- Το ΝΑΤΟ πιέζει τους συμμάχους για δικαιότερη κατανομή του κόστους αγοράς όπλων για την Ουκρανία μέσω του προγράμματος PURL.
- Η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία, χώρες εκτός ΝΑΤΟ, αναμένεται να συνεισφέρουν, ενώ ορισμένοι σύμμαχοι δεν έχουν ακόμη συμμετάσχει.
- Το πρόγραμμα PURL, που ξεκίνησε τον Ιούλιο, έχει παραδώσει όπλα αξίας 2,5 δισ. δολαρίων, με στόχο τα 5 δισ. έως το τέλος του έτους.
- Συζητείται η χρήση παγωμένων ρωσικών assets ύψους 140 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, παρά τις αντιδράσεις.
- Η Ουκρανία επιδιώκει τη βιωσιμότητα του PURL για να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της θέση στις ειρηνευτικές συνομιλίες.
Οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ δέχονται αυξανόμενες πιέσεις να κατανείμουν πιο δίκαια το κόστος αγοράς αμερικανικών όπλων για την Ουκρανία, καθώς η Συμμαχία αναδιαρθρώνει το πρόγραμμα PURL. Η πίεση εντείνεται με την αναμενόμενη συμμετοχή της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας στο πρόγραμμα, ενώ ορισμένες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ δεν έχουν συνεισφέρει καθόλου ή έχουν δώσει ελάχιστα.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της αλλαγής της στρατηγικής των ΗΠΑ υπό τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, όπου η απευθείας στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία έχει περιοριστεί, ωθώντας τους συμμάχους να αναλάβουν το βάρος της χρηματοδότησης των αγορών όπλων. Η ανάγκη για βιώσιμη και ευέλικτη στήριξη της Ουκρανίας είναι πλέον επιτακτική, καθώς το Κίεβο επιδιώκει να ενισχύσει τη διαπραγματευτική του θέση στις εν εξελίξει ειρηνευτικές συνομιλίες.
Η πίεση για δικαιότερη κατανομή του κόστους
Η πίεση στους συμμάχους του ΝΑΤΟ εντείνεται για να κατανείμουν πιο ομοιόμορφα τα έξοδα για την αγορά αμερικανικών όπλων που είναι απαραίτητα για την Ουκρανία. Αυτή η συζήτηση θα αποτελέσει κεντρικό σημείο διαφωνίας κατά τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες την Τετάρτη. Ένας ανώτερος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ δήλωσε στο POLITICO ότι «όσο περισσότερο συνεχίζεται αυτό, τόσο πιο καθαρά μπορεί κανείς να δει ποιος υπερβαίνει τις δυνατότητές του και ποιος υποαποδίδει».
Η προσπάθεια αυτή ενισχύεται από την προσδοκία ότι δύο χώρες εκτός ΝΑΤΟ, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία, θα συνεισφέρουν στο πρόγραμμα αγοράς όπλων. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για διευρυμένη διεθνή συνεργασία, καθώς η Ουκρανία αντιμετωπίζει την απειλή της διακοπής της πλήρους στήριξης των ΗΠΑ, όπως έχει αναφερθεί πρόσφατα. Η Ουκρανία μπορεί να συνεχίσει να μάχεται ακόμη και χωρίς την πλήρη στήριξη των ΗΠΑ, αλλά με αυξημένο κίνδυνο.
Ο ρόλος του PURL και οι συνεισφορές
Το πρόγραμμα Prioritized Ukraine Requirements List (PURL) καθιερώθηκε τον Ιούλιο για να διασφαλίσει τη συνεχιζόμενη παράδοση αμερικανικών όπλων στην Ουκρανία. Δεδομένου ότι η νέα στρατιωτική βοήθεια από την Ουάσιγκτον έχει «στερέψει» υπό τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο Λευκός Οίκος είναι πρόθυμος να πουλήσει όπλα που πληρώνονται από άλλους συμμάχους. Μέχρι στιγμής, 11 από τους 32 συμμάχους του ΝΑΤΟ έχουν συνεισφέρει επίσημα σε πέντε ξεχωριστά πακέτα, συνολικής αξίας 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας, Μαρκ Ρούτε, ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι οι χώρες θα δαπανήσουν 5 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το τέλος του έτους, ενώ άλλες έξι χώρες έχουν υποσχεθεί συμμετοχή.
Ωστόσο, η ασυμφωνία μεταξύ των χωρών που πληρώνουν δισεκατομμύρια και εκείνων που δεν συνεισφέρουν καθόλου προκαλεί αυξανόμενη δυσαρέσκεια. «Η υπομονή μας εξαντλείται», δήλωσε ένας διπλωμάτης του ΝΑΤΟ, εκφράζοντας «κάποια απογοήτευση» προς τις χώρες που δεν έχουν συνεισφέρει τίποτα ή έχουν δεσμευτεί για μικρά ποσά με μεγάλη καθυστέρηση. Χώρες όπως η Δανία, η Νορβηγία και η Ολλανδία έχουν ήδη συνεισφέρει επανειλημμένα, ενώ η Γερμανία, η Πολωνία και η Νορβηγία ανακοίνωσαν τη συγχρηματοδότηση του επόμενου πακέτου PURL.
Οι προκλήσεις και οι επόμενες κινήσεις
Η Ουκρανία χαιρετίζει το σχέδιο PURL, το οποίο έχει παραδώσει κρίσιμα αμερικανικά όπλα, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων αεράμυνας Patriot. Σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη διαπραγματευτική θέση της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια των εν εξελίξει ειρηνευτικών συνομιλιών και να συνεχίσει να παρέχει ζωτικής σημασίας όπλα, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ εξετάζουν τρόπους για να καταστήσουν το σχέδιο πιο βιώσιμο. Μια επιλογή θα ήταν η κατάργηση της ανάγκης για τακτικά πακέτα των 500 εκατομμυρίων δολαρίων, επιτρέποντας στις χώρες να συνεισφέρουν χρήματα πιο ευέλικτα.
Παράλληλα, συζητείται η προσπάθεια της ΕΕ να χρησιμοποιήσει 140 δισεκατομμύρια ευρώ από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση ενός ταμείου αποζημιώσεων για την Ουκρανία. Αυτή η πρωτοβουλία αντιμετωπίζει αντίσταση από το Βέλγιο, όπου βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών κεφαλαίων. Ενώ η Συμμαχία μπορεί να διατηρήσει το PURL με εθνικές συνεισφορές, δύο διπλωμάτες του ΝΑΤΟ δήλωσαν ότι θα ήταν χρήσιμο εάν οι σύμμαχοι μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν και τα ρωσικά χρήματα. Η ΕΕ επιταχύνει τις προσπάθειες για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών assets.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η έλλειψη συντονισμένης επικοινωνίας προς το αμερικανικό κοινό. Ο Ed Arnold, ανώτερος ερευνητής στο Royal United Services Institute του Λονδίνου, υποστηρίζει ότι οι σύμμαχοι θα πρέπει να διοργανώσουν «road shows» στις ΗΠΑ, ώστε να καταδείξουν στους ψηφοφόρους των Ρεπουμπλικανικών πολιτειών που φιλοξενούν εργοστάσια όπλων ότι «ωφελούνται άμεσα από αυτά τα ευρωπαϊκά χρήματα» και υποστηρίζουν την Ουκρανία. Αυτή η προσέγγιση είναι κρίσιμη, καθώς η διακυβέρνηση Τραμπ είναι «πολύ συναλλακτική».
Η επόμενη μέρα για τη στήριξη της Ουκρανίας
Η πρέσβης του Κιέβου στο ΝΑΤΟ, Alyona Getmanchuk, τόνισε ότι «η Ουκρανία ενδιαφέρεται πραγματικά να καταστήσει την πρωτοβουλία PURL βιώσιμη». Τα υλικά που παρέχονται μέσω των πακέτων PURL βοηθούν την Ουκρανία να «κρατήσει τη γραμμή», και τουλάχιστον 12 δισεκατομμύρια δολάρια από το σχέδιο το επόμενο έτος θα επέτρεπαν στο Κίεβο να «διαπραγματευτεί από μια πολύ πιο σίγουρη και ασφαλή θέση». Η πίεση εντός της Συμμαχίας είναι «πραγματικά τεράστια» για να δοθούν περισσότερα, με έναν ανώτερο διπλωμάτη να δηλώνει ότι «ο καθένας από εμάς πρέπει να συνεισφέρει ατομικά», καθώς υπάρχει μια «μεγάλη ανισορροπία».