Ο πρόεδρος της Γουινέας-Μπισάου, Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό, διεκδικεί δεύτερη θητεία στις προεδρικές εκλογές της 23ης Νοεμβρίου, αντιμετωπίζοντας 11 υποψηφίους σε ένα έθνος με ιστορικό πολιτικής αστάθειας. Μεταξύ των βασικών αντιπάλων του συγκαταλέγονται ο Μανουέλ Σερίφο Ντίας, ο πρώην πρόεδρος Ζοζέ Μάριο Βαζ και ο πρώην υπουργός Άμυνας Ντζα, καθώς και ο ανιψιός του μακροβιότερου προέδρου, Ζοάο Μπερνάρντο Βιέιρα.
Η πολιτική σκηνή της Γουινέας-Μπισάου χαρακτηρίζεται από μια διαρκή αστάθεια, με συχνές αλλαγές κυβερνήσεων και απόπειρες πραξικοπημάτων, γεγονός που καθιστά κάθε εκλογική αναμέτρηση κρίσιμη για το μέλλον της χώρας. Η επερχόμενη ψηφοφορία της 23ης Νοεμβρίου δεν αποτελεί εξαίρεση, καθώς ο εν ενεργεία πρόεδρος Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό επιδιώκει να σπάσει μια παράδοση τριών δεκαετιών, όντας ο πρώτος που θα επανεκλεγεί για δεύτερη θητεία.
Οι βασικοί υποψήφιοι της αντιπολίτευσης
Οι προεδρικές εκλογές στη Γουινέα-Μπισάου, που θα διεξαχθούν στις 23 Νοεμβρίου, βρίσκουν τον 53χρονο πρώην στρατηγό Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό να διεκδικεί επανεκλογή, έχοντας απέναντί του 11 διεκδικητές. Το έθνος της Δυτικής Αφρικής είναι γνωστό για την έντονη πολιτική του αστάθεια, ένα στοιχείο που προσδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στην εκλογική διαδικασία.
Η συγκεκριμένη αναμέτρηση έρχεται σε συνέχεια μιας σειράς γεγονότων που έχουν διαμορφώσει το σημερινό πολιτικό τοπίο, συμπεριλαμβανομένων των αμφισβητούμενων εκλογών του 2019 και των πρόσφατων νομοθετικών εκλογών.
Ο Μανουέλ Σερίφο Ντίας: Ο απρόσμενος διεκδικητής
Ο Μανουέλ Σερίφο Ντίας, 47 ετών, αναδείχθηκε ως ο πιο απρόσμενος αντίπαλος του Εμπαλό, παρά την σχετικά περιορισμένη πολιτική του εμπειρία. Η άνοδός του οφείλεται στην υποστήριξη του πρώην πρωθυπουργού Ντομίνγκος Σιμόες Περέιρα, ο οποίος είχε έρθει δεύτερος στις αμφισβητούμενες προεδρικές εκλογές του 2019.
Ο Περέιρα είναι ο ηγέτης του Αφρικανικού Κόμματος για την Ανεξαρτησία της Γουινέας και του Πράσινου Ακρωτηρίου (PAIGC), το οποίο κέρδισε τις νομοθετικές εκλογές του 2019 και του 2023. Φέτος, ωστόσο, ο Περέιρα και ο συνασπισμός PAI Terra Ranka, υπό την ηγεσία του PAIGC, αποκλείστηκαν από τη συμμετοχή λόγω καθυστερημένης υποβολής των απαραίτητων εγγράφων, οδηγώντας τον Περέιρα να στηρίξει τον Ντίας.
Ο Ντίας, ο οποίος σπούδασε νομικά και είναι πρόεδρος του Κόμματος Κοινωνικής Ανανέωσης (PRS), έχει δεσμευτεί να προωθήσει την ασφάλεια στη χώρα, ενώ προειδοποιεί ότι ο Εμπαλό θα ενισχύσει σημαντικά τις εξουσίες της προεδρίας μέσω συνταγματικού δημοψηφίσματος εάν επανεκλεγεί.
