Μερτς: «Απαράδεκτο» το έγγραφο Τραμπ για την Ευρώπη

Ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε την Τρίτη ότι τμήματα της νέας Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας της κυβέρνησης των ΗΠΑ είναι «απαράδεκτα» από ευρωπαϊκή σκοπιά. Το έγγραφο, που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα, υποστηρίζει ότι η Ευρώπη απειλείται με «εξαφάνιση πολιτισμού» λόγω της μετανάστευσης και υπαινίσσεται στήριξη σε «πατριωτικά ευρωπαϊκά κόμματα», προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στο Βερολίνο.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των αυξανόμενων εντάσεων σχετικά με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στην Ευρώπη, με το παρασκήνιο να περιλαμβάνει μια μακροχρόνια συζήτηση για τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης και την εξάρτησή της από τις ΗΠΑ σε θέματα ασφάλειας και άμυνας.

Η γερμανική αντίδραση και η κριτική του Μερτς

Ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, μιλώντας σε δημοσιογράφους την Τρίτη, εξέφρασε την έντονη διαφωνία του με ορισμένα σημεία της νέας Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ. «Κάποια είναι κατανοητά, κάποια είναι αποδεκτά. Κάποια από αυτά είναι απαράδεκτα για εμάς από ευρωπαϊκή σκοπιά», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μερτς. Υπογράμμισε επίσης ότι «δεν βλέπω καμία ανάγκη οι Αμερικανοί να θέλουν τώρα να σώσουν τη δημοκρατία στην Ευρώπη. Αν χρειαζόταν να σωθεί, θα τα καταφέρναμε μόνοι μας».

Ο Μερτς, ο οποίος σχολίασε τη νέα γεωπολιτική στρατηγική του Τραμπ κατά τη διάρκεια επίσκεψης στο γερμανικό κρατίδιο της Ρηνανίας-Παλατινάτου, όπου σταθμεύουν οι περισσότεροι από τους περίπου 35.000 Αμερικανούς στρατιώτες στη Γερμανία, δήλωσε ότι δεν εξεπλάγη από τον γενικό τόνο του εγγράφου. Αντιθέτως, αισθάνθηκε ενισχυμένος στην εκτίμησή του ότι η ΕΕ πρέπει να γίνει πολύ πιο ανεξάρτητη από την Ουάσιγκτον όσον αφορά την ασφάλεια και την άμυνα, ένα ζήτημα που έχει αναδείξει και σε προηγούμενες δηλώσεις του για την ευρωπαϊκή ανεξαρτησία.

Το περιεχόμενο του εγγράφου Τραμπ

Η Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας του Τραμπ, που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα, ανακοίνωσε μια αναπροσαρμογή της γεωπολιτικής τάξης, υποστηρίζοντας ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει «εξαφάνιση πολιτισμού», η οποία προκαλείται από την υπερβολική μετανάστευση από χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία και μη ευρωπαϊκές χώρες. Το έγγραφο της αμερικανικής κυβέρνησης φαίνεται επίσης να υπαινίσσεται ότι θα μπορούσε να βοηθήσει ιδεολογικά συμμαχικά ευρωπαϊκά κόμματα, αναφέροντας ότι «η αυξανόμενη επιρροή των πατριωτικών ευρωπαϊκών κομμάτων δίνει πράγματι λόγο για μεγάλη αισιοδοξία». Αυτή η προσέγγιση συνδέεται με τη στάση του Τραμπ απέναντι στα εθνικιστικά κόμματα της Ευρώπης.

Ο Τραμπ υπογράμμισε αυτόν τον στόχο σε συνέντευξή του στην Dasha Burns του POLITICO, η οποία μεταδόθηκε την Τρίτη σε ειδικό επεισόδιο του podcast The Conversation, σηματοδοτώντας ότι θα υποστηρίξει Ευρωπαίους πολιτικούς που μοιράζονται το όραμά του.

Οι επιπτώσεις στις διατλαντικές σχέσεις

Αυτό που ανησυχεί πολλούς αναλυτές και διπλωματικούς κύκλους είναι η σαφής πρόθεση της αμερικανικής κυβέρνησης να παρέμβει στην εσωτερική πολιτική των ευρωπαϊκών κρατών, κάτι που θεωρείται πρωτοφανές και δυνητικά αποσταθεροποιητικό για την ευρωπαϊκή ενότητα. Ο Μερτς τόνισε στους Αμερικανούς συνομιλητές του: «Το “America first” είναι μια χαρά, αλλά το “America alone” δεν μπορεί να είναι προς το συμφέρον σας». Πρόσθεσε: «Χρειάζεστε επίσης εταίρους στον κόσμο. Ένας από αυτούς τους εταίρους θα μπορούσε να είναι η Ευρώπη. Και αν δεν μπορείτε να συνεργαστείτε με την Ευρώπη, τότε τουλάχιστον κάντε τη Γερμανία εταίρο σας».

Τι αναμένεται στη συνέχεια

Οι δηλώσεις του Μερτς και το περιεχόμενο της Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ αναμένεται να εντείνουν τις συζητήσεις για το μέλλον των διατλαντικών σχέσεων και την ανάγκη για μεγαλύτερη ευρωπαϊκή αυτονομία. Η αποδοχή πρόσκλησης από τον Τραμπ να επισκεφθεί τη Γερμανία το ερχόμενο έτος, όπως δήλωσε ο Μερτς, υποδηλώνει ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας παραμένουν ανοιχτοί, παρά τις έντονες διαφωνίες. Η επίσκεψη αυτή θα αποτελέσει μια κρίσιμη ευκαιρία για περαιτέρω διευκρινίσεις και πιθανές αναπροσαρμογές στις σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών.