- Η αστυνομία του Βίλνιους συνέλαβε 21 άτομα για λαθρεμπόριο τσιγάρων από τη Λευκορωσία.
- Οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Λιθουανίας με μπαλόνια οφείλονταν σε οργανωμένο έγκλημα, όχι σε κατασκοπεία.
- Τα μπαλόνια ήταν εξοπλισμένα με GPS και χρησιμοποιούνταν για τη μεταφορά λαθραίων τσιγάρων.
- Τα περιστατικά προκάλεσαν διακοπές πτήσεων, επηρεάζοντας χιλιάδες επιβάτες και οδηγώντας σε κλείσιμο αεροδρομίων.
- Οι χώρες της ανατολικής πτέρυγας της ΕΕ ζητούν επιτάχυνση των πρωτοβουλιών για την άμυνα των συνόρων.
Η αστυνομία του Βίλνιους προχώρησε σήμερα, Τρίτη 16 Δεκεμβρίου 2025, στη σύλληψη 21 ατόμων για υποθέσεις λαθρεμπορίου και οργανωμένου εγκλήματος, διαλευκάνοντας το μυστήριο πίσω από τα μπαλόνια που παραβίαζαν τον εναέριο χώρο της Λιθουανίας. Οι αρχές επιβεβαίωσαν ότι οι παραβιάσεις οφείλονταν σε λαθρέμπορους τσιγάρων που χρησιμοποιούσαν μπαλόνια με GPS από τη Λευκορωσία, και όχι σε «υβριδικούς παράγοντες» απειλής, όπως αρχικά είχε εκτιμηθεί.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται ως συνέχεια μιας περιόδου έντονης ανησυχίας για τη Λιθουανία, η οποία είχε κηρύξει εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης την προηγούμενη εβδομάδα και είχε κλείσει τα σύνορά της με τη Λευκορωσία τον Οκτώβριο του 2025, λόγω των ανεξήγητων τότε εισβολών μπαλονιών. Η αρχική εκτίμηση περί «υβριδικής επίθεσης» από το καθεστώς της Λευκορωσίας έχει πλέον αναθεωρηθεί, καθώς οι έρευνες αποκάλυψαν ένα οργανωμένο δίκτυο λαθρεμπορίου.
Η αποκάλυψη πίσω από την «υβριδική απειλή»
Όπως μεταδίδει το POLITICO, η αστυνομία του Βίλνιους προχώρησε σήμερα, Τρίτη 16 Δεκεμβρίου 2025, στη σύλληψη 21 ατόμων, τα οποία φέρονται να είναι μέλη εγκληματικής οργάνωσης. Οι συλληφθέντες κατηγορούνται για λαθρεμπόριο τσιγάρων από τη Λευκορωσία, χρησιμοποιώντας μπαλόνια εξοπλισμένα με GPS. Η γενική εισαγγελία δήλωσε ότι το φερόμενο δίκτυο χαρακτηριζόταν από «πολύ αυστηρή συνωμοσία και κατανομή ρόλων», με τους οργανωτές να έχουν πιθανώς άμεσες επαφές με συνεργούς που δραστηριοποιούνται στη Λευκορωσία, από όπου εκτοξεύονταν τα μπαλόνια με τα λαθραία τσιγάρα υπό ευνοϊκές καιρικές συνθήκες. Η χρήση της τεχνολογίας GPS επέτρεπε την παρακολούθηση των μπαλονιών και τη μετάδοση των ακριβών συντεταγμένων προσγείωσης στους εκτελεστές.
Το δίκτυο λαθρεμπορίου και οι επιπτώσεις
Η υπόθεση των μπαλονιών λαθρεμπορίου έχει προκαλέσει σημαντικές διαταραχές στη Λιθουανία. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών της Λιθουανίας, τουλάχιστον 600 μπαλόνια και 200 drones έχουν εισέλθει στον λιθουανικό εναέριο χώρο μέχρι στιγμής το 2025. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη διακοπή περισσότερων από 300 πτήσεων, επηρεάζοντας 47.000 επιβάτες και οδηγώντας σε περίπου 60 ώρες κλεισίματος αεροδρομίων, όπως συνέβη και στο αεροδρόμιο του Βίλνιους. Η σοβαρότητα της κατάστασης οδήγησε τη χώρα να κηρύξει εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης την προηγούμενη εβδομάδα, εν μέσω φόβων για την εθνική ασφάλεια.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους επίσημους φορείς είναι η αρχική ερμηνεία των περιστατικών ως «υβριδικές δραστηριότητες», ακόμη και αν δεν αποτελούσαν άμεσες απειλές ασφαλείας. Ο Λιθουανός Υπουργός Εξωτερικών, Κεστούτις Μπούντρεις, είχε δηλώσει στο POLITICO ότι τα μπαλόνια, μεγέθους αυτοκινήτου, που μετέφεραν λαθραία τσιγάρα, συνιστούσαν «υβριδικές δραστηριότητες». Επιπλέον, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είχε καταδικάσει την εισβολή των μπαλονιών από τη Λευκορωσία την 1η Δεκεμβρίου 2025, χαρακτηρίζοντας την «τέτοια υβριδική επίθεση από το καθεστώς Λουκασένκο εντελώς απαράδεκτη». Οι κατηγορίες περί κατασκοπείας από την πλευρά της Λευκορωσίας για χρήση drone από τη Λιθουανία, όπως αναφέρθηκε πρόσφατα, δείχνουν το τεταμένο κλίμα που επικρατεί στην περιοχή.
Οι διπλωματικές αντιδράσεις και η ευρωπαϊκή διάσταση
Οι συλλήψεις των φερόμενων λαθρεμπόρων τσιγάρων έρχονται σε μια περίοδο που οι χώρες της πρώτης γραμμής στην ανατολική πτέρυγα της ΕΕ, στα σύνορα με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, ζητούν από τις Βρυξέλλες να επιταχύνουν τις επερχόμενες πρωτοβουλίες για την άμυνα των συνόρων. Αυτό συμβαίνει εν μέσω αντιδράσεων από ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, οι οποίες εμφανίζονται επιφυλακτικές απέναντι σε τέτοιες κινήσεις. Η κατάσταση αναδεικνύει την πολυπλοκότητα των απειλών στα σύνορα της Ευρώπης, όπου το οργανωμένο έγκλημα μπορεί να εκμεταλλευτεί κενά ασφαλείας, δημιουργώντας διπλωματικές εντάσεις.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις στα σύνορα
Η εξάρθρωση του δικτύου λαθρεμπορίου τσιγάρων αποτελεί μια σημαντική επιτυχία για τις λιθουανικές αρχές, αλλά δεν αίρει πλήρως τις ανησυχίες για την ασφάλεια των συνόρων. Η συνεχής πίεση από χώρες όπως η Λιθουανία για ενίσχυση της συνοριακής άμυνας υπογραμμίζει την ανάγκη για μια συντονισμένη ευρωπαϊκή απάντηση στις υβριδικές απειλές και το οργανωμένο έγκλημα. Η ΕΕ καλείται να βρει μια ισορροπία μεταξύ της διασφάλισης των συνόρων και της διαχείρισης των διπλωματικών σχέσεων με γειτονικές χώρες, ειδικά σε ένα περίπλοκο γεωπολιτικό περιβάλλον.
