- Αδιέξοδο στις Βρυξέλλες για το μοντέλο χρηματοδότησης της Ουκρανίας.
- Σύγκρουση Βορρά-Νότου για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων.
- Εξετάζεται σχέδιο παράκαμψης της Ουγγαρίας με συμμετοχή 25 κρατών.
- Κίνδυνος οικονομικής ασφυξίας για το Κίεβο μέχρι τον Απρίλιο του 2026.
Στο παρά πέντε της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, οι διπλωμάτες αναζητούν έναν συμβιβασμό της τελευταίας στιγμής για τη σωτηρία του πακέτου βοήθειας προς την Ουκρανία. Σύμφωνα με το POLITICO, οι ηγέτες παραμένουν βαθιά διχασμένοι ανάμεσα στη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και την έκδοση κοινού ευρωπαϊκού χρέους.
Η τρέχουσα αντιπαράθεση στις Βρυξέλλες ξυπνά μνήμες από τις πιο σκοτεινές ημέρες της κρίσης της ευρωζώνης, επαναφέροντας στο προσκήνιο τις παραδοσιακές διαιρέσεις Βορρά-Νότου. Η διαφωνία δεν αφορά μόνο το ποσό, αλλά τη θεμελιώδη νομική και οικονομική προσέγγιση για τη στήριξη ενός κράτους υπό εισβολή, με το ερώτημα της συλλογικής ευθύνης του χρέους να αποτελεί το “κόκκινο πανί” για τις δημοσιονομικά πειθαρχημένες χώρες.
Το χάσμα για τα ρωσικά κεφάλαια και το κοινό χρέος
Η Γερμανία, μαζί με τις σκανδιναβικές και τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, επιμένουν ότι η μόνη βιώσιμη λύση είναι η αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων που φυλάσσονται στην Euroclear. Ωστόσο, το Βέλγιο εκφράζει έντονες ανησυχίες για τους συστημικούς κινδύνους και τις πιθανές νομικές κυρώσεις, προτιμώντας ένα μοντέλο βασισμένο στον κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό. Η Ιταλία συντάσσεται με αυτή την άποψη, με την Τζόρτζια Μελόνι να ζητά διευκρινίσεις για τους οικονομικούς κινδύνους, παρά τις διαβεβαιώσεις της Eurostat ότι το χρέος δεν θα επιβαρύνει άμεσα τους εθνικούς προϋπολογισμούς.
Το «Σχέδιο Β» και η απομόνωση της Ουγγαρίας
Προκειμένου να ξεπεραστεί το διαφαινόμενο αδιέξοδο, η Κομισιόν εξετάζει ένα σχέδιο παράκαμψης που θα μπορούσε να περιλαμβάνει μόνο 25 από τα 27 κράτη μέλη. Αυτή η κίνηση στοχεύει στην εξουδετέρωση του βέτο που απειλεί να ασκήσει η Ουγγαρία στα ευρωομόλογα, επιτρέποντας στο Κίεβο να λάβει τη ζωτική χρηματοδότηση πριν εξαντληθούν τα αποθέματά του τον ερχόμενο Απρίλιο. Ο Βίκτορ Όρμπαν έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι δεν θα επιτρέψει στους Ούγγρους φορολογούμενους να επωμιστούν το βάρος του πολέμου, ωθώντας τις Βρυξέλλες σε νομικούς ακροβατισμούς.
Διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως γεωπολιτικού παίκτη διακυβεύεται σε αυτή τη σύνοδο. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί μια λύση ανάγκης, καθώς η αποτυχία επίτευξης συμφωνίας θα έστελνε ένα σήμα αδυναμίας προς τη Μόσχα και θα υπονόμευε τη σταθερότητα των ευρωπαϊκών χρηματαγορών.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν άνοιξε την πόρτα και στις δύο επιλογές, αναγνωρίζοντας ότι η τελική απόφαση θα ληφθεί μετά από πολύωρες διαπραγματεύσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Το κρίσιμο ερώτημα παραμένει αν το δάνειο αποζημιώσεων θα θεωρηθεί επαρκώς ασφαλές ή αν η ΕΕ θα αναγκαστεί να επιστρέψει στη δοκιμασμένη μέθοδο του κοινού δανεισμού, παρά τις σφοδρές αντιδράσεις των “φειδωλών” κρατών. Η αυριανή ημέρα θα δείξει αν η πολιτική βούληση επαρκεί για να γεφυρωθεί ένα χάσμα που φαίνεται, προς το παρόν, αγεφύρωτο.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι Ευρωπαίοι πολίτες
- Παρακολουθήστε τις αποφάσεις για το κοινό χρέος, καθώς επηρεάζουν τη μελλοντική δημοσιονομική πολιτική της ΕΕ.
- Ενημερωθείτε για τις εγγυήσεις που παρέχει η Eurostat σχετικά με τη μη επιβάρυνση του εθνικού χρέους.
- Κατανοήστε ότι οι αποφάσεις αυτές επηρεάζουν τη γεωπολιτική σταθερότητα και τις ευρωπαϊκές αγορές ενέργειας.