Μια απροσδόκητη δημόσια προειδοποίηση του Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ για πιθανές επιθέσεις στη Νιγηρία έθεσε το Πεντάγωνο σε επιφυλακή, με δεξαμενές του υπουργείου Άμυνας να προσπαθούν να αξιολογήσουν τις νέες κατευθύνσεις και να διαχειριστούν την ταυτόχρονη αναφορά σε άλλα εξωτερικά ζητήματα.
Η ανακοίνωση και η άμεση αντίδραση
Το βράδυ του Σαββάτου ο πρόεδρος δημοσίευσε στην πλατφόρμα του Truth Social κατηγορίες κατά της κυβέρνησης της Νιγηρίας και ζήτησε από το Πεντάγωνο να προετοιμαστεί για «πιθανή δράση», χρησιμοποιώντας την ελκυστική έκφραση «fast, vicious, and sweet» για ενδεχόμενες επιθέσεις.
Την επόμενη μέρα, σε ερώτηση δημοσιογράφων πάνω στο αεροσκάφος Air Force One, ο ίδιος επανέλαβε ότι «μπορεί να υπάρξουν διάφορα σενάρια», χωρίς να προσδιορίσει άμεσα αν επρόκειτο για χερσαίες ή αεροπορικές επιχειρήσεις.
Άμεση ήταν η απάντηση του υπουργού Άμυνας που, μπροστά στην εντολή, απάντησε με τη φράση «Yes sir», σύμφωνα με αναφορές, ενώ αξιωματούχοι του Πενταγώνου εξέτασαν τα τεχνικά και επιχειρησιακά ζητήματα που θα απαιτούσε οποιαδήποτε ενέργεια.
Αίσθημα ανακατάταξης στο Πεντάγωνο
Πολλοί υπάλληλοι του υπουργείου Άμυνας περιέγραψαν σε συνομιλίες με το Reuters την εντυπωση ότι οι τρέχουσες δημόσιες δηλώσεις του προέδρου ανακατεύουν τις έως τώρα επίσημες προτεραιότητες του Πενταγώνου, που περιλάμβαναν την προστασία των συνόρων και την αντιμετώπιση της αναδυόμενης ισχύος της Κίνας.
Ένας ανώτερος αξιωματικός, που μίλησε υπό το καθεστώς ανωνυμίας, σχολίασε ότι πολλοί στο υπουργείο μαθαίνουν τις εξελίξεις ταυτόχρονα με το κοινό, γεγονός που επιτείνει την αναστάτωση σχετικά με τις επιχειρησιακές προτεραιότητες.
Παρά τις δημόσιες δηλώσεις, ένας αξιωματούχος του υπουργείου δήλωσε στο Reuters ότι δεν είχε λάβει συγκεκριμένη οδηγία για την εκτέλεση επιχειρήσεων στη Νιγηρία, υποδεικνύοντας ένα χάσμα μεταξύ πολιτικής βούλησης και υφιστάμενων επιχειρησιακών οδηγιών.
Γεωπολιτικό και επιχειρησιακό πλαίσιο στη Νιγηρία
Η Νιγηρία, με πάνω από 200 εκατομμύρια κατοίκους και πληθώρα εθνοτήτων, διαιρείται γεωγραφικά σε βόρειες περιοχές με μουσουλμανικό πληθυσμό και νότιες με κυρίως χριστιανικό προσανατολισμό, πολιτισμικό υπόβαθρο που συχνά διαμορφώνει τοπικές συγκρούσεις.
Ένοπλες οργανώσεις όπως το Boko Haram και το Islamic State West Africa Province δρουν κυρίως στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας, όπου έχουν σημειωθεί χιλιάδες νεκροί τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ στο κέντρο και βορειοδυτικά της χώρας καταγράφονται συγκρούσεις ανάμεσα σε κτηνοτρόφους και αγρότες και επιθέσεις με απαγωγές.
