- Οι προεδρικές εκλογές στη Γουινέα-Μπισάου διεξάγονται την Κυριακή 23 Νοεμβρίου.
- Ο Πρόεδρος Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό διεκδικεί δεύτερη θητεία, κάτι σπάνιο για τη χώρα.
- Βασικός αντίπαλος είναι ο Φερνάντο Ντίας, με την αναμέτρηση να αναμένεται αμφίρροπη.
- Το πολιτικό κλίμα είναι έντονα πολωμένο, με αμοιβαίες κατηγορίες μεταξύ των υποψηφίων.
- Τα προσωρινά αποτελέσματα αναμένονται εντός 48 ωρών, με πιθανό το ενδεχόμενο δεύτερου γύρου.
Οι πολίτες της Γουινέας-Μπισάου προσέρχονται στις κάλπες την Κυριακή 23 Νοεμβρίου, σε μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση όπου ο Πρόεδρος Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό επιδιώκει να γίνει ο πρώτος ηγέτης εδώ και τρεις δεκαετίες που θα εξασφαλίσει δεύτερη συνεχόμενη θητεία.
Ο Εμπαλό αντιμετωπίζει 11 άλλους υποψηφίους, με τον Φερνάντο Ντίας να θεωρείται ο ισχυρότερος αντίπαλός του, σε ένα έντονα πολωμένο πολιτικό κλίμα, όπως μεταδίδει το Reuters.
Οι εκλογές στη Γουινέα-Μπισάου αποτελούν ένα κομβικό σημείο για το δυτικοαφρικανικό έθνος, το οποίο έχει βιώσει μια μακρά ιστορία πραξικοπημάτων και πολιτικής αστάθειας. Η προσπάθεια του Προέδρου Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς θα σηματοδοτούσε μια σπάνια περίοδο συνέχειας για μια χώρα που έχει δει μόλις δύο εκλεγμένους προέδρους να ολοκληρώνουν τη θητεία τους από την ανεξαρτησία της το 1974.
Οι κρίσιμες εκλογές και οι βασικοί υποψήφιοι
Οι προεδρικές εκλογές διεξάγονται την Κυριακή 23 Νοεμβρίου, με τον Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό να αναζητά την επανεκλογή του. Αντιμέτωπος με 11 άλλους υποψηφίους, ο ισχυρότερος αντίπαλός του είναι ο Φερνάντο Ντίας, ένας σχετικά νέος πολιτικός που υποστηρίζεται από τον ηγέτη του επαναστατικού κόμματος που οδήγησε τον αγώνα για την ανεξαρτησία από την Πορτογαλία τις δεκαετίες του 1960 και 1970.
Το κόμμα αυτό, το Αφρικανικό Κόμμα για την Ανεξαρτησία της Γουινέας και του Πράσινου Ακρωτηρίου (PAIGC), αποκλείστηκε για πρώτη φορά από το να θέσει τους δικούς του υποψηφίους στις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές, καθώς οι αρχές ανέφεραν ότι υπέβαλε καθυστερημένα τα απαραίτητα έγγραφα.
Οι αναλυτές προβλέπουν μια αμφίρροπη αναμέτρηση μεταξύ Εμπαλό και Ντίας, με πιθανό το ενδεχόμενο ενός δεύτερου γύρου, εάν κανένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει πάνω από το 50% των ψήφων.
Πριν αναλάβει τα καθήκοντά του ο Εμπαλό, η μικρή παράκτια χώρα μεταξύ Σενεγάλης και Γουινέας είχε βιώσει τουλάχιστον εννέα πραξικοπήματα ή απόπειρες πραξικοπημάτων. Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι έχει επιβιώσει από άλλες τρεις τέτοιες απόπειρες από τότε, αν και οι αντίπαλοί του τον κατηγορούν ότι κατασκευάζει κρίσεις ως δικαιολογία για καταστολές, κατηγορίες που ο ίδιος απορρίπτει.
Ο Εμπαλό έχει δεσμευτεί να φέρει σταθερότητα, να κατασκευάσει περισσότερους δρόμους και να επεκτείνει την πρόσβαση σε νερό εάν του δοθεί μια δεύτερη θητεία. Ο Ντίας έχει επίσης υποσχεθεί να βελτιώσει τις βασικές υπηρεσίες και δήλωσε ότι θα προωθήσει τη συμφιλίωση και θα κρατήσει τον στρατό εκτός πολιτικής.
