- Η ΕΕ δέχεται κριτική για τον «συμβολικό» ρόλο της στη διαδικασία ειρήνης της Γάζας.
- Οι προσπάθειες των Βρυξελλών χαρακτηρίζονται ως «πολύ λίγες, πολύ αργά» από βουλευτές.
- Η ΕΕ δεσμεύτηκε για επιπλέον 82 εκατ. ευρώ στην Παλαιστινιακή Αρχή, φτάνοντας τα 88 εκατ. φέτος.
- Επιδιώκει θέση στο Συμβούλιο Ειρήνης του Τραμπ για την εποπτεία της Γάζας.
- Η αξιοπιστία της ΕΕ έχει πληγεί λόγω της αδράνειας απέναντι στις φρικαλεότητες στη Γάζα.
Οι προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αποκτήσει επιρροή στη διαδικασία ειρήνης της Γάζας και στην ανοικοδόμηση της Παλαιστίνης δέχονται έντονη κριτική. Βουλευτές και διπλωμάτες χαρακτηρίζουν τις ενέργειες των Βρυξελλών ως «πολύ λίγες, πολύ αργά» και τη συνάντηση της Ομάδας Δωρητών για την Παλαιστίνη, που πραγματοποιήθηκε χθες, Πέμπτη, ως «ακόμη μια συμβολική συνάντηση».
Αυτή η προσπάθεια υπογραμμίζει τους περιορισμούς του μπλοκ στην περιοχή, παρά τις δηλώσεις για ενεργότερο ρόλο.
Αυτή η προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναβαθμίσει τον ρόλο της από απλό «χρηματοδότη» σε ενεργό «παίκτη» στη διαδικασία ειρήνης της Γάζας, έρχεται σε μια περίοδο όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες, μέσω του σχεδίου του Τραμπ, καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το πολιτικό και ασφαλές πλαίσιο στην περιοχή.
Το παρασκήνιο της υπόθεσης αποκαλύπτει μια μακροχρόνια δυσκολία των Βρυξελλών να μετατρέψουν την οικονομική τους συνεισφορά σε ουσιαστική πολιτική επιρροή, μια πρόκληση που γίνεται εντονότερη εν μέσω των συνεχιζόμενων εξελίξεων στη Γάζα.
Κριτική για τον ρόλο της ΕΕ στη Γάζα
Η συνάντηση της Ομάδας Δωρητών για την Παλαιστίνη, που ανακοινώθηκε από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον Σεπτέμβριο, δέχθηκε σφοδρή κριτική. Ο Άντερς Βίστισεν, επικεφαλής της ακροδεξιάς ομάδας «Πατριώτες», χαρακτήρισε τη συνάντηση «ακόμη μια συμβολική» και τόνισε ότι η ΕΕ έχει «ρίξει δισεκατομμύρια» σε παλαιστινιακούς θεσμούς χωρίς να επιφέρει σταθερότητα ή λογοδοσία.
Υπογράμμισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, και όχι η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθορίζουν το πολιτικό και ασφαλές πλαίσιο στη Γάζα, με την ΕΕ να παραμένει απλός «θεατής» όσο λειτουργεί ως «μηχανή μετρητών» χωρίς συνεκτική στρατηγική ή πολιτική μόχλευση.
Από την πλευρά της, η ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, Χάνα Τζαλούλ, εξέφρασε την άποψη ότι η αδράνεια της ΕΕ απέναντι στο Ισραήλ, εν μέσω των αυξανόμενων φρικαλεοτήτων στη Γάζα, έχει υπονομεύσει την αξιοπιστία της ως παράγοντα στη διαδικασία ειρήνης.
Η Τζαλούλ απέρριψε με χιούμορ την ιδέα ότι τα αποτελέσματα της διάσκεψης θα μπορούσαν να καταστήσουν την ΕΕ πραγματικό παίκτη στη Γάζα, σχολιάζοντας: «Όχι, αλλά το όνειρο είναι δωρεάν».
Οι προσπάθειες της ΕΕ για επιρροή και χρηματοδότηση
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει ενεργά μια θέση στο Συμβούλιο Ειρήνης του Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο έχει συσταθεί για την επίβλεψη του αφοπλισμού της Χαμάς και την ανοικοδόμηση της Γάζας. Η επίτροπος Μεσογείου, Ντουμπράβκα Σούιτσα, τόνισε την επιθυμία του μπλοκ να είναι «παίκτες και όχι μόνο πληρωτές».
Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ, μαζί με τη Γερμανία, το Λουξεμβούργο, τη Σλοβενία και την Ισπανία, δεσμεύτηκαν για επιπλέον 82 εκατομμύρια ευρώ προς την Παλαιστινιακή Αρχή, ανεβάζοντας το συνολικό ποσό που έχει δεσμευτεί φέτος στα 88 εκατομμύρια ευρώ.
Η ΕΕ αποτελεί τον μεγαλύτερο παγκόσμιο δωρητή της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία ασκεί μερική εξουσία στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και αναμένεται να διαδραματίσει ρόλο στη μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας. Επιπλέον, η ΕΕ σχεδιάζει να εκπαιδεύσει 3.000 Παλαιστίνιους αστυνομικούς και να συμβάλει στην παρακολούθηση μιας από τις διαβάσεις των συνόρων της Γάζας.
Προτεινόμενο Ο αφοπλισμός στη Γάζα: Τα μαθήματα της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Βόρεια Ιρλανδία
Ένας αξιωματούχος της ΕΕ ανέφερε ότι η στήριξη στην Παλαιστινιακή Αρχή ήταν ο καλύτερος τρόπος για την Ευρώπη να διασφαλίσει έναν ρόλο στη μελλοντική διοίκηση της Γάζας, επισημαίνοντας την παρουσία 10 ατόμων της ΕΕ στο Κέντρο Πολιτικο-Στρατιωτικού Συντονισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
Ωστόσο, η προσέγγιση αυτή αντιμετωπίζει σκεπτικισμό από αναλυτές. Ο Κόερτ Ντεμπέφ, καθηγητής Μεσανατολικών Σπουδών στη Σχολή Διακυβέρνησης των Βρυξελλών, χαρακτήρισε τη διάσκεψη ως «απλώς μια λαμπερή ανασυσκευασία της μακροχρόνιας «απούσας» προσέγγισης της ΕΕ στη Γάζα».
Η Φραντσέσκα Αλμπανέζε, Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, δήλωσε ότι η τελευταία προσπάθεια της ΕΕ είναι «πολύ λίγη, πολύ αργά» και ότι «τίποτα δεν έχει γίνει» για να αποτραπεί η καταστροφή της Γάζας.
Η αξιοπιστία της ΕΕ και οι μελλοντικές προοπτικές
Η αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως παράγοντα ειρήνης στην περιοχή έχει δεχθεί πλήγμα, σύμφωνα με πολλούς παρατηρητές. Η έμφαση της επιτρόπου Σούιτσα στις μεταρρυθμίσεις της Παλαιστινιακής Αρχής ως «προϋπόθεση για μια βιώσιμη λύση δύο κρατών», υπογραμμίζει την προσπάθεια της ΕΕ να συνδέσει τη βοήθεια με συγκεκριμένους πολιτικούς στόχους.
Παρά τις φιλόδοξες δηλώσεις, η έλλειψη «δημιουργικής σκέψης» για την ανοικοδόμηση ή τη διακυβέρνηση της Γάζας, όπως ανέφερε ένας διπλωμάτης, αφήνει πολλά ερωτήματα αναπάντητα.
Η συνάντηση, η οποία συγκέντρωσε περίπου 60 αντιπροσωπείες από χώρες της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής, φέρεται να «ανασυσκεύασε» τις ήδη υπάρχουσες δράσεις της ΕΕ. Η μακροχρόνια αδυναμία της Παλαιστιανιακής Αρχής, που υποφέρει από καταγγελίες για διαφθορά και χαμηλή υποστήριξη, περιπλέκει περαιτέρω τον ρόλο της ΕΕ.
Ο Μαχμούτ Αμπάς, ο μακροβιότερος πρόεδρος της, έκλεισε τα 90 του χρόνια την περασμένη εβδομάδα, γεγονός που εγείρει ερωτήματα για τη μελλοντική ηγεσία.
Τι αναμένεται από την ΕΕ στη Γάζα;
Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να διαδραματίσει πιο ενεργό ρόλο στη Γάζα, η κριτική που δέχεται υπογραμμίζει την ανάγκη για μια πιο συνεκτική και αποτελεσματική στρατηγική. Η μετατροπή της από «χρηματοδότη» σε «παίκτη» απαιτεί όχι μόνο οικονομική στήριξη αλλά και ισχυρή πολιτική μόχλευση και ξεκάθαρες προϋποθέσεις.
Η επόμενη μέρα στη Γάζα θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το αν οι Βρυξέλλες θα καταφέρουν να ξεπεράσουν τις συμβολικές κινήσεις και να υιοθετήσουν μια προσέγγιση που θα φέρει πραγματική σταθερότητα και λογοδοσία στην περιοχή.
