- Η Gaza Humanitarian Foundation (GHF) ανακοίνωσε τη διακοπή των δραστηριοτήτων της στη Γάζα.
- Η απόφαση ήρθε μετά από σφοδρή κριτική για θανάτους Παλαιστινίων κοντά σε κέντρα διανομής βοήθειας.
- Η οργάνωση, υποστηριζόμενη από ΗΠΑ και Ισραήλ, παρέκαμψε τον ΟΗΕ στην διανομή βοήθειας.
- Το μοντέλο της GHF αναμένεται να υιοθετηθεί από ένα πολυεθνικό κέντρο συντονισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
- Η Χαμάς χαιρέτισε το κλείσιμο της GHF, ζητώντας τη δίωξή της.
Η Gaza Humanitarian Foundation (GHF), η οργάνωση που υποστηριζόταν από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ για τη διανομή βοήθειας στη Γάζα, ανακοίνωσε τη Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2025 ότι τερματίζει τις δραστηριότητές της. Η απόφαση έρχεται μετά από μήνες σφοδρής κριτικής για τους θανάτους εκατοντάδων Παλαιστινίων που προσπαθούσαν να προσεγγίσουν τα κέντρα της GHF.
Αυτή η εξέλιξη ακολουθεί μια περίοδο σημαντικής γεωπολιτικής έντασης και ανθρωπιστικής κρίσης στη Λωρίδα της Γάζας, όπου η διανομή βοήθειας αποτελεί ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα από τότε που το Ισραήλ επέβαλε αποκλεισμό σε όλα τα αγαθά που εισέρχονται στον θύλακα, σχεδόν τρεις μήνες πριν ξεκινήσουν οι επιχειρήσεις της GHF.
Η ίδρυση της GHF αποτελούσε απόκλιση από τους παραδοσιακούς μηχανισμούς βοήθειας, με στόχο την παροχή ενός άμεσου διαύλου βοήθειας εν μέσω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης.
Η διακοπή λειτουργίας και οι αιτίες της
Η Gaza Humanitarian Foundation (GHF) ανακοίνωσε τη Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2025 ότι τερματίζει τις επιχειρήσεις της, λίγες εβδομάδες μετά την αναστολή τους που ακολούθησε την εκεχειρία της 10ης Οκτωβρίου στη Γάζα. Η απόφαση αυτή έρχεται ως απάντηση σε μήνες κριτικής σχετικά με τους θανάτους εκατοντάδων Παλαιστινίων που προσπαθούσαν να προσεγγίσουν τα κέντρα διανομής της οργάνωσης.
Η GHF, η οποία είχε παρακάμψει τα Ηνωμένα Έθνη και τις καθιερωμένες υπηρεσίες βοήθειας για τη διανομή τροφίμων, είχε προκαλέσει την ενόχληση Ευρωπαίων ηγετών, όπως η Αυστριακή Υπουργός Εξωτερικών Beate Meinl-Reisinger, η οποία τον Ιούνιο δήλωσε ότι η GHF δεν ήταν αξιόπιστος εταίρος.
Η οργάνωση υποστήριξε ότι είχε ιδρυθεί ως μια «προσωρινή πρωτοβουλία έκτακτης ανάγκης».
Ο ρόλος της GHF και οι αντιδράσεις
Η GHF ξεκίνησε τη διανομή τροφίμων σε άπορους Παλαιστινίους στη Λωρίδα της Γάζας στα τέλη Μαΐου. Τα περισσότερα από τα σημεία της βρίσκονταν στη νότια Γάζα, μακριά από μεγάλο μέρος του πληθυσμού, γεγονός που ανάγκαζε τους Παλαιστινίους να διανύουν μεγάλες αποστάσεις για να συλλέξουν βοήθεια.
Εκατοντάδες Παλαιστίνιοι πυροβολήθηκαν θανάσιμα κοντά στις εγκαταστάσεις της όταν αυτές άνοιξαν για πρώτη φορά, με τον ισραηλινό στρατό να δηλώνει ότι είχε ανοίξει πυρ εναντίον Παλαιστινίων που πλησίαζαν στρατιώτες. Συνολικά, η GHF δήλωσε ότι διένειμε 187 εκατομμύρια γεύματα στους κατοίκους της Γάζας από την έναρξη των επιχειρήσεών της, δηλαδή κατά μέσο όρο λιγότερο από ένα γεύμα την ημέρα ανά κάτοικο, σε σχέση με τα 2 εκατομμύρια Παλαιστινίους της Γάζας.
Η κυβέρνηση Τραμπ παρείχε δεκάδες εκατομμύρια δολάρια για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων της GHF, αλλά η οργάνωση αρνήθηκε επανειλημμένα να αποκαλύψει ποιος άλλος την είχε χρηματοδοτήσει. Τον περασμένο μήνα, είχε δηλώσει ότι διέθετε αρκετά κεφάλαια για να λειτουργήσει μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.
Τους τελευταίους μήνες, η GHF είχε ζητήσει ανεπιτυχώς από τις υπηρεσίες του ΟΗΕ να χρησιμοποιήσουν τις εγκαταστάσεις της για τη διανομή βοήθειας.
Νομικοί και ανθρωπιστικοί κύκλοι έχουν επανειλημμένα εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τη λογοδοσία και τη διαφάνεια των οργανώσεων βοήθειας που λειτουργούν εκτός των καθιερωμένων διεθνών πλαισίων, ιδιαίτερα σε ζώνες συγκρούσεων. Η διαμάχη γύρω από τη χρηματοδότηση της GHF και το επιχειρησιακό της μοντέλο, το οποίο οδήγησε σε τραγικές απώλειες αμάχων, αναδεικνύει τις πολύπλοκες προκλήσεις και τα ηθικά διλήμματα που αντιμετωπίζουν τέτοιες πρωτοβουλίες, προκαλώντας έντονη κριτική από διάφορους διεθνείς φορείς και κυβερνήσεις.
Το μέλλον της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα
Ο εκτελεστικός διευθυντής της GHF, John Acree, δήλωσε σε ανακοίνωσή του ότι ένα πολυεθνικό κέντρο συντονισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ στο Ισραήλ, το οποίο επιβλέπει το σχέδιο του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του διετούς πολέμου στη Γάζα, θα «υιοθετήσει και θα επεκτείνει το μοντέλο» που είχε εφαρμόσει η GHF.
«Ως αποτέλεσμα, περιορίζουμε τις δραστηριότητές μας, καθώς έχουμε επιτύχει στην αποστολή μας να δείξουμε ότι υπάρχει ένας καλύτερος τρόπος παροχής βοήθειας στους κατοίκους της Γάζας», είπε ο Acree. Το μέλλον της GHF ήταν αβέβαιο από τότε που ο Τραμπ ανακοίνωσε το 20-σημείο σχέδιό του για τον τερματισμό του πολέμου, το οποίο περιλαμβάνει μια ρήτρα που αναφέρει ότι «ιδρύματα που συνδέονται με οποιονδήποτε τρόπο» είτε με τη Χαμάς είτε με το Ισραήλ δεν θα συμμετέχουν στη διανομή βοήθειας.
Ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ, Tommy Pigott, ευχαρίστησε την GHF σε ανάρτησή του στο X, δηλώνοντας ότι η οργάνωση είχε μοιραστεί με τις ΗΠΑ και τους εταίρους πολύτιμα διδάγματα. Η Χαμάς, ωστόσο, χαιρέτισε το κλείσιμό της και ζήτησε τη δίωξη της οργάνωσης για «εγκλήματα» κατά των Παλαιστινίων.