Προτεινόμενο Ο Τραμπ απειλεί να περικόψει την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση της Νέας Υόρκης
Ο Ζοζέ Μάριο Βαζ: Η επιστροφή του πρώην προέδρου
Ο Ζοζέ Μάριο Βαζ, 67 ετών, υπηρέτησε ως πρόεδρος από το 2014 έως το 2020, όντας ο πρώτος που ολοκλήρωσε πλήρη θητεία μετά την ανεξαρτησία της Γουινέας-Μπισάου από την Πορτογαλία το 1974. Η θητεία του σημαδεύτηκε από πολιτικές διαμάχες και κατηγορίες για διαφθορά, ενώ έχασε τις εκλογές του 2019 στον πρώτο γύρο, λαμβάνοντας μόλις το 12% των ψήφων.
Οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι ο Βαζ απέτυχε να ελέγξει τη διαφθορά και τη διακίνηση ναρκωτικών, ενώ η εναλλαγή επτά πρωθυπουργών κατά τη διάρκεια της θητείας του ενίσχυσε τη φήμη της χώρας για πολιτικό χάος. Παρόλα αυτά, ο Βαζ υπόσχεται να αποκαταστήσει τη σταθερότητα στην κυβέρνηση εάν εκλεγεί ξανά.
Άλλοι σημαντικοί υποψήφιοι
Ο Ντζα, 52 ετών και πρώην υπουργός Άμυνας, υπηρέτησε δύο σύντομες θητείες ως πρωθυπουργός κατά την προεδρία του Βαζ, το 2015 και το 2016. Και τις δύο φορές απέτυχε να εξασφαλίσει την πλήρη υποστήριξη του PAIGC, κάτι που ήταν απαραίτητο για την αποτελεσματική διακυβέρνηση.
Στις προεδρικές εκλογές του 2019, τερμάτισε έκτος με λίγο περισσότερο από το 1% των ψήφων. Ο Ζοάο Μπερνάρντο Βιέιρα, 48 ετών, είναι ο ανιψιός και ομώνυμος του μακροβιότερου προέδρου της Γουινέας-Μπισάου, ο οποίος κυβέρνησε σχεδόν αδιάλειπτα από το 1980 έως το 1999 και ξανά από το 2005 έως το 2009, οπότε και δολοφονήθηκε από στρατιώτες.
Ο νεότερος Βιέιρα διετέλεσε στο παρελθόν εκπρόσωπος του PAIGC, αλλά τώρα εκπροσωπεί το Αφρικανικό Κόμμα για την Ελευθερία και την Ανάπτυξη της Γουινέας (PALDG).
Το πολιτικό τοπίο και οι εκλογικές προοπτικές
Η απροσδόκητη συμμαχία PAIGC-Ντίας αμφισβητεί την βεβαιότητα του καθεστώτος για μια γρήγορη νίκη, καθιστώντας πιθανό έναν δεύτερο εκλογικό γύρο, σύμφωνα με τον Πολίν Μορίς Τουπάν, ανώτερο ερευνητή για τη Δυτική Αφρική στο Ινστιτούτο Μελετών Ασφαλείας.
Αυτή η εκτίμηση υπογραμμίζει την ευμετάβλητη φύση της πολιτικής στη Γουινέα-Μπισάου, όπου οι συμμαχίες και οι ανατροπές είναι συχνές. Η χώρα έχει μακρά ιστορία απόπειρων πραξικοπημάτων, με πρόσφατες συλλήψεις ανώτερων αξιωματικών του στρατού για υποψίες απόπειρας πραξικοπήματος τον Οκτώβριο, λίγο πριν την έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας.
Ένας επαναληπτικός γύρος θα διεξαχθεί εάν κανένας υποψήφιος δεν κερδίσει πάνω από το 50% των ψήφων, γεγονός που θα μπορούσε να παρατείνει την περίοδο αβεβαιότητας και να εντείνει τις πολιτικές διαπραγματεύσεις.
