Ισπανία: Ο Σάντσεθ απορρίπτει πρόωρες εκλογές εν μέσω σκανδάλων

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ απέρριψε κατηγορηματικά τις εκκλήσεις για πρόωρες εκλογές και ανασχηματισμό της κυβέρνησης, παρά το κύμα σκανδάλων σεξουαλικής παρενόχλησης και διαφθοράς που πλήττουν το Σοσιαλιστικό του Κόμμα. Σε ομιλία του τη Δευτέρα, ο Σάντσεθ υπερασπίστηκε την κυβέρνησή του, τονίζοντας την «απόλυτη» δέσμευσή της στον φεμινισμό και την καθαρή διακυβέρνηση, ενώ παράλληλα επέκρινε την αντιπολίτευση.

Η στάση του Πέδρο Σάντσεθ έρχεται σε συνέχεια μιας περιόδου έντονης πολιτικής αναταραχής στην Ισπανία, όπου το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα βρίσκεται αντιμέτωπο με αυξανόμενες πιέσεις λόγω σοβαρών καταγγελιών. Αυτή η εξέλιξη αναδεικνύει τις εσωτερικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η μειοψηφική κυβέρνηση, καθώς και την αποφασιστικότητα του πρωθυπουργού να διατηρήσει την πορεία της μέχρι το τέλος της θητείας της το 2027.

Η υπεράσπιση του Σάντσεθ και οι κατηγορίες

Στην ετήσια ομιλία του για το τέλος του έτους, τη Δευτέρα, ο Σάντσεθ υπερασπίστηκε σθεναρά το κόμμα του απέναντι στις κατηγορίες για σεξουαλική παρενόχληση και διαφθορά, δηλώνοντας ότι η δέσμευσή τους στον φεμινισμό και την καθαρή διακυβέρνηση είναι «απόλυτη». Υπογράμμισε ότι το κόμμα του ήταν το πρώτο στην Ισπανία που υιοθέτησε πρωτόκολλα κατά της παρενόχλησης και ότι η κυβέρνησή του έχει προωθήσει νομοθεσία για την ισότητα των φύλων. «Όπως όλοι, έχουμε κάνει λάθη», παραδέχτηκε, αλλά επέμεινε ότι τα προοδευτικά επιτεύγματα της χώρας στην ισότητα οφείλονται στις κυβερνήσεις του. Το ρεπορτάζ του POLITICO αναφέρει ότι ο Σάντσεθ απέρριψε επίσης τις έρευνες για διαφθορά που οδήγησαν στη σύλληψη πρώην συνεργατών, όπως ο πρώην υπουργός Μεταφορών Χοσέ Λουίς Άμπαλος, ο οποίος επιμένει στην αθωότητά του.

Ο πρωθυπουργός έκανε μια σαφή αντιπαράθεση με τα σκάνδαλα του προκατόχου του, του συντηρητικού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι, ο οποίος ανατράπηκε το 2018 λόγω σκανδάλων διαφθοράς που αφορούσαν το Λαϊκό Κόμμα. «Η συστημική διαφθορά – αυτή που έπληττε ολόκληρο το δημοκρατικό σύστημα της χώρας μας – έληξε όταν το Λαϊκό Κόμμα αποχώρησε από την ισπανική κυβέρνηση το 2018», δήλωσε ο Σάντσεθ, επιμένοντας ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις εκτεταμένης σήψης εντός του Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Οι αντιδράσεις των συμμάχων και η άρνηση πρόωρων εκλογών

Η μειοψηφική κυβέρνηση του Σάντσεθ εξαρτάται από την υποστήριξη κοινοβουλευτικών συμμάχων, οι οποίοι εκφράζουν ολοένα και μεγαλύτερη δυσφορία με τα συνεχιζόμενα σκάνδαλα. Ο πρόεδρος του Εθνικιστικού Κόμματος των Βάσκων, Αϊτόρ Εστεμπάν, δήλωσε το Σαββατοκύριακο ότι ο Σάντσεθ πρέπει είτε να σταματήσει την «καθημερινή αιμορραγία ειδήσεων» είτε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Ο Γκάμπριελ Ρουφιάν της Ρεπουμπλικανικής Αριστεράς της Καταλονίας κάλεσε τη Δευτέρα το Σοσιαλιστικό Κόμμα να «σταματήσει να παίζει το θύμα» και πρόσθεσε ότι η συνέχιση της στήριξής του εξαρτάται από την ικανότητα του πρωθυπουργού να «μεταρρυθμίσει το κόμμα και την κυβέρνησή του». Οι εξελίξεις αυτές έρχονται λίγες ημέρες μετά την είδηση ότι τα σκάνδαλα #MeToo και διαφθοράς δοκιμάζουν την κυβέρνηση Σάντσεθ, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις.