Ειδικοί σημειώνουν ότι η απόσταση της Νιγηρίας από το μοναδικό μόνιμο αμερικανικό στρατιωτικό αποσπασμα στη χώρα, το Ντζιμπουτί, και η ανάγκη για έγκυρες πληροφορίες περιορίζουν την ταχεία διεξαγωγή αποτελεσματικών επιχειρήσεων στο πεδίο.
Προηγούμενες κινήσεις και κοινοί παρονομαστές
Τις τελευταίες ημέρες η κυβέρνηση έχει επίσης θέσει στο δημόσιο διάλογο άλλες εξωτερικές πρωτοβουλίες, όπως το κάλεσμα του προέδρου για δοκιμές σε πυρηνικά όπλα και πρωτοβουλίες έναντι της Βενεζουέλας και της διακίνησης ναρκωτικών, κινήσεις που προσθέτουν πολυπλοκότητα στις επιλογές ασφάλειας.
Το υπουργείο Ενέργειας, μέσω του Chris Wright, διευκρίνισε ότι οποιαδήποτε «δοκιμή» πυρηνικών δεν θα περιλάμβανε πυρηνική έκρηξη αλλά έλεγχο συστημάτων ενός όπλου, σύμφωνα με δηλώσεις που μεταδόθηκαν από το Reuters.
Επιπλέον, η προσθήκη της Νιγηρίας στη λίστα «Countries of Particular Concern» για παραβιάσεις θρησκευτικών ελευθεριών προηγήθηκε της προειδοποίησης του προέδρου, με χριστιανικούς ηγέτες να δηλώνουν ότι άσκησαν πιέσεις προς την κυβέρνηση πριν την ανακοίνωση.
Σημεία ενδιαφέροντος από αναλυτές και πρώην αξιωματούχους
Αντιπρόσωποι όπως η Victoria Coates, όταν μίλησε για τις ανάγκες ασφάλειας της Νιγηρίας, τόνισαν ότι η σταθερότητα είναι κρίσιμη για τις εταιρείες ενέργειας, εκφράζοντας ανησυχία για την ασφάλεια των επενδύσεων.
Ο πρώην ειδικός απεσταλμένος J. Peter Pham, που υπηρέτησε στην περιοχή, επεσήμανε ότι τα θύματα της ισλαμικής βίας περιλαμβάνουν μεγάλο αριθμό χριστιανών και ότι το θέμα έχει παραμείνει σε μεγάλο βαθμό εκτός κεντρικής προσοχής.
Καθώς οι δημόσιες ανακοινώσεις συσχετίζονται με εσωτερικές πιέσεις και λόμπι, αξιωματούχοι και αναλυτές παρακολουθούν αν οι δηλώσεις θα μετατραπούν σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις ή θα παραμείνουν σε στάδιο προετοιμασίας.
Ανοιχτά ερωτήματα και επόμενα στάδια
Παρά τις δημόσιες δηλώσεις και τις σχετικές αναφορές, δεν έχει επιβεβαιωθεί καμία άμεση επιχειρησιακή κίνηση στη Νιγηρία, ενώ αξιωματούχοι του Πενταγώνου αξιολογούν τις δυνατότητες συλλογής πληροφοριών και υποστήριξης πριν από οποιαδήποτε απόφαση.
Ορισμένοι δηλωτοί της κυβέρνησης, μεταξύ αυτών και μέλη που πρόσκεινται σε θρησκευτικές οργανώσεις, είχαν πιέσει για δράση, όπως ανέφερε το Reuters, παράγοντας που φαίνεται να συνέβαλε στην πολιτική δυναμική πίσω από την ανακοίνωση.
Η συνέχεια θα εξαρτηθεί από τις αξιολογήσεις πληροφοριών και τις αποφάσεις της διοίκησης, καθώς οι αρμόδιες υπηρεσίες πρέπει να συμφωνήσουν σε καθαρούς επιχειρησιακούς στόχους προτού αναλάβουν επιχειρήσεις σε άλλη χώρα.