Η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται προς μια πιο αυστηρή διαχείριση των βίζων για τους Ρώσους υπηκόους, με στόχο να περιορίσει τις πολλές περιπτώσεις πολλαπλών εισόδων στο χώρο Σένγκεν. Οι αλλαγές, που αναμένεται να παρουσιαστούν και να τεθούν σε ισχύ άμεσα, περιλαμβάνουν κυρίως τη χορήγηση μονοεγγράφων βίζας σε μεγάλο μέρος των αιτήσεων, ενώ προβλέπονται εξαιρέσεις για συγκεκριμένες ανθρωπιστικές ανάγκες και πολίτες με διπλή ιθαγένεια.
Τι αναφέρουν οι πληροφορίες
Σύμφωνα με πληροφορίες του POLITICO, οι νέοι κανόνες θα οδηγήσουν σε κατάργηση των περισσότερων μακροχρόνιων ή πολλαπλών εισόδων για ρώσους ταξιδιώτες, εκτός συγκεκριμένων λόγων. Στόχος της πρότασης είναι η μείωση του αριθμού των επισκέψεων που γίνονται με ευκολία, αλλά χωρίς να επιβάλλεται πλήρης απαγόρευση.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι θα υπάρξουν στοχευμένες εξαιρέσεις για ανθρωπιστικούς λόγους, καθώς και ειδικές προβλέψεις για άτομα που διαθέτουν ευρωπαϊκή ιθαγένεια. Η εσωτερική διαδικασία έγκρισης των νέων μέτρων αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα.
Η υιοθέτηση των μέτρων έχει χρονική προτεραιότητα, με αξιωματούχους να υπογραμμίζουν ότι η εφαρμογή θα συντονιστεί με τους κανόνες του χώρου Σένγκεν και τις εθνικές αρμοδιότητες.
Εφαρμογή και επιπτώσεις για ταξιδιώτες
Οι πρακτικές συνέπειες θα φανούν άμεσα σε όσους αιτούνται τουριστικές ή βραχυπρόθεσμες βίζες, αφού η πλειονότητα των νέων εγκεκριμένων αδειών προβλέπεται να είναι μονοεγγραφες βίζες. Αυτό σημαίνει ότι οι ταξιδιώτες θα πρέπει να σχεδιάζουν κάθε είσοδο ξεχωριστά και να υποβάλλουν νέες αιτήσεις για επανείσοδο.
Σε επίπεδο κρατών-μελών θα υπάρξει διαφοροποίηση: μερικές χώρες έχουν ήδη επιβάλει αυστηρούς περιορισμούς, ενώ άλλες συνεχίζουν να χορηγούν βίζες πιο ελεύθερα. Επισημαίνεται ότι χώρες όπως η Ουγγαρία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Ιταλία εξακολουθούν να εκδίδουν τουριστικές βίζες σε Ρώσους σε σχετικά μεγάλο βαθμό.
Παρά τις αλλαγές, δεν προβλέπεται πανευρωπαϊκή απαγόρευση εισόδου, αφού η έκδοση βίζας παραμένει αρμοδιότητα κάθε κράτους-μέλους και οι αποφάσεις θα λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο.
Προτεινόμενο Έπεσε νεκρός ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ
Νομικό πλαίσιο και προτεραιότητες της Επιτροπής
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη προχωρήσει σε μέτρα περιορισμού της προσβασιμότητας των Ρώσων στο παρελθόν, μεταξύ των οποίων η αναστολή της συμφωνίας διευκόλυνσης βίζας στα τέλη του 2022. Το συγκεκριμένο βήμα αποτέλεσε μέρος μιας ευρύτερης πολιτικής απάντησης στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η έλλειψη κεντρικής αρμοδιότητας για την έκδοση βίζας σε επίπεδο ΕΕ σημαίνει ότι η Επιτροπή μπορεί να προτείνει και να συντονίσει, αλλά οι τελικές αποφάσεις παραμένουν σε κάθε κράτος-μέλος. Αυτό το στοιχείο αναμένεται να επηρεάσει τον τρόπο εφαρμογής των νέων κανόνων σε πρακτικό επίπεδο.
Διπλωματικές ρυθμίσεις και ευρύτερη στρατηγική
Παράλληλα με τις αλλαγές στη βίζα, στο πλαίσιο του δέκατου ένατου πακέτου κυρώσεων, η ΕΕ σχεδιάζει περιορισμούς στις κινήσεις των ρώσων διπλωματών, ζητώντας προηγούμενη ενημέρωση όταν πραγματοποιούν ταξίδια εντός του χώρου Σένγκεν. Στόχος αυτής της ρύθμισης είναι ο περιορισμός των εχθρικών πληροφοριών και δραστηριοτήτων που καταγράφονται από τις υπηρεσίες.
Η Κομισιόν προτίθεται επίσης να παρουσιάσει τον επόμενο μήνα μια κοινή στρατηγική για τη βίζα σε επίπεδο ΕΕ, με συστάσεις προς τα κράτη-μέλη σχετικά με τον τρόπο αξιοποίησης των πολιτικών αυτών κατά χωρών που θεωρούνται εχθρικές προς την Ένωση. Η στρατηγική θα περιλαμβάνει κατευθύνσεις για κοινά κριτήρια και εφαρμογή.
Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι το 2024 εκδόθηκαν περισσότερες από 500.000 βίζες Σένγκεν σε ρώσους υπηκόους, μια αύξηση σε σχέση με το 2023 αλλά πολύ κάτω από τα προπολεμικά επίπεδα, όταν το 2019 είχαν εκδοθεί πάνω από 4 εκατομμύρια βίζες. Αυτά τα δεδομένα θα ληφθούν υπόψη στην αξιολόγηση των νέων μέτρων.
Η εφαρμογή των προτεινόμενων αλλαγών αναμένεται να φέρει διαφοροποιήσεις στο ρυθμό και τον τρόπο ταξιδιού προς την ΕΕ, ενώ οι λεπτομέρειες θα ξεκαθαριστούν κατά τη διάρκεια της τυπικής διαδικασίας έγκρισης.
