- Η εχθρότητα του προέδρου των ΗΠΑ προς την ΕΕ δοκιμάζει τη διατλαντική συμμαχία.
- Η τύχη της Ουκρανίας το 2026 παραμένει ο κεντρικός παράγοντας αβεβαιότητας.
- Η Ευρώπη καλείται να αναπτύξει επειγόντως στρατηγική αυτονομία και αμυντική ισχύ.
- Οι εσωτερικές διαιρέσεις στην ΕΕ δυσχεραίνουν την κοινή αντιμετώπιση των προκλήσεων.
Ο πρώτος χρόνος της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο διέλυσε κάθε αυταπάτη των Ευρωπαίων ηγετών, καθώς η ανοιχτή εχθρότητα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση δοκιμάζει τη διατλαντική συμμαχία. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του POLITICO, η τύχη της Ουκρανίας παραμένει μετέωρη ενόψει του 2026, εγείροντας υπαρξιακά ερωτήματα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
| Ημερομηνία | Γεγονός | Αντίκτυπος |
|---|---|---|
Ημερομηνία 15 Δεκεμβρίου 2025 | Γεγονός Συνομιλίες στο Βερολίνο | Αντίκτυπος Πρόοδος σε εγγυήσεις ασφαλείας |
Ημερομηνία 8 Δεκεμβρίου 2025 | Γεγονός Δημοσίευση NSS | Αντίκτυπος Ρήξη με το Δόγμα Τρούμαν |
Ημερομηνία 23 Δεκεμβρίου 2025 | Γεγονός Ανάλυση POLITICO | Αντίκτυπος Επιβεβαίωση διατλαντικής κρίσης |
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας χρονιάς που κατέστησε σαφές ότι η Ευρώπη βρίσκεται πλέον ολοένα και πιο μόνη στη διεθνή σκηνή. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αποκαλύπτει ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν επιδιώκει απλώς τη διαχείριση της συμμαχίας, αλλά μια ριζική αναθεώρηση των σχέσεων με τις Βρυξέλλες, γεγονός που προκαλεί τριγμούς στο εσωτερικό του μπλοκ και δυσχεραίνει την κοινή αντίδραση απέναντι στις απειλές.
Η κατάρρευση των διατλαντικών ψευδαισθήσεων
Κατά τη διάρκεια του 2025, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιχείρησαν να βρουν διαύλους επικοινωνίας με την Ουάσιγκτον, ελπίζοντας σε μια πιο μετριοπαθή στάση. Ωστόσο, η δημοσίευση για τη νέα στρατηγική εθνικής ασφάλειας επιβεβαίωσε τους χειρότερους φόβους, καθώς το έγγραφο αυτό σηματοδοτεί την αποδόμηση της δυτικής συμμαχίας όπως την γνωρίζαμε από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η εχθρότητα αυτή έχει εντείνει τις διαφωνίες μεταξύ των κρατών-μελών, καθιστώντας την Ευρώπη ευάλωτη στις πιέσεις.
Η κατάσταση περιπλέκεται περαιτέρω από τις πρόσφατες συνομιλίες στο Βερολίνο, όπου ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι και Αμερικανοί απεσταλμένοι συζήτησαν το μέλλον της σύγκρουσης. Παρά την πρόοδο στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, η αβεβαιότητα για τη μακροπρόθεσμη στήριξη των ΗΠΑ παραμένει ο κεντρικός παράγοντας που επηρεάζει τις αποφάσεις των Βρυξελλών.
Η Ουκρανία και το μέλλον της ευρωπαϊκής ασφάλειας
Η τύχη του Κιέβου θεωρείται πλέον ο καταλύτης για τις εξελίξεις του 2026. Πολλοί αναλυτές εκφράζουν φόβους ότι οι εδαφικές βλέψεις της Ρωσίας ενδέχεται να επεκταθούν δυτικότερα, εάν η Ουκρανία αναγκαστεί σε μια ασύμφορη συμφωνία. Διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η έλλειψη ενότητας στην ΕΕ για ζητήματα όπως η χρήση των ρωσικών assets υπονομεύει τη διαπραγματευτική ισχύ της ηπείρου.
Νομικοί και πολιτικοί κύκλοι υπογραμμίζουν ότι η Ευρώπη οφείλει να αναπτύξει αυτόνομες στρατηγικές επιβίωσης. Όπως έχει δηλώσει η Κάγια Κάλλας, η ανάγκη για μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και στρατιωτική ανεξαρτησία είναι πλέον επιτακτική, καθώς ο οικονομικός πραγματισμός της Ουάσιγκτον παραμερίζει τις παραδοσιακές αξίες της διατλαντικής συνεργασίας.
Η επόμενη μέρα για τη διατλαντική συμμαχία
Η αγορά και οι διεθνείς αναλυτές φαίνεται να προεξοφλούν μια περίοδο έντονης αστάθειας. Η πίεση για την επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία, ανεξαρτήτως των όρων, αποτελεί πρωταρχικό στόχο για τον πρόεδρο των ΗΠΑ, γεγονός που αναγκάζει την Ευρώπη να επανεξετάσει το δόγμα ασφαλείας της. Η ικανότητα του μπλοκ να αντιδράσει με ενότητα και ισχύ θα κρίνει αν η Ευρώπη θα παραμείνει παγκόσμιος παίκτης ή θα μετατραπεί σε παρατηρητή των εξελίξεων.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να είναι κρίσιμο για τη διαμόρφωση νέων συμμαχιών εντός της ηπείρου. Η ανάγκη για κοινό ευρωπαϊκό χρέος και ενισχυμένη αμυντική βιομηχανία βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο της ατζέντας, καθώς η παραδοσιακή ομπρέλα ασφαλείας των ΗΠΑ φαίνεται να αποσύρεται οριστικά.
Πώς μπορεί η Ευρώπη να ενισχύσει τη στρατηγική της αυτονομία
- Επένδυση στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα και την εγχώρια στρατιωτική βιομηχανία.
- Ενίσχυση της ενεργειακής ανεξαρτησίας μέσω εναλλακτικών πηγών και δικτύων.
- Διαμόρφωση ενιαίας στάσης απέναντι στους δασμούς και τις εμπορικές πιέσεις των ΗΠΑ.
- Αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη στήριξη της Ουκρανίας.
- Εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών σε θέματα τεχνολογίας και κυβερνοασφάλειας.