Ζελένσκι: Οι ΗΠΑ προσφέρουν στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας αντίστοιχες του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ

Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ανακοίνωσε σήμερα, Δευτέρα, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πρόθυμες να προσφέρουν στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας που αντιστοιχούν στο επίπεδο προστασίας του Άρθρου 5 της συμμαχίας του ΝΑΤΟ. Η δήλωση αυτή έγινε στο Βερολίνο, όπου διεξάγονται κρίσιμες ειρηνευτικές συνομιλίες, σηματοδοτώντας μια δυνητικά σημαντική εξέλιξη στην πορεία προς μια μελλοντική συμφωνία ειρήνης.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των εντατικών ειρηνευτικών συνομιλιών που διεξάγονται στο Βερολίνο, όπου η Ουκρανία έχει επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη για ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής απόσυρσης του αιτήματος ένταξής της στο ΝΑΤΟ. Το παρασκήνιο των διαπραγματεύσεων είναι περίπλοκο, με τις ευρωπαϊκές χώρες να εκφράζουν φόβους για μια «άσχημη συμφωνία», ενώ η Γερμανία ενισχύει την άμυνα της Ουκρανίας με ένα 10-σημείο σχέδιο.

Οι εγγυήσεις ασφαλείας και το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ

Όπως μεταδίδει το POLITICO, ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε σήμερα, Δευτέρα, από την καγκελαρία του Βερολίνου ότι οι Αμερικανοί απεσταλμένοι έχουν σηματοδοτήσει την ετοιμότητά τους να παράσχουν εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία που είναι ισοδύναμες με το Άρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ. Το Άρθρο 5 αποτελεί τον πυρήνα της συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ, προβλέποντας ότι μια επίθεση εναντίον ενός μέλους θεωρείται επίθεση εναντίον όλων, ενεργοποιώντας την υποχρέωση αμοιβαίας βοήθειας. Η προσφορά αυτή αποτελεί σημαντική παραχώρηση από την πλευρά των ΗΠΑ, καθώς η Ουκρανία δεν είναι μέλος της Συμμαχίας.

Το παρασκήνιο των συνομιλιών στο Βερολίνο

Οι δηλώσεις του Ζελένσκι έρχονται εν μέσω ενός νέου γύρου ειρηνευτικών συνομιλιών στο Βερολίνο, όπου ο Ουκρανός Πρόεδρος συναντήθηκε με απεσταλμένους των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων του ειδικού απεσταλμένου Στιβ Γουίτκοφ και του Τζάρεντ Κούσνερ. Οι ειρηνευτικές συνομιλίες συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς, με την Ουκρανία να επιδιώκει την εξασφάλιση ισχυρών δεσμεύσεων ασφαλείας. Οι συνομιλίες αυτές διεξάγονται σε ένα κρίσιμο διάστημα για την Ευρώπη, καθώς υπάρχουν φόβοι για μια «άσχημη συμφωνία» που δεν θα διασφαλίζει επαρκώς τα συμφέροντα του Κιέβου, ενώ ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει εκφράσει ανησυχίες για την πιθανότητα προδοσίας της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ σε θέματα εδαφικών παραχωρήσεων.

Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η ακριβής φύση και το εύρος αυτών των εγγυήσεων, καθώς και το κατά πόσο θα είναι νομικά δεσμευτικές και εφαρμόσιμες σε περίπτωση μελλοντικής επίθεσης. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η φράση «αντίστοιχες του Άρθρου 5» μπορεί να υποδηλώνει μια ισχυρή δέσμευση, αλλά όχι απαραίτητα μια πλήρη ταύτιση με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την ιδιότητα του μέλους του ΝΑΤΟ. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί μια σταδιακή αποκλιμάκωση της έντασης, αλλά με μεγάλη επιφύλαξη ως προς τις λεπτομέρειες της συμφωνίας.

Η Ουκρανία και η πορεία προς την ειρήνη

Η πρόταση των ΗΠΑ έρχεται σε μια περίοδο όπου η Ουκρανία έχει δηλώσει την προθυμία της να αποσύρει το αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ, υπό την προϋπόθεση ότι θα λάβει ικανοποιητικές διμερείς εγγυήσεις ασφαλείας. Η απόσυρση από τον στόχο του ΝΑΤΟ έχει διχάσει τους ειδικούς, με κάποιους να τη χαρακτηρίζουν ως σημαντική παραχώρηση και άλλους να πιστεύουν ότι δεν θα επηρεάσει δραστικά την πορεία των ειρηνευτικών συνομιλιών. Παράλληλα, η Γερμανία ενισχύει την άμυνα της Ουκρανίας με ένα 10-σημείο σχέδιο, το οποίο περιλαμβάνει κοινές επιχειρήσεις και πιθανές ομοσπονδιακές εγγυήσεις επενδύσεων, ενισχύοντας την αμυντική ικανότητα της χώρας ανεξάρτητα από την ένταξη σε συμμαχίες.

Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις

Η αποδοχή τέτοιων εγγυήσεων θα μπορούσε να αποτελέσει ένα κρίσιμο βήμα προς την επίτευξη μιας βιώσιμης ειρήνης στην περιοχή. Ωστόσο, οι προκλήσεις παραμένουν σημαντικές, καθώς η ακριβής διατύπωση και η νομική ισχύς των εγγυήσεων θα καθορίσουν την αποτελεσματικότητά τους. Η διεθνής κοινότητα αναμένει με ενδιαφέρον τις επόμενες ανακοινώσεις από το Βερολίνο, καθώς η έκβαση αυτών των συνομιλιών θα έχει ευρύτερες γεωπολιτικές επιπτώσεις για την ασφάλεια της Ευρώπης και τις σχέσεις μεταξύ Δύσης και Ρωσίας. Η επίτευξη μιας συμφωνίας που θα ικανοποιεί τις ανάγκες ασφαλείας της Ουκρανίας, χωρίς να υπονομεύει τη σταθερότητα της περιοχής, παραμένει ο κεντρικός στόχος.