- Ο επίτροπος κλίματος της ΕΕ, Βόπκε Χούκστρα, διαψεύδει την ύπαρξη «πράσινης αντίδρασης» στην Ευρώπη.
- Ο κλιματικός στόχος της ΕΕ για το 2040 θεωρείται επιτάχυνση και όχι υποβάθμιση των προσπαθειών.
- Η ΕΕ επιδιώκει να συνδυάσει κλίμα, ανταγωνιστικότητα και ανεξαρτησία ως «νικηφόρα φόρμουλα».
- Οι επικρίσεις για τον φόρο άνθρακα στα σύνορα απορρίπτονται ως διπλωματικό εργαλείο.
Ο επίτροπος κλίματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Βόπκε Χούκστρα, δηλώνει κατηγορηματικά ότι οι αναφορές για «πράσινη αντίδραση» στην Ευρώπη είναι υπερβολικές και λανθασμένες. Τονίζει πως ο νέος κλιματικός στόχος της ΕΕ για το 2040 αποτελεί επιτάχυνση και όχι υποβάθμιση των υφιστάμενων προσπαθειών, παρά τις πιέσεις από ακροδεξιά κόμματα και τη βαριά βιομηχανία.
Η συζήτηση γύρω από την κλιματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ενταθεί το τελευταίο διάστημα, με αναφορές για μια αυξανόμενη «πράσινη αντίδραση» που απειλεί να υπονομεύσει τους περιβαλλοντικούς στόχους. Ωστόσο, ο επίτροπος κλίματος της ΕΕ, Βόπκε Χούκστρα, επιμένει ότι αυτή η αντίληψη είναι μία από τις μεγαλύτερες παρανοήσεις, υπογραμμίζοντας την αταλάντευτη δέσμευση της Ένωσης.
Η επιμονή του Βόπκε Χούκστρα για τους κλιματικούς στόχους
Μιλώντας στην Σύνοδο Κορυφής για ένα Βιώσιμο Μέλλον του POLITICO, ο Βόπκε Χούκστρα απέρριψε τις ανησυχίες για οπισθοδρόμηση στην πράσινη ατζέντα. Ο ίδιος δήλωσε ότι ο νέος κλιματικός στόχος της ΕΕ για το 2040, ο οποίος συμφωνήθηκε από τους υπουργούς τον προηγούμενο μήνα, αποτελεί «επιτάχυνση, και όχι υποβάθμιση» των σημερινών προσπαθειών. Αυτή η δήλωση έρχεται σε μια περίοδο όπου η προσέγγιση της ΕΕ στους περιβαλλοντικούς και κλιματικούς κανόνες έχει δεχθεί τεράστιες πιέσεις.
Οι πιέσεις στην πράσινη ατζέντα και η «νικηφόρα φόρμουλα»
Η πράσινη ατζέντα της ΕΕ βρίσκεται υπό έντονη πίεση από ένα συνδυασμό παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των ακροδεξιών κομμάτων, της βαριάς βιομηχανίας και ορισμένων ηγετικών μελών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, στο οποίο ανήκει και ο ίδιος ο Χούκστρα. Αυτή η πίεση οδήγησε στην κατάργηση ή αποδυνάμωση ορισμένων υφιστάμενων προτύπων και κατέστησε τον καθορισμό του στόχου για το 2040 μια σκληρή πολιτική μάχη. Ωστόσο, ο Χούκστρα υποστήριξε ότι η αναπροσαρμογή ορισμένων πράσινων πολιτικών δεν σημαίνει εγκατάλειψη των περιβαλλοντικών φιλοδοξιών της Ευρώπης.
«Θα πρέπει να βρούμε μια συνταγή — και το λέω ξανά και ξανά — όπου θα διασφαλίσουμε ότι το κλίμα, η ανταγωνιστικότητα και η ανεξαρτησία θα συνδυαστούν. Αυτή, τελικά, είναι η νικηφόρα φόρμουλα», δήλωσε ο επίτροπος. Οι αναλυτές της αγοράς και οι πολιτικοί παρατηρητές συμφωνούν ότι η ΕΕ βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, όπου η επίτευξη των κλιματικών στόχων πρέπει να συμβαδίζει με την ενίσχυση της οικονομικής βιωσιμότητας και της γεωπολιτικής αυτονομίας, καθιστώντας την προσέγγιση του Χούκστρα στρατηγικά σημαντική.
Η απάντηση για τον φόρο άνθρακα στα σύνορα
Ο Βόπκε Χούκστρα απάντησε επίσης στις επικρίσεις από χώρες των οποίων οι εξαγωγές θα πληγούν από τον φόρο άνθρακα στα σύνορα της ΕΕ (CBAM). Αυτό το ζήτημα αποτέλεσε σημαντικό θέμα στις πρόσφατες διαπραγματεύσεις για το κλίμα στην COP30, με μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες όπως η Νότια Αφρική, η Ινδία και η Κίνα να εκφράζουν ανησυχία για ένα μέτρο που πιστεύουν ότι αδικεί τις βιομηχανίες τους. Ο Χούκστρα απέρριψε αυτές τις διαμαρτυρίες ως τρόπο να αποκτήσουν πλεονέκτημα κατά τη διάρκεια των συνομιλιών της COP30.
«Είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται, όπως συμβαίνει συχνά στη διπλωματία», είπε. Αυτό που είχε ακούσει «πίσω από κλειστές πόρτες», ήταν μια εντελώς διαφορετική ιστορία. «Όσοι μπορεί να έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους δημόσια, όχι μόνο αναγνωρίζουν μέσα σε ένα δωμάτιο ότι στην πραγματικότητα οι επιπτώσεις δεν είναι τόσο μεγάλες, αλλά λένε ακόμη και ότι τους βοηθά να έχουν ένα διαφορετικό είδος συζήτησης», πρόσθεσε.
Η επόμενη μέρα για την κλιματική πολιτική της ΕΕ
Οι δηλώσεις του Βόπκε Χούκστρα υπογραμμίζουν τη δύσκολη ισορροπία που προσπαθεί να επιτύχει η Ευρωπαϊκή Ένωση μεταξύ των φιλόδοξων κλιματικών της στόχων και των οικονομικών και πολιτικών πιέσεων. Η επιμονή του ότι δεν υπάρχει «πράσινη αντίδραση» και η εστίαση στη συνδυαστική προσέγγιση κλίματος, ανταγωνιστικότητας και ανεξαρτησίας, δείχνουν την κατεύθυνση των μελλοντικών πολιτικών. Η ΕΕ θα συνεχίσει να αναζητά τρόπους να προωθήσει την πράσινη μετάβαση, ενώ παράλληλα θα διαχειρίζεται τις γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις που αναδύονται.