- Ο Τζέιμισον Γκριρ επιβεβαιώνει ότι η πολιτική δασμών του Τραμπ ακολουθεί σαφή στρατηγική.
- Οι δασμοί στοχεύουν στην προστασία της αμερικανικής οικονομίας και τη χρήση τους ως μοχλού πίεσης.
- Το Ανώτατο Δικαστήριο εξετάζει τη νομιμότητα των δασμών, αλλά η διοίκηση έχει εναλλακτικά σχέδια.
- Οι σχέσεις με την ΕΕ γίνονται πιο πραγματιστικές, με στόχο την άρση δασμολογικών και μη δασμολογικών φραγμών.
- Η αναθεώρηση της USMCA το επόμενο έτος θα εστιάσει στην ενίσχυση των κανόνων καταγωγής.
Ο εκπρόσωπος Εμπορίου των ΗΠΑ, Τζέιμισον Γκριρ, υπερασπίζεται σθεναρά την πολιτική δασμών του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, απορρίπτοντας τις επικρίσεις περί χαοτικής προσέγγισης. Σε νέα συνέντευξη στο POLITICO, ο Γκριρ τονίζει ότι υπάρχει μια σαφής στρατηγική πίσω από τους δασμούς, η οποία αποσκοπεί στην προστασία της αμερικανικής οικονομίας και τη χρήση τους ως μοχλού πίεσης. Η συζήτηση έρχεται εν μέσω νομικών προκλήσεων στο Ανώτατο Δικαστήριο και ανησυχιών για τις τιμές.
Η τρέχουσα εμπορική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως αυτή διαμορφώνεται υπό την ηγεσία του Προέδρου Τραμπ και του εκπροσώπου Εμπορίου Τζέιμισον Γκριρ, αποτελεί μια ριζική απόκλιση από την προηγούμενη προσέγγιση που κυριαρχούσε για 70 χρόνια. Ενώ παλαιότερα επικρατούσε η αντίληψη ότι οι δασμοί ήταν επιζήμιοι και ότι η προστασία της εγχώριας βιομηχανίας ήταν ανεπιθύμητη, η σημερινή διοίκηση έχει θέσει ως πρωταρχικό στόχο την προστασία της αμερικανικής οικονομίας και τη χρήση των δασμών ως στρατηγικό εργαλείο για γεωπολιτικά ζητήματα και πρόσβαση σε ξένες αγορές.
Η στρατηγική πίσω από τους δασμούς του Τραμπ
Ο Τζέιμισον Γκριρ, αντικρούοντας τις κατηγορίες περί χαοτικής εφαρμογής των δασμών, επιβεβαιώνει ότι υπάρχει μια συνεκτική στρατηγική. Όπως εξηγεί, η αλλαγή μιας εμπορικής πολιτικής 70 ετών δεν μπορεί να γίνει εν μία νυκτί. Η προσέγγιση της διοίκησης έχει εξελιχθεί από την πρώτη θητεία του Τραμπ, όπου τέθηκαν οι βάσεις για την αποτελεσματική χρήση των δασμών εν μέσω μιας αναπτυσσόμενης οικονομίας. Τώρα, η διοίκηση στοχεύει στην προστασία της αμερικανικής οικονομίας, τη χρήση των δασμών ως μοχλού πίεσης για πρόσβαση σε αγορές και την αντιμετώπιση γεωπολιτικών ζητημάτων.
Η στρατηγική αυτή αντικατοπτρίζεται στη δομή των δασμών που εφαρμόζονται. Οι υψηλότεροι δασμοί επιβάλλονται στην Κίνα, λόγω του μεγάλου εμπορικού ελλείμματος και των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών της. Ακολουθούν οι δασμοί σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας και την Ινδία, οι οποίες χρησιμοποιούν μεγάλο μέρος κινεζικού περιεχομένου και με τις οποίες οι ΗΠΑ έχουν επίσης σημαντικά εμπορικά ελλείμματα, όπως το Βιετνάμ. Για τους συμμάχους όπως η Κορέα, η Ιαπωνία και η Ευρώπη, οι δασμοί είναι περίπου 15%, ενώ οι χαμηλότεροι δασμοί εφαρμόζονται στο Δυτικό Ημισφαίριο, όπου οι ΗΠΑ επιθυμούν να βρίσκονται οι αλυσίδες εφοδιασμού τους για λόγους ασφάλειας. Ο Γκριρ σημειώνει ότι η Ινδία έχει υψηλότερους δασμούς για γεωπολιτικούς λόγους, όπως η αγορά ρωσικού πετρελαίου, αν και αυτή η πρακτική έχει πλέον σε μεγάλο βαθμό σταματήσει.
Νομικές προκλήσεις και οικονομικές επιπτώσεις
Ένα σημαντικό μέρος της ατζέντας των δασμών βρίσκεται σε κίνδυνο λόγω του Ανωτάτου Δικαστηρίου, το οποίο εξετάζει τη χρήση του νόμου περί Διεθνών Εξουσιών Οικονομικής Έκτακτης Ανάγκης (IEEPA) του 1970. Ο Γκριρ εκφράζει εμπιστοσύνη ότι ο νόμος και τα γεγονότα είναι με το μέρος της διοίκησης, καθώς ο νόμος επιτρέπει στον πρόεδρο να ρυθμίζει τις εισαγωγές σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όπως το εμπορικό έλλειμμα και η απώλεια θέσεων εργασίας στη μεταποίηση. Παράλληλα, διαβεβαιώνει ότι ο Λευκός Οίκος διαθέτει εναλλακτικές επιλογές σε περίπτωση που το IEEPA περιοριστεί, καθώς η διοίκηση έχει προετοιμαστεί για αυτό το ενδεχόμενο επί πέντε χρόνια.
Σχετικά με τις οικονομικές επιπτώσεις, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) ανέφερε ότι η παγκόσμια οικονομία ήταν εκπληκτικά ανθεκτική στις εμπορικές διαμάχες του Τραμπ, αλλά αναμένει ότι οι υψηλότεροι δασμοί θα οδηγήσουν σταδιακά σε υψηλότερες τιμές και μειωμένη ανάπτυξη στην κατανάλωση των νοικοκυριών και στις επιχειρηματικές επενδύσεις. Ο Γκριρ αντικρούει αυτή την εκτίμηση, επικαλούμενος τα δεδομένα που δείχνουν ανάπτυξη 3,8% το τελευταίο τρίμηνο και προβλέψεις για 4,2% το επόμενο έτος, με τον πληθωρισμό να παραμένει υπό έλεγχο. Υποστηρίζει ότι οι αυξήσεις τιμών οφείλονται σε παράγοντες όπως η στέγαση και η υγειονομική περίθαλψη, τομείς που δεν επηρεάζονται από τις εισαγωγές.
Σχέσεις με την ΕΕ και την Κίνα: Μια νέα πραγματικότητα
Οι σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν εισέλθει σε μια πιο πραγματιστική φάση, σύμφωνα με τον Γκριρ. Ενώ στην πρώτη θητεία υπήρχε «θρησκευτική» προσέγγιση από τους Ευρωπαίους σε θέματα διεθνών θεσμών, τώρα οι συνομιλίες είναι πιο εποικοδομητικές. Ο Γκριρ αναφέρει ότι η ΕΕ δεν υπέβαλε λίστα με τομείς που επιθυμεί να εξαιρεθούν από τους δασμούς, καθώς οι ΗΠΑ έχουν ήδη προσαρμόσει τα επίπεδα δασμών τους, ενώ η Ευρώπη βρίσκεται ακόμη σε διαδικασία προσαρμογής. Η Ουάσιγκτον επιδιώκει επίσης την άρση των μη δασμολογικών φραγμών που επηρεάζουν το εμπόριο με την Ευρώπη, όπως οι ψηφιακές ρυθμίσεις της ΕΕ.
Στο μέτωπο της Κίνας, η διοίκηση Τραμπ δηλώνει ότι είναι «υπέρ της Αμερικής» και όχι απαραίτητα «αντι-Κίνα». Ο στόχος είναι η διασφάλιση της εθνικής και οικονομικής ασφάλειας των ΗΠΑ και η προστασία των θέσεων εργασίας, όχι η αναχαίτιση της Κίνας. Οι δασμοί στην Κίνα είναι οι υψηλότεροι λόγω των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και των επιδοτήσεων. Ο Γκριρ τονίζει ότι η Κίνα έχει τα δικά της οικονομικά σχέδια, όπως το «Made in China 2025», τα οποία συχνά είναι αντίθετα με τα συμφέροντα των ΗΠΑ, και οι δασμοί αποτελούν ένα μέτρο αντιμετώπισης αυτών των σχεδίων.
Η συζήτηση για τους δασμούς και την εμπορική πολιτική γίνεται πιο σύνθετη, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να εξισορροπήσει την προστασία της εγχώριας βιομηχανίας με τις ανησυχίες για τις τιμές. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα είναι καθοριστική για το μέλλον της εφαρμογής των δασμών, ενώ οι εμπορικές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ και άλλες χώρες συνεχίζονται με στόχο την επίτευξη αμοιβαία επωφελών συμφωνιών. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί μια συνέχεια της σκληρής γραμμής, αν και με προσαρμογές.
Η επόμενη μέρα για τις εμπορικές συμφωνίες
Η συμφωνία ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά (USMCA) πρόκειται να υποβληθεί σε υποχρεωτική αναθεώρηση το επόμενο έτος. Ο Γκριρ αναφέρει ότι οι ΗΠΑ θα επιδιώξουν την ενίσχυση των κανόνων καταγωγής, ώστε μεγαλύτερο ποσοστό των προϊόντων, ιδίως των αυτοκινήτων, να παράγεται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Επίσης, θα εξεταστούν ζητήματα διακρίσεων σε βάρος αμερικανικών εταιρειών σε τομείς όπως οι τηλεπικοινωνίες ή οι εξαγωγές καλαμποκιού. Η πιθανότητα αποχώρησης από την USMCA παραμένει πάντα ένα σενάριο, καθώς ο πρόεδρος επιδιώκει μόνο «καλές συμφωνίες».
Σε ό,τι αφορά τον αντίκτυπο στην καθημερινότητα των πολιτών, ο Γκριρ υποστηρίζει ότι το εμπόριο δεν είναι ο κύριος παράγοντας στην συζήτηση για την οικονομική προσιτότητα. Αντ’ αυτού, εστιάζει στα υψηλά κόστη στέγασης και υγειονομικής περίθαλψης. Ωστόσο, τονίζει ότι η προστασία των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ μέσω του εμπορικού συστήματος οδηγεί σε υψηλότερα εισοδήματα, ειδικά για τους εργαζόμενους του μπλε κολάρου, των οποίων οι μισθοί έχουν αυξηθεί φέτος. Αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση του πραγματικού εισοδήματος, αντισταθμίζει τυχόν επιπτώσεις στις τιμές, κάτι που έχει παρατηρηθεί και σε άλλες εμπορικές συμφωνίες.
