Η βρετανική BBC δηλώνει αποφασισμένη να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε νομική ενέργεια κατατεθεί από τον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και δεν βλέπει καμία βάση για υπόθεση δυσφήμισης σχετικά με το μοντάζ μιας ομιλίας του. Ο πρόεδρος του οργανισμού, Σάμιρ Σαχ, τόνισε ότι η στάση της BBC παραμένει αμετάβλητη, παρά τις απαιτήσεις του Τραμπ για αποζημίωση έως και 5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η διαμάχη ξεκίνησε όταν ο πρώην Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να μηνύσει την BBC για ποσό που κυμαίνεται από 1 έως 5 δισεκατομμύρια δολάρια. Η αξίωση αφορά ένα ντοκιμαντέρ, παραγωγής τρίτου μέρους, που προβλήθηκε στη Βρετανία πριν τις εκλογές του Νοεμβρίου 2024 στις ΗΠΑ.
Στο ντοκιμαντέρ αυτό, η BBC είχε μοντάρει αποσπάσματα ομιλίας του Τραμπ της 6ης Ιανουαρίου 2021, δημιουργώντας την εντύπωση ότι καλούσε σε βία.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας εσωτερικής κρίσης που αντιμετωπίζει η BBC, μετά τη διαρροή μιας εσωτερικής έκθεσης από την εφημερίδα Daily Telegraph. Η έκθεση, γραμμένη από ανεξάρτητο σύμβουλο, περιείχε ευρύτερη κριτική για την ειδησεογραφική παραγωγή του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων ισχυρισμών για αντι-ισραηλινή προκατάληψη στο BBC Arabic και έλλειψη ισορροπίας σε θέματα που αφορούν τα τρανς άτομα.
Αυτή η κατάσταση οδήγησε στην παραίτηση του γενικού διευθυντή Τιμ Ντέιβι και της επικεφαλής ειδήσεων Ντέμπορα Τέρνες.
Το παρασκήνιο της διαμάχης
Σύμφωνα με το Reuters, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Παρασκευή ότι πιθανότατα θα μηνύσει την BBC αυτή την εβδομάδα, καθώς ο βρετανικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας συνένωσε αποσπάσματα από την ομιλία του στις 6 Ιανουαρίου 2021, όταν οι υποστηρικτές του εισέβαλαν στο Καπιτώλιο.
Το μοντάζ δημιούργησε την εσφαλμένη εντύπωση ότι ο Τραμπ είχε καλέσει σε βία. Ειδικότερα, το ντοκιμαντέρ έδειχνε τον Τραμπ να λέει στους υποστηρικτές του «θα περπατήσουμε μέχρι το Καπιτώλιο» και «πολεμάμε σαν την κόλαση», σχόλια που στην πραγματικότητα έγιναν σε διαφορετικά σημεία της ομιλίας του.
Ο Τραμπ είχε στην πραγματικότητα πει ότι οι υποστηρικτές του θα «ενθάρρυναν τους γενναίους γερουσιαστές και βουλευτές μας». Η αγωγή του Τραμπ έρχεται παρά τη δημόσια συγγνώμη του οργανισμού για το συγκεκριμένο μοντάζ.
Οι νομικές παράμετροι και οι αξιώσεις
Ο πρόεδρος της BBC, Σάμιρ Σαχ, απέστειλε επιστολή στον Τραμπ για να ζητήσει συγγνώμη για το μοντάζ, ωστόσο ο ραδιοτηλεοπτικός φορέας διαφωνεί έντονα ότι υπάρχει βάση για αγωγή δυσφήμισης. Οι δικηγόροι του Τραμπ δήλωσαν ότι το μοντάζ προκάλεσε στον πρόεδρο «συντριπτική βλάβη στη φήμη και οικονομική ζημία», σύμφωνα με επιστολή που είδε το Reuters.
Σχεδιάζουν να καταθέσουν την αγωγή στη Φλόριντα και όχι στη Βρετανία, όπου το όριο του ενός έτους για την κατάθεση αγωγής δυσφήμισης έχει λήξει. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι ο Τραμπ θα αντιμετωπίσει ένα αυστηρότερο νομικό πρότυπο στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεδομένης της προστασίας της ελευθερίας του λόγου που παρέχεται από το σύνταγμα.
Αυτή η διαφορά δικαιοδοσίας είναι κρίσιμη για την έκβαση της αγωγής κατά του BBC για δυσφήμιση.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές της αγοράς και τους φορολογούμενους είναι οι πιθανές οικονομικές επιπτώσεις μιας τέτοιας δικαστικής διαμάχης για την BBC. Ο Σαμίρ Σαχ τόνισε σε εσωτερικό email προς το προσωπικό ότι ο οργανισμός είναι «απολύτως ενήμερος για το προνόμιο της χρηματοδότησής μας και την ανάγκη να προστατεύσουμε τους πληρωτές του τέλους άδειας, το βρετανικό κοινό».
Αυτό υπογραμμίζει την ευαισθησία του θέματος και την πίεση που δέχεται η BBC να διαχειριστεί την υπόθεση με τρόπο που να μην επιβαρύνει τους Βρετανούς πολίτες.
Εσωτερικές αναταράξεις και χρηματοδότηση
Η BBC αναμένεται να υποστηρίξει ότι το πρόγραμμα δεν μεταδόθηκε ούτε ήταν διαθέσιμο στην υπηρεσία streaming της στις ΗΠΑ, οπότε οι ψηφοφόροι στη Φλόριντα δεν θα μπορούσαν να το έχουν δει. Επίσης, αναμένεται να αμφισβητήσει τον ισχυρισμό για βλάβη στη φήμη, με το επιχείρημα ότι ο Τραμπ κέρδισε τις εκλογές, και να δηλώσει ότι το μοντάζ δεν έγινε με κακόβουλη πρόθεση.
Η διαμάχη αυτή έρχεται σε μια περίοδο που η BBC αντιμετωπίζει γενικότερες προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της επικείμενης ανανέωσης της Χάρτας της το 2027, η οποία καθορίζει τη χρηματοδότησή της και τις λειτουργικές της αρχές.
Οι προοπτικές της δικαστικής μάχης
Η νομική μάχη μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και της BBC αναμένεται να είναι μακρά και πολύπλοκη, με σημαντικές επιπτώσεις και για τις δύο πλευρές. Η BBC, ως δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, φέρει το βάρος της προστασίας της φήμης της και της ορθής διαχείρισης των πόρων των φορολογουμένων.
Η έκβαση αυτής της υπόθεσης θα μπορούσε να δημιουργήσει σημαντικό προηγούμενο για την ελευθερία του Τύπου και τα όρια του μοντάζ σε ειδησεογραφικά ντοκιμαντέρ, ειδικά όταν αφορά υψηλόβαθμες πολιτικές προσωπικότητες.