Μακρόν: Δεν υπάρχει οριστικοποιημένο σχέδιο ειρήνης για την Ουκρανία

Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε τη Δευτέρα στο Παρίσι, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ότι δεν υπάρχει ακόμη οριστικοποιημένο σχέδιο ειρήνης για την Ουκρανία, ειδικά σε θέματα εδαφικής ακεραιότητας. Οι συζητήσεις για τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και τις εγγυήσεις ασφαλείας βρίσκονται επίσης σε προκαταρκτικό στάδιο, παρά τις πιέσεις από την Ουάσιγκτον για την επίτευξη συμφωνίας.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται εν μέσω αυξανόμενων πιέσεων από την Ουάσιγκτον για την επίτευξη μιας ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία, με τους Ευρωπαίους συμμάχους να εκφράζουν έντονες ανησυχίες ότι το Κίεβο ενδέχεται να αναγκαστεί να αποδεχθεί μια δυσμενή συμφωνία. Το παρασκήνιο της υπόθεσης περιλαμβάνει το αρχικό σχέδιο των ΗΠΑ, το οποίο προέβλεπε εδαφικές παραχωρήσεις και περιορισμούς στον ουκρανικό στρατό, στοιχεία που έχουν προκαλέσει διπλωματικό αναβρασμό.

Η θέση του Μακρόν και οι διαπραγματεύσεις

Κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υπογράμμισε ότι «σήμερα, δεν υπάρχει οριστικοποιημένο σχέδιο για εδαφικά ζητήματα», τονίζοντας ότι αυτά μπορούν να οριστικοποιηθούν μόνο από τον Πρόεδρο Ζελένσκι. Όπως μεταδίδει το POLITICO, ο Μακρόν πρόσθεσε ότι οι συνομιλίες για τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και τις εγγυήσεις ασφαλείας βρίσκονται ακόμη σε «προκαταρκτικό στάδιο». Αυτή η δήλωση έρχεται σε συνέχεια προηγούμενων δηλώσεων του Μακρόν, ο οποίος είχε επισημάνει ότι το ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ για την Ουκρανία χρειάζεται βελτίωση και ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να αποφασίσουν μόνοι τους για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.

Το σχέδιο ειρήνης των ΗΠΑ και οι αντιδράσεις

Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος βρέθηκε στο Παρίσι εν μέσω έντονων πιέσεων από την κυβέρνηση του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για παραχωρήσεις, δήλωσε ότι το ειρηνευτικό σχέδιο που προτάθηκε από τις ΗΠΑ έχει «βελτιωθεί». Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε εδαφικές παραχωρήσεις και περιορισμούς στο μέγεθος του ουκρανικού στρατού, συμπεριλαμβανομένης της παραχώρησης βασικών αμυντικών θέσεων στην ανατολική Ουκρανία. Ο Ζελένσκι έχει επανειλημμένα τονίσει ότι το ουκρανικό σύνταγμα δεν του επιτρέπει να παραδώσει εδάφη στη Ρωσία και ότι οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας έναντι μελλοντικών επιθέσεων.

Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, έχει δηλώσει ότι η Ουάσιγκτον επιθυμεί πρώτα μια ειρηνευτική συμφωνία πριν από οποιαδήποτε συζήτηση για εγγυήσεις ασφαλείας. Το αρχικό σχέδιο των 28 σημείων, που ετοιμάστηκε από τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και τον Ρώσο διαπραγματευτή Κιρίλ Ντμίτριεφ, απέκλειε την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Αυτό το σχέδιο βασίστηκε σε ρωσικό έγγραφο και έχει προκαλέσει αντιδράσεις από τους Ευρωπαίους συμμάχους, οι οποίοι ανησυχούν για μια δυσμενή συμφωνία για τον Ζελένσκι.

Η συνάντηση Μακρόν-Ζελένσκι πραγματοποιήθηκε την παραμονή μιας συνάντησης στη Μόσχα μεταξύ του Γουίτκοφ, ενός μεγιστάνα ακινήτων και συμμάχου του Τραμπ, και του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι η επίσκεψη «θα είναι πολύ χρήσιμη, καθώς θα επικεντρωθεί στην περιγραφή ενός ειρηνευτικού διακανονισμού για την Ουκρανία». Οι Ευρωπαίοι φοβούνται ότι οι ΗΠΑ θα πιέσουν την Ουκρανία να υπογράψει μια μη ευνοϊκή συμφωνία, ειδικά μετά την παραίτηση του Άντριι Γιερμάκ, κορυφαίου συμβούλου του Ζελένσκι, λόγω έρευνας για διαφθορά, γεγονός που οδήγησε τον Ρουστέμ Ουμέροφ στις ΗΠΑ για συνομιλίες. Η διπλωματική επικεφαλής της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, εξέφρασε τη Δευτέρα την ανησυχία της ότι «όλη η πίεση θα στραφεί στο θύμα… για να κάνει παραχωρήσεις». Επίσης, το Κίεβο εκφράζει ανησυχίες ότι οι ΗΠΑ την παρακάμπτουν στις συνομιλίες.

Ευρωπαϊκή στήριξη και οικονομική βοήθεια

Η ΕΕ έχει αντιμετωπίσει εμπόδια στη χρήση 140 δισεκατομμυρίων ευρώ σε παγωμένα ρωσικά αποθεματικά για τη χρηματοδότηση ενός δανείου αποζημίωσης προς την Ουκρανία, λόγω της αντίστασης του Βελγίου. Στις Βρυξέλλες, όπου συνεδρίαζαν οι υπουργοί Άμυνας της ΕΕ τη Δευτέρα, πολλοί επέμειναν ότι η συνεχής στρατιωτική υποστήριξη προς το Κίεβο είναι ζωτικής σημασίας, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Η Κάγια Κάλλας δήλωσε μετά το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων ότι «οι υπουργοί συμφώνησαν ότι πρέπει να συμφωνήσουμε επειγόντως στις επιλογές χρηματοδότησης» και να εργαστούν σε νομοθετικές προτάσεις για τη διαχείριση των κινδύνων.

Πριν από τη συνάντηση, ο Σουηδός Υπουργός Άμυνας, Παλ Γιόνσον, ζήτησε περισσότερες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, καθώς και τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ώστε η Ουκρανία να «διαπραγματευτεί από θέση ισχύος». Στο περιθώριο της συνάντησης, η Ολλανδία ανακοίνωσε μια συνεισφορά 250 εκατομμυρίων ευρώ στην πρωτοβουλία Prioritized Ukraine Requirements List, ένα σχέδιο υποστηριζόμενο από το ΝΑΤΟ για την αγορά αμερικανικών όπλων. Επιπλέον, ο Ολλανδός Υπουργός Άμυνας, Ρούμπεν Μπρέκελμανς, και ο Ουκρανός ομόλογός του, Ντένις Σμίχαλ, υπέγραψαν συμφωνία για συμπαραγωγή drones και στις δύο χώρες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε επίσης ότι 15 από τις 19 χώρες που ζήτησαν χρήματα στο πλαίσιο του σχεδίου δανείων «SAFE» της ΕΕ ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, συμπεριέλαβαν την υποστήριξη της Ουκρανίας στα σχέδιά τους, με ποσά που ανέρχονται σε «δισεκατομμύρια, όχι εκατομμύρια». Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν ήδη προτείνει αλλαγές στο σχέδιο των ΗΠΑ, ζητώντας υψηλότερο όριο στρατού και εγγυήσεις ασφαλείας.

Οι επόμενες κινήσεις και οι ανησυχίες

Οι διπλωματικές διεργασίες εντείνονται ενόψει της επικείμενης συνάντησης του Στιβ Γουίτκοφ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα, με τους Ευρωπαίους διπλωμάτες να παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις. Υπάρχει η ανησυχία ότι ο Γουίτκοφ μπορεί να φέρει στο τραπέζι διαφορετικά σημεία από αυτά που συζητήθηκαν σε προηγούμενες συναντήσεις στη Γενεύη και τη Φλόριντα, οι οποίες είχαν «μετριάσει» ορισμένες από τις πιο φιλορωσικές πτυχές του αρχικού σχεδίου των 28 σημείων. Η ενότητα και η αποφασιστικότητα των Ευρωπαίων συμμάχων να συνεχίσουν την υποστήριξη προς την Ουκρανία, τόσο στρατιωτικά όσο και οικονομικά, παραμένουν κρίσιμες για τη διαμόρφωση μιας δίκαιης και βιώσιμης ειρήνης.