- Η Τζόρτζια Μελόνι μεταμορφώθηκε από ριζοσπαστική σε θεσμική δύναμη, καθησυχάζοντας τις Βρυξέλλες.
- Η ιταλίδα πρωθυπουργός αποτελεί πλέον πρότυπο σταθερότητας για την ανερχόμενη ευρωπαϊκή ακροδεξιά.
- Η Μελόνι έχει επαινεθεί για το οικονομικό της ιστορικό και την υποστήριξή της στην Ουκρανία.
- Οι διαφορές με τη Μαρίν Λε Πεν σε θέματα όπως ο προστατευτισμός και η σχέση με τη Ρωσία παραμένουν σημαντικές.
Η Τζόρτζια Μελόνι, πρωθυπουργός της Ιταλίας, έχει μετατραπεί από μια ριζοσπαστική μορφή της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς σε ένα πρότυπο σταθερότητας για το ευρωπαϊκό κατεστημένο. Η 48χρονη ηγέτιδα, η οποία ανέλαβε την εξουσία το 2022, θεωρείται πλέον από τις Βρυξέλλες ως απόδειξη ότι ένας ακροδεξιός ηγέτης μπορεί να κυβερνήσει μια ιδρυτική χώρα της ΕΕ χωρίς να προκαλέσει αναταραχή, προσφέροντας ανακούφιση στους αναλυτές.
Η εξέλιξη της Τζόρτζια Μελόνι από μια αμφιλεγόμενη φιγούρα με νεοφασιστικές ρίζες σε μια αποδεκτή ηγέτιδα αποτελεί ένα κεντρικό σημείο αναφοράς για την κατανόηση των σύγχρονων πολιτικών δυναμικών στην Ευρώπη. Η πορεία της υπογραμμίζει την ικανότητα ορισμένων ακροδεξιών κομμάτων να προσαρμόζονται και να μετριάζουν τις θέσεις τους, προκειμένου να γίνουν αποδεκτά από το ευρύτερο πολιτικό φάσμα και τις αγορές.
Η μεταμόρφωση της Μελόνι: Από ριζοσπάστρια σε θεσμική δύναμη
Όταν η Τζόρτζια Μελόνι ανέλαβε την εξουσία στην Ιταλία το 2022, πολλοί στις Βρυξέλλες προετοιμάζονταν για μια εθνικιστική εξέγερση. Η ηγέτιδα των Αδελφών της Ιταλίας, ενός κόμματος με ρίζες στον μεταπολεμικό νεοφασισμό, είχε περάσει χρόνια καταγγέλλοντας τους μετανάστες, τα δικαιώματα LGBTQ+ και τις ελίτ της ΕΕ. Ωστόσο, μόλις βρέθηκε στο αξίωμα, η Μελόνι μετρίασε τον τόνο της, αγκάλιασε τη δημοσιονομική ορθοδοξία και προσέγγισε τους Ευρωπαίους συμμάχους, μετατρέποντας τον αρχικό συναγερμό σε προσεκτική ανακούφιση. Όπως μεταδίδει το POLITICO, η στάση της στην εξωτερική πολιτική, αν και όχι πάντα με ουσιαστικές νίκες για την Ιταλία ή την ΕΕ, έχει χαρακτηριστεί από την αντίστασή της να ανατρέψει τις Βρυξέλλες και την σταθερή υποστήριξη προς την Ουκρανία, μια θέση που δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στο εσωτερικό.
Αυτή η στροφή της Ιταλίδας πρωθυπουργού, η οποία περιλαμβάνει τη δέσμευση για έκτακτη βοήθεια στην Ουκρανία και την επέκταση της στρατιωτικής βοήθειας, έχει δημιουργήσει ένα νέο παράδειγμα για το πώς η ακροδεξιά μπορεί να λειτουργήσει εντός των θεσμικών πλαισίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ικανότητά της να διατηρεί την οικονομική σταθερότητα και να αποφεύγει τις ρήξεις με τις Βρυξέλλες έχει καθησυχάσει τις αγορές και τους διεθνείς εταίρους, παρά τις αρχικές ανησυχίες. Η προσέγγιση αυτή έχει επίσης συμβάλει στην εδραίωση της θέσης της Ιταλίας στο ευρωπαϊκό σκηνικό, παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κυβέρνησή της, όπως φάνηκε και από τις περιφερειακές νίκες της αντιπολίτευσης.
Το «φαινόμενο Μελόνι» και η επίδρασή του στην ευρωπαϊκή ακροδεξιά
Το «φαινόμενο Μελόνι» έχει γίνει ένα είδος αυτο-καθησυχασμού για το ευρωπαϊκό κατεστημένο, αλλά και ένα ισχυρό πρότυπο για την ανερχόμενη ακροδεξιά της Ευρώπης. Όταν γίνεται λόγος για τη Μελόνι, συχνά η συζήτηση στρέφεται στη Μαρίν Λε Πεν, την Γαλλίδα ακροδεξιά ηγέτιδα που έχει πραγματικές πιθανότητες να αναλάβει την εξουσία το 2027. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός ενσαρκώνει την ελπίδα ότι, μόλις βρεθούν στην εξουσία, οι ριζοσπάστες της δεξιάς μπορεί να επιλέξουν να κυβερνήσουν υπεύθυνα, αντί να συγκρουστούν με τους θεσμούς της ΕΕ.
Αναλυτές της πολιτικής σκηνής επισημαίνουν ότι η μετριοπαθής στάση της Μελόνι έχει προσφέρει ένα πολύτιμο παράδειγμα για άλλους λαϊκιστές ηγέτες, των οποίων οι ατζέντες συνήθως τρομάζουν τους επενδυτές. Ο Τζόρτζορν Μπαρντέλα, προστατευόμενος της Λε Πεν και επικεφαλής του Εθνικού Συναγερμού της Γαλλίας, έχει επαινέσει το οικονομικό της ιστορικό και τη σταθερότητα που έφερε στην Ιταλία. Για τους λαϊκιστές, η Μελόνι αποτελεί την καθησυχαστική απόδειξη ότι οι αγορές δεν χρειάζεται να πανικοβληθούν και ότι τα παραδοσιακά κόμματα δεν είναι τα μόνα ασφαλή χέρια. Η ακροδεξιά στην Ευρώπη, με πρωταγωνιστές όπως ο Μπαρντέλα, φαίνεται να αλλάζει στρατηγική, υιοθετώντας μια πιο επαγγελματική προσέγγιση στην πολιτική, κάτι που ενισχύεται από το παράδειγμα της Μελόνι. Μάλιστα, η γαλλική επιχειρηματική κοινότητα έχει ήδη αρχίσει να προσεγγίζει τον Εθνικό Συναγερμό, προσπαθώντας να διαμορφώσει την οικονομική του ατζέντα.
Οι διαφορές με τη Μαρίν Λε Πεν και οι μελλοντικές προκλήσεις
Παρά την κοινή ιδεολογική βάση, το κατά πόσο η Μελόνι προσφέρει ένα πραγματικό μοντέλο για τη Λε Πεν παραμένει αμφίβολο, καθώς τα οράματά τους αποκλίνουν έντονα. Η Μελόνι κηρύττει τη δημοσιονομική πειθαρχία και τον Ατλαντισμό, ενώ η Λε Πεν ευνοεί τον προστατευτισμό και μια πιο ήπια γραμμή απέναντι στη Μόσχα. Η Μαρίν Λε Πεν έχει επανειλημμένα κατακεραυνώσει τα ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα, υποστηρίζοντας την ενίσχυση του εθνικού στρατού έναντι της ευρωπαϊκής συνεργασίας, μια στάση που έρχεται σε αντίθεση με την υποστήριξη της Μελόνι προς την Ουκρανία.
Η επόμενη μέρα για την Ευρώπη και την ακροδεξιά
Εάν η Λε Πεν εισέλθει στο Ελιζέ, οι Βρυξέλλες ενδέχεται να ανακαλύψουν ότι το «φαινόμενο Μελόνι» δεν ήταν ποτέ μια υπόσχεση, αλλά απλώς μια καθησυχαστική ψευδαίσθηση. Η ικανότητα της Μελόνι να ισορροπήσει μεταξύ των εθνικιστικών της αρχών και των απαιτήσεων της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης έχει θέσει ένα πολιτικό προηγούμενο. Ωστόσο, η εφαρμογή ενός παρόμοιου μοντέλου από άλλους ακροδεξιούς ηγέτες, με διαφορετικές προτεραιότητες και ιστορικό, παραμένει μια σημαντική πρόκληση για το μέλλον της Ευρώπης.