Το Βέλγιο ζητά επιπλέον χρηματικό απόθεμα για το δάνειο στην Ουκρανία από ρωσικά assets

Το Βέλγιο απαιτεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να παράσχει ένα επιπλέον χρηματικό απόθεμα ασφαλείας για να θωρακίσει την Euroclear έναντι απειλών του Κρεμλίνου, σχετικά με ένα δάνειο 210 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από παγωμένα ρωσικά assets. Η απαίτηση αυτή, που αποκαλύφθηκε από έγγραφα που εξασφάλισε το POLITICO, έρχεται ενόψει της κρίσιμης συνόδου κορυφής της ΕΕ στις 18 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες, όπου οι ηγέτες θα προσπαθήσουν να διασφαλίσουν τη χρηματοδότηση της άμυνας του Κιέβου. Η χώρα, όπου βρίσκεται η Euroclear, φοβάται ότι θα κληθεί να αποπληρώσει το πλήρες ποσό σε περίπτωση ρωσικών αντιποίνων.

Αυτή η νέα απαίτηση του Βελγίου έρχεται ως συνέχεια των επίμονων ανησυχιών της χώρας σχετικά με τους νομικούς και οικονομικούς κινδύνους που ενέχει η χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας. Το Βέλγιο, το οποίο φιλοξενεί μεγάλο μέρος αυτών των κεφαλαίων μέσω της Euroclear, έχει επανειλημμένα εκφράσει φόβους για πιθανά ρωσικά αντίποινα και νομικές προσφυγές που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της χώρας.

Η βελγική απαίτηση και οι φόβοι για αντίποινα

Όπως μεταδίδει το POLITICO, το Βέλγιο ζητά ένα επιπλέον χρηματικό απόθεμα ως μέρος αλλαγών στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η πρόταση αφορά ένα δάνειο 210 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία, εκ των οποίων τα 185 δισ. ευρώ θα προέλθουν από παγωμένα ρωσικά κρατικά assets που διατηρεί η Euroclear στις Βρυξέλλες, ενώ τα υπόλοιπα 25 δισ. ευρώ από άλλους λογαριασμούς στην ΕΕ, κυρίως στη Γαλλία. Η βασική επιδίωξη του Βελγίου είναι να ενισχύσει την οικονομική δυνατότητα της Euroclear να αντέξει πιθανά ρωσικά αντίποινα, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν νομικές διαμάχες και απαιτήσεις αποζημίωσης. Αυτή η στάση του Βελγίου δεν είναι καινούργια, καθώς η χώρα έχει εκφράσει επανειλημμένα τις ανησυχίες της για τους κινδύνους που ελλοχεύουν από τη χρήση αυτών των κεφαλαίων, όπως είχε αναφερθεί και σε προηγούμενα δημοσιεύματα σχετικά με τα εμπόδια και τους κινδύνους του σχεδίου της ΕΕ. Μάλιστα, χώρες της ΕΕ είχαν απορρίψει την «λευκή επιταγή» του Βελγίου για τα ρωσικά assets, τονίζοντας την απροθυμία τους να παράσχουν απεριόριστες εγγυήσεις.

Τα οικονομικά δεδομένα και οι προτάσεις του Βελγίου

Το επιπλέον χρηματικό απόθεμα που ζητά το Βέλγιο προορίζεται να καλύψει αυξημένα κόστη που μπορεί να υποστεί η Euroclear, όπως νομικά έξοδα για την υπεράσπιση έναντι αντιποίνων, καθώς και να αντισταθμίσει τυχόν απώλειες εσόδων. Σύμφωνα με τα έγγραφα, αυτό το «δίχτυ ασφαλείας» θα χρηματοδοτηθεί από τα έκτακτα κέρδη που εισπράττει η Euroclear από τους τόκους των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων που βρίσκονται σε λογαριασμό στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τα κέρδη αυτά ανήλθαν σε 4 δισεκατομμύρια ευρώ πέρυσι. Επί του παρόντος, το μεγαλύτερο μέρος αυτών των εσόδων διοχετεύεται στην Ουκρανία για την αποπληρωμή ενός δανείου 45 δισεκατομμυρίων ευρώ από τις χώρες της G7, με την Euroclear να διατηρεί ένα απόθεμα ασφαλείας 10% για νομικούς κινδύνους. Το Βέλγιο επιθυμεί να αυξήσει αυτό το όριο τα επόμενα χρόνια για να ενισχύσει περαιτέρω την προστασία της Euroclear.

Νομικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες επισημαίνουν ότι η πολύπλοκη νομική φύση της δέσμευσης και χρήσης των ρωσικών assets καθιστά τις απαιτήσεις του Βελγίου εύλογες, παρά την αντίθεση άλλων κρατών μελών. Οι αναλυτές ανησυχούν ότι η απουσία επαρκών εγγυήσεων θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα επικίνδυνο προηγούμενο και να εκθέσει τα κράτη σε απρόβλεπτες οικονομικές υποχρεώσεις, ειδικά αν η Ρωσία προβεί σε επιθετικές νομικές ενέργειες. Η στάση αυτή ενισχύεται από την πρόσφατη διαβεβαίωση της Eurostat προς Γαλλία και Ιταλία, η οποία προσπάθησε να κατευνάσει τους φόβους τους για την αύξηση του χρέους τους λόγω των εγγυήσεων.

Οι πολιτικές προεκτάσεις και η σύνοδος κορυφής

Οι απαιτήσεις του Βελγίου έρχονται σε μια κρίσιμη στιγμή, καθώς οι ηγέτες της ΕΕ ετοιμάζονται για τη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες στις 18 Δεκεμβρίου. Στόχος είναι να διασφαλιστεί η ικανότητα της Ουκρανίας να χρηματοδοτήσει την άμυνά της έναντι της Ρωσίας, καθώς τα ταμεία του Κιέβου αναμένεται να εξαντληθούν τον Απρίλιο. Η αποτυχία χρήσης των ρωσικών assets θα ανάγκαζε τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να χρηματοδοτήσουν την Ουκρανία από τους δικούς τους προϋπολογισμούς, κάτι που οι «φειδωλές» χώρες αντιτίθενται πολιτικά, καθώς δεν επιθυμούν να μετακυλιστεί το βάρος στους φορολογούμενους της ΕΕ. Το Βέλγιο παραμένει το κύριο εμπόδιο στη χρηματοδότηση της Ουκρανίας με αυτόν τον τρόπο, λόγω των φόβων ότι θα επωμιστεί το πλήρες ποσό της αποπληρωμής αν η Μόσχα καταφέρει να διεκδικήσει πίσω τα κεφάλαιά της, μια ανησυχία που έχει εκφραστεί και από τον πρωθυπουργό Μπαρτ Ντε Βέβερ.

Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις

Η εξέλιξη αυτή υπογραμμίζει τις βαθιές διαφωνίες εντός της ΕΕ σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης των παγωμένων ρωσικών assets και τη στήριξη της Ουκρανίας. Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία στη σύνοδο κορυφής, η ΕΕ θα βρεθεί αντιμέτωπη με την πιεστική ανάγκη εξεύρεσης εναλλακτικών λύσεων για τη χρηματοδότηση του Κιέβου, με τον κίνδυνο να επιβαρυνθούν οι εθνικοί προϋπολογισμοί. Η διαμάχη αναδεικνύει την πολυπλοκότητα των νομικών και πολιτικών πτυχών της δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων και την ανάγκη για μια κοινή, βιώσιμη στρατηγική που θα διασφαλίζει τόσο την ασφάλεια των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων όσο και τη συνέχιση της στήριξης προς την Ουκρανία.