Έχει επίσης κατηγορήσει τον Εμπαλό ότι σχεδιάζει να υπονομεύσει τους θεσμούς της Γουινέας-Μπισάου για να ενισχύσει την εξουσία της προεδρίας εάν επανεκλεγεί.
Ένα πολωμένο πολιτικό τοπίο
Ο Εμπαλό έχει αντιμετωπίσει ερωτήματα σχετικά με τη νομιμότητά του καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με τους αντιπάλους του να λένε ότι η θητεία του έληξε τον Φεβρουάριο. Η Λουσία Μπερντ Ρουίζ-Μπενίτεζ ντε Λούγκο, διευθύντρια του Παρατηρητηρίου Παράνομων Οικονομιών στη Δυτική Αφρική, δήλωσε ότι «το τρέχον εκλογικό κλίμα είναι εξαιρετικά τεταμένο, με ένα πολύ πολωμένο πολιτικό τοπίο».
Επεσήμανε επίσης ότι «η αντιπολίτευση έχει σημαντική και μακροχρόνια λαϊκή υποστήριξη, ωστόσο οι προσπάθειες της εκστρατείας της έχουν περιοριστεί σημαντικά, και δεν υπάρχει ισότιμο πεδίο καθώς πλησιάζουμε στις ίδιες τις εκλογές». Το Παρατηρητήριο είναι μέρος της Παγκόσμιας Πρωτοβουλίας κατά του Διεθνικού Οργανωμένου Εγκλήματος, η οποία παρακολουθεί την κατάσταση της Γουινέας-Μπισάου ως βασικό σημείο διέλευσης κοκαΐνης από τη Νότια Αμερική προς την Ευρώπη.
Οι υποσχέσεις των υποψηφίων και οι ανησυχίες των ψηφοφόρων
Σχεδόν οι μισοί από τους περίπου δύο εκατομμύρια κατοίκους της Γουινέας-Μπισάου είναι εγγεγραμμένοι για να ψηφίσουν στις εκλογές. Οι ψηφοφόροι φάνηκαν έντονα διχασμένοι καθώς οι εκστρατείες πραγματοποίησαν τις τελικές τους συγκεντρώσεις την Παρασκευή.
Ο Σάικο Κάντε, ένας ράφτης, δήλωσε ότι θα ψηφίσει τον Ουμάρου Σισοκό Εμπαλό «για να ηγηθεί μιας σταυροφορίας κατά της διαφθοράς και της διακίνησης ναρκωτικών» και ότι ο Εμπαλό «θα βρει επίσης λύση στην κρίση ασφαλείας, την επισιτιστική κρίση και, φυσικά, την πολιτική κρίση στην οποία έχει βυθιστεί η Γουινέα-Μπισάου εδώ και αρκετό καιρό».
Αντίθετα, η Μπέρτα ντα Γκόγια, μια επιχειρηματίας, δήλωσε ότι την ανησυχεί η απόφαση του Εμπαλό να διαλύσει το κοινοβούλιο μετά από αυτό που η κυβέρνησή του περιέγραψε ως απόπειρα πραξικοπήματος στα τέλη του 2023. Υποστήριξε τον Φερνάντο Ντίας, προσθέτοντας ότι αναμένει να λάβει ισχυρή υποστήριξη από την εθνοτική ομάδα Μπαλάντα, τη μεγαλύτερη της χώρας, η οποία παραδοσιακά έχει υποστηρίξει το Κόμμα Κοινωνικής Ανανέωσης του Ντίας.
Η επόμενη μέρα: Αναμονή αποτελεσμάτων και πιθανός δεύτερος γύρος
Οι κάλπες άνοιξαν στις 07:00 GMT και αναμένεται να κλείσουν στις 17:00 GMT. Τα προσωρινά αποτελέσματα αναμένεται να ανακοινωθούν εντός 48 ωρών, δηλαδή μέχρι την Τρίτη 25 Νοεμβρίου. Η έκβαση των εκλογών θα καθορίσει όχι μόνο τον επόμενο πρόεδρο, αλλά και την πορεία της χώρας προς τη σταθερότητα ή την ενδεχόμενη συνέχιση της πολιτικής αναταραχής.
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, δεδομένου του ρόλου της Γουινέας-Μπισάου ως σημαντικού κόμβου για το διεθνές εμπόριο ναρκωτικών.