- Νέα στρατηγική εταιρική σχέση Βρετανίας-Καναδά για το 2026.
- Αντίδραση στους δασμούς και την εξωτερική πολιτική του προέδρου Τραμπ.
- Συνεργασία σε κρίσιμα ορυκτά για απεξάρτηση από την Κίνα.
- Ενδιαφέρον του Καναδά για το αμυντικό πρόγραμμα μαχητικών GCAP.
- Ανάπτυξη κοινών υποδομών AI για τη διασφάλιση εθνικής κυριαρχίας.
Βρετανία και Καναδάς προχωρούν σε μια «φιλόδοξη» νέα στρατηγική εταιρική σχέση για το 2026, ως άμεση απάντηση στις δασμολογικές πιέσεις και την αλλαγή εξωτερικής πολιτικής του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Σύμφωνα με το POLITICO, οι δύο χώρες στοχεύουν στην ενίσχυση της συνεργασίας τους σε τομείς αιχμής, όπως η άμυνα, η τεχνητή νοημοσύνη και τα κρίσιμα ορυκτά, επιδιώκοντας τη θωράκιση των οικονομιών τους.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας περιόδου έντονης γεωπολιτικής αναταραχής, όπου οι παραδοσιακές συμμαχίες επαναπροσδιορίζονται υπό το βάρος των νέων οικονομικών δεδομένων και των προστατευτικών πολιτικών. Η ανάγκη για αυτόνομες εφοδιαστικές αλυσίδες και η απομάκρυνση από την εξάρτηση από την Κίνα, αλλά και την απρόβλεπτη στάση των ΗΠΑ, ωθεί το Λονδίνο και την Οτάβα σε μια στενότερη αγκαλιά, παρά το γεγονός ότι οι εμπορικές συνομιλίες του Καναδά με άλλους εταίρους έχουν αντιμετωπίσει δυσκολίες πρόσφατα.
Η απάντηση στους δασμούς Τραμπ και η νέα εμπορική ατζέντα
Μετά την έναρξη του δασμολογικού πολέμου από τον πρόεδρο των ΗΠΑ νωρίτερα φέτος, οι κεντροαριστερές κυβερνήσεις των δύο εθνών συμφώνησαν να επιταχύνουν τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της εμπορικής τους σχέσης. Ο Καναδός Ύπατος Αρμοστής στο Λονδίνο, Ralph Goodale, επεσήμανε ότι οι επιπτώσεις των αμερικανικών πολιτικών τους τελευταίους μήνες είχαν βαθιά επιρροή τόσο στον Καναδά όσο και στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθιστώντας τη μεταξύ τους σχέση «απίστευτα πολύτιμη».
Οι δύο πρωθυπουργοί, Κιρ Στάρμερ και Μαρκ Κάρνι, έχουν αναθέσει σε αξιωματούχους να εργαστούν εντατικά για τη νέα εταιρική σχέση που θα καλύπτει το εμπόριο, τα κρίσιμα ορυκτά, τις αμυντικές προμήθειες και την πυρηνική ενέργεια. Στόχος είναι να ξεπεραστούν τα εμπόδια που οδήγησαν στην κατάρρευση των συνομιλιών το 2024, ιδιαίτερα όσον αφορά τα πρότυπα τροφίμων και τις εξαγωγές βοείου κρέατος με ορμόνες.
Κρίσιμα ορυκτά και η απεξάρτηση από την Κίνα
Ένας από τους κεντρικούς πυλώνες της συμφωνίας είναι η διασφάλιση της κυριαρχίας στην προμήθεια κρίσιμων ορυκτών. Η Κίνα ελέγχει σήμερα το 90% της παγκόσμιας διύλισης αυτών των υλικών, τα οποία είναι απαραίτητα για την παραγωγή drones, πυρηνικών υποβρυχίων και μαχητικών αεροσκαφών F-35. Η Βρετανία δεσμεύεται να ενισχύσει την πρόσβασή της σε αυτά τα υλικά, συνεργαζόμενη στενά με τον Καναδά.
Νομικοί και οικονομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι αυτή η κίνηση αποτελεί μια στρατηγική θωράκιση απέναντι στην αβεβαιότητα που προκαλεί η πολιτική «Πρώτα η Αμερική» του προέδρου Τραμπ. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί ότι η συνεργασία αυτή θα απαιτήσει σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές και συμφωνίες αγοράς (offtake agreements) για να μετατραπεί η προοπτική σε πραγματικές εμπορικές πράξεις.
Αμυντική συνεργασία και το πρόγραμμα GCAP
Στον τομέα της άμυνας, ο Καναδάς εκφράζει έντονο ενδιαφέρον για το Global Combat Air Programme (GCAP), το πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών έκτης γενιάς που αναπτύσσει η Βρετανία μαζί με την Ιταλία και την Ιαπωνία. Αν και δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις, η Οτάβα εξετάζει πώς μπορεί να συνεισφέρει με την προηγμένη τεχνολογική της ικανότητα σε αυτό το εγχείρημα, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία έως το 2035.
Η συμμετοχή του Καναδά σε τέτοια προγράμματα, όπως και η πρόσφατη ένταξή του στην αμυντική πρωτοβουλία SAFE της Ευρώπης, δείχνει μια σαφή στροφή προς τη διαφοροποίηση των αμυντικών του προμηθειών. Ο Ralph Goodale τόνισε ότι ο Καναδάς δεν έρχεται «με άδεια χέρια» στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά προσφέρει σημαντική τεχνογνωσία που μπορεί να ενισχύσει τη διεθνή θέση της συμμαχίας, στην οποία ενδέχεται να ενταχθούν και άλλες χώρες.
Τεχνητή νοημοσύνη και εθνική κυριαρχία
Η συνεργασία επεκτείνεται και στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), με τις δύο χώρες να επιδιώκουν την ανάπτυξη κυρίαρχων υποδομών AI. Στόχος είναι να μειωθεί η εξάρτηση από την κυριαρχία των ΗΠΑ και της Κίνας στον τομέα αυτό. Ο Καναδάς, που βρίσκεται στην πρωτοπορία της AI για δεκαετίες, επιθυμεί να αξιοποιήσει τα κέντρα αριστείας του στο Έντμοντον, το Τορόντο και το Μόντρεαλ για να ενισχύσει το κοινό όραμα με τη Βρετανία.
Η επόμενη μέρα της στρατηγικής συνεργασίας
Οι επίσημες αναφορές για την αναθεώρηση της σχέσης Ηνωμένου Βασιλείου-Καναδά αναμένεται να υποβληθούν πριν από το τέλος του 2025. Το μήνυμα από την Ντάουνινγκ Στριτ και το γραφείο του Καναδού πρωθυπουργού είναι σαφές: η δυναμική αυτή έχει τεράστιες προοπτικές και οι δύο πλευρές είναι αποφασισμένες να προχωρήσουν με υψηλό επίπεδο φιλοδοξίας και ενθουσιασμού, προετοιμάζοντας το έδαφος για μια νέα εποχή στις διμερείς τους σχέσεις.
Προετοιμασία για τις εμπορικές αλλαγές
- Παρακολουθήστε τις ανακοινώσεις για τους νέους κανόνες καταγωγής προϊόντων που επηρεάζουν την αυτοκινητοβιομηχανία.
- Ενημερωθείτε για τις αλλαγές στους δασμούς που αφορούν τις εξαγωγές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.
- Αναζητήστε ευκαιρίες χρηματοδότησης μέσω του νέου πλαισίου για τα κρίσιμα ορυκτά αν δραστηριοποιείστε στην τεχνολογία.
- Ελέγξτε τις προδιαγραφές για τα πρότυπα τροφίμων καθώς οι διαπραγματεύσεις για το βόειο κρέας παραμένουν στο προσκήνιο.