεση.
Προτεινόμενο Ελαιόλαδο: Ποια χώρα καθορίζει την τιμή; Πόσο κοστίζει φέτος (βίντεο)
Τα δεδομένα συνοδεύονται από συγκεκριμένες παρατηρήσεις όπως η πιθανότητα αύξησης της προσπάθειας καλλιέργειας σε άλλες περιοχές και τιμή ξηρού όπιου ως δείκτης αγοράς.
Άνοδος συνθετικών ναρκωτικών
Το UNODC παρατηρεί ότι, ενώ η αγροτική βάση της παραγωγής οπιακών μειώνεται, η παραγωγή συνθετικών ουσιών, κυρίως μεθαμφεταμίνη υψηλής καθαρότητας, έχει αυξητική τάση από το 2023 και μετά. Στην ανακοίνωση εξηγείται ότι η σχετική ευκολία παραγωγής και η δυσκολία εντοπισμού των εργαστηρίων συμβάλλουν στην εξάπλωση αυτού του φαινομένου.
Όπως αναφέρει το UNODC, αυτή η μετατόπιση αλλάζει το επιχειρησιακό μοντέλο των δικτύων εμπορίας ναρκωτικών.
Οι συντονισμένες αναφορές επισημαίνουν πως οι συνθετικές ουσίες απαιτούν διαφορετικές προσεγγίσεις σε επίπεδο επιβολής του νόμου και διεθνούς συνεργασίας, αφού οι μέθοδοι παραγωγής και οι διαδρομές διακίνησης διαφέρουν από εκείνες των οπιακών. Παράλληλα, η έκθεση τονίζει ότι η ανθεκτικότητα σε κλιματικές μεταβολές καθιστά τα συνθετικά πιο ελκυστικά για ορισμένα εγκληματικά δίκτυα, χωρίς να εισάγονται εικασίες πέρα από τα διαθέσιμα στοιχεία.
Στο σχετικό πλαίσιο εμφανίζεται και η αναφορά σε παραγωγή μεθαμφεταμίνης ως κρίσιμο στοιχείο.
Συνολικά, τα δεδομένα του 2025 δείχνουν μια σαφή μεταβολή στο παγκόσμιο τοπίο των ναρκωτικών, με τη μείωση της αγροτικής παραγωγής οπίου να συνυπάρχει με την αύξηση των συνθετικών, μια εικόνα που απαιτεί περαιτέρω παρακολούθηση από διεθνείς φορείς και αρχές.
Η στατιστική καταγραφή και οι οικονομικοί δείκτες παραμένουν βασικά εργαλεία για την κατανόηση των εξελίξεων, όπως φαίνεται και στην έκθεση, ενώ η ανάγκη για διεθνή ανταλλαγή πληροφοριών υπογραμμίζεται σε όλες τις σχετικές αναλύσεις. Επιπλέον, η συσχέτιση των επιπέδων παραγωγής με τις τιμές αναλύεται λεπτομερώς και συνοδεύεται από επεξηγηματικά δεδομένα και διεθνής συνεργασία.