Ο Σάντσεθ, ωστόσο, ξεκαθάρισε στην ομιλία του ότι δεν σχεδιάζει πρόωρες εκλογές και επικεντρώνεται αποκλειστικά στα νομοθετικά επιτεύγματα που μπορεί να σημειώσει η κυβέρνησή του μέχρι το τέλος της θητείας της το 2027. Επέμεινε ότι είναι καθήκον του να συνεχίσει να μάχεται για προοδευτικά μέτρα και κάλεσε τους συμμάχους του να σεβαστούν τη βούληση των ψηφοφόρων. Παράλληλα, απέρριψε την έκκληση της αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Γιολάντα Ντίαθ, για «βαθύ ανασχηματισμό του υπουργικού συμβουλίου», υποστηρίζοντας ότι όλα τα μέλη της κυβέρνησής του είναι απαραίτητα για την τρέχουσα επιτυχία της.

Η ανησυχία για την άκρα δεξιά και η επόμενη μέρα

Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η πιθανή άνοδος της ακροδεξιάς στην Ισπανία, ένα σενάριο που ο Σάντσεθ χρησιμοποίησε για να πιέσει τους συμμάχους του. Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η πτώση της κυβέρνησής του θα οδηγήσει σε μια «ιστορική αλλαγή» που θα φέρει στην εξουσία το ακροδεξιό κόμμα Vox. «Αντιμετωπίζουμε την πιο στείρα, καταστροφική και, θα έλεγα, την πιο ακραία αντιπολίτευση των τελευταίων χρόνων», δήλωσε χαρακτηριστικά. Οι κοινοβουλευτικοί σύμμαχοι του Σάντσεθ αναγνωρίζουν ότι οι επόμενες εκλογές είναι πιθανό να οδηγήσουν σε μια δεξιά κυβέρνηση που θα εξαρτάται από την υποστήριξη του Vox, αν όχι από την ενεργό συμμετοχή του. Ωστόσο, αυτό φαίνεται να μην είναι πλέον αρκετό για να διασφαλίσει την αδιάλειπτη στήριξή τους στον πρωθυπουργό.

Ο Γκάμπριελ Ρουφιάν της Ρεπουμπλικανικής Αριστεράς της Καταλονίας έθεσε ρητορικά το ερώτημα: «Αξίζει να υπομείνουμε αυτή την κατάσταση για να σταματήσουμε τη δεξιά και την ακροδεξιά από το να αναλάβουν καθήκοντα;» και απάντησε «Ναι». Ωστόσο, πρόσθεσε: «Πρέπει επίσης να αναρωτηθούμε αν αυτή η κατάσταση θα κάνει την ακροδεξιά να αναπτυχθεί και αν θα της επιτρέψει όχι μόνο να έρθει στην εξουσία, αλλά και να παραμείνει εκεί για χρόνια». Η στάση του Σάντσεθ έχει προκαλέσει την οργή των μελών του κόμματος Sumar της Ντίαθ, του αριστερού εταίρου του συνασπισμού, με τον υπουργό Πολιτισμού Έρνεστ Ουρτάσουν να καλεί τον πρωθυπουργό να επανεξετάσει τη στάση του για να «επανεκκινήσει» την παγωμένη νομοθετική περίοδο.

Τι αναμένεται στη συνέχεια

Η άρνηση του Πέδρο Σάντσεθ να προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές ή ανασχηματισμό, παρά τις πιέσεις από τους συμμάχους του και τα σκάνδαλα που πλήττουν το κόμμα του, σηματοδοτεί μια περίοδο έντονης πολιτικής αβεβαιότητας στην Ισπανία. Η κυβέρνηση θα πρέπει να βρει τρόπους να διαχειριστεί την εσωτερική δυσαρέσκεια και να διατηρήσει την υποστήριξη των κοινοβουλευτικών της εταίρων, προκειμένου να ολοκληρώσει τη νομοθετική της ατζέντα έως το 2027. Η πιθανότητα περαιτέρω εντάσεων και η ανάγκη για συμβιβασμούς παραμένουν υψηλές, καθώς το πολιτικό τοπίο της χώρας παραμένει εύθραυστο.