Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλεί σε συντονισμένη διεθνή αντίδραση μετά την απόφαση της Κίνας να επιβάλει νέους περιορισμούς στις εξαγωγές υλικών για σπάνιες γαίες. Ο επικεφαλής εμπορίου της ΕΕ προειδοποίησε για την ανάγκη κοινής προσέγγισης εντός του G7 ενώ παράλληλα προέρχονται προειδοποιήσεις για πιθανές επιπτώσεις σε βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας και αμυντικό τομέα.
Τι προβλέπουν τα κινεζικά μέτρα
Το Πεκίνο ανακοίνωσε ότι θα θέσει υπό έλεγχο τις εξαγωγές μαγνητών σπάνιων γαιών και των πρώτων υλών τους, απαιτώντας άδεια ακόμη και όταν σε προϊόντα περιέχονται ίχνη κινεζικής προέλευσης. Η κίνηση αυτή στοχεύει, σύμφωνα με την κινεζική πλευρά, σε ζητήματα εθνικής ασφάλειας αλλά έχει άμεσες συνέπειες για παραγωγούς ηλεκτροκινητήρων και ανεμογεννητριών.
Η Κίνα παράγει περίπου το εντυπωσιακό 90% των μαγνητών παγκοσμίως, γεγονός που καθιστά τα μέτρα ιδιαίτερα σημαντικά για τις διεθνείς αλυσίδες προμήθειας. Παράλληλα, αναφέρθηκε ότι προηγούμενες ρυθμίσεις, πέρυσι, κάλυψαν υλικά όπως το γραφίτη, το γερμάνιο και το γάλλιο, προκαλώντας ήδη προβλήματα στη ροή εξαγωγών.
Η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Ο αντιπρόεδρος της ΕΕ αρμόδιος για το εμπόριο τόνισε ότι η Ένωση δεν θα αποφύγει την επιλογή μιας «ισχυρής» αντίδρασης εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο, αλλά επισήμανε ότι προηγείται συλλογική ανάλυση κινδύνου και συνεννόηση με τους εταίρους. Η προσέγγιση που περιγράφει επικεντρώνεται στην προστασία της ευρωπαϊκής βιομηχανίας χωρίς να προκαλεί περαιτέρω ζημία.
Ο ίδιος ανέφερε ότι είχε ήδη ανταλλαγή απόψεων με τον υπουργό Εμπορίου των ΗΠΑ και ότι σχεδιάζεται σύντομα G7 τηλεδιάσκεψη για να εκτιμηθεί η κατάσταση από κοινού. Παράλληλα, προγραμματίζεται άμεση επικοινωνία με τον Κινέζο ομόλογό του την επόμενη εβδομάδα για διπλωματική διαχείριση του θέματος.
Συντονισμός με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το G7
Η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν ήδη ξεκινήσει διαβουλεύσεις, με στόχο την κατ’ αρχήν αξιολόγηση επιπτώσεων και πιθανών απαντήσεων σε επίπεδο G7. Οι συζητήσεις περιλαμβάνουν την εκτίμηση αν οποιαδήποτε αντίδραση θα πρέπει να είναι κυρώσεων, εμπορικών μέτρων ή διπλωματικών πρωτοβουλιών, πάντα στο πλαίσιο της διεθνούς συνεργασίας.
Προτεινόμενο Α, άρα γι’ αυτό είναι εκεί η μικρή τρύπα στην παραμάνα — γιατί δεν το ήξερα νωρίτερα;
Στο παρασκήνιο έχει υπάρξει ένταση: ο πρόεδρος των ΗΠΑ εξέφρασε προσωρινά σκληρή στάση, ενώ υπηρεσίες στην Ουάσινγκτον αναζητούν τρόπους να μετριάσουν την αντιπαράθεση. Ο ευρωπαϊκός στόχος παραμένει η επίτευξη μιας συντονισμένης και συνεκτικής απάντησης που να μην επιβαρύνει άσκοπα τις βιομηχανίες της Ευρώπης.
Δανία, Ευρωπαϊκή πολιτική και δημόσιες δηλώσεις
Ο υπουργός Εξωτερικών της Δανίας κάλεσε την Ένωση να εμφανίσει «σθεναρή» στάση, υπογραμμίζοντας την ανάγκη της ΕΕ να δείξει δύναμη ως ο μεγαλύτερος εμπορικός μπλόκ στον κόσμο. Η Δανία προεδρεύει σήμερα του Συμβουλίου της ΕΕ, γεγονός που δίνει στο Βασίλειο κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό συντονισμένων βημάτων.
Παράλληλα, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εμφανίζονται μετρημένοι στην εκφώνηση μέτρων, επιμένοντας πρώτα στην συλλογή στοιχείων και στην αξιολόγηση των συνεπειών προτού καταλήξουν σε συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές που να αφορούν δασμούς ή άλλες ανταποδίδοντας ενέργειες.
Τεχνολογικός και βιομηχανικός αντίκτυπος
Οι μαγνήτες σπάνιων γαιών είναι κρίσιμοι σε κινητήρες, γεννήτριες ανεμογεννητριών και εφαρμογές του αμυντικού τομέα, επομένως οι περιορισμοί μπορούν να διαταράξουν αλυσίδες προμήθειας και επενδυτικά σχέδια. Εταιρείες που εξαρτώνται από αυτά τα υλικά ενδέχεται να αναζητήσουν εναλλακτικές προμήθειες ή να επισπεύσουν προγράμματα επανασχεδιασμού προϊόντων.
Επιπλέον, η μεταβολή στη διαθεσιμότητα πρώτων υλών πιθανόν να επιβαρύνει το κόστος παραγωγής σε τομείς της «πράσινης» ενέργειας και της ηλεκτροκίνησης, δημιουργώντας πιέσεις στην προσπάθεια μετάβασης σε πιο χαμηλές εκπομπές άνθρακα.
Στο μέτωπο της διπλωματίας, οι επόμενες ημέρες αναμένονται φορτωμένες: οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θα συζητήσουν στρατηγικές ενώ παράλληλα θα παρακολουθούν στενά οποιαδήποτε εξέλιξη από το Πεκίνο. Αναφορές από τη Χόρσενς και τις Βρυξέλλες υπογράφονται από τους ανταποκριτές Camille Gijs και Koen Verhelst, αντίστοιχα, οι οποίοι παρακολουθούν τις συνεχιζόμενες διαβουλεύσεις.